3.2. Dalamber alomati. Agar musbat hadli
(3.1)
qatordа barcha uchun
(3.4)
bo‘lsa, (3.1) qator yaqinlashuvchi bo‘ladi;
(3.5)
bo‘lsa, (3.1) qator uzoqlashuvchi bo‘ladi.
Isbot. Aytaylik, (3.1) qator hadlari uchun
bo‘lsin. Bu tengsizlikni quyidagicha
yozish mumkin.
Ravshanki,
qator (geometrik qator) yaqinlashuvchi
(3.1) qator hadlari uchun
bo‘lganda (3.1) qatorning uzoqlashuvchi bo‘lishini aniklash qiyin emas.
Dalamber alomatining limit ko‘rinishi. Dalamber alomatining quyidagi limit ko‘rinishidagi tasdiqidan foydalaniladi.
Faraz qilaylik, musbat hadli (3.1) qatorda
limit mavjud bo‘lsin. U holda :
1) bo‘lganda (3.1) qator yaqinlashuvchi bo‘ladi,
2) bo‘lganda (3.1) qator uzoqlashuvchi bo‘ladi.
Isbot. Shartga ko‘ra, istalgan uchun bo‘lganda
tengsizlik bajariladi.
Agar bo‘lsa, ni shunday kichik qilib tanlaymizki, bo‘lsin. U holda ning o‘ng tomonidagi tengsizlikka ko‘ra, barcha nomerlar uchun
baho o‘rinli bo‘ladi va demak, qator Dalamber alomatiga asosan yaqinlashadi.
2) Agar bo‘lsa, ni shunday kichik qilib tanlaymizki, baho bajarilsin. U holda ning chap tomonidagi tengsizlikka ko‘ra, biror nomerdan boshlab
tengsizlik bajariladi, ya’ni
Demak, qator hadlari ketma-ketligi monoto‘n o‘sadi. Shuning uchun bunday ketma-ketlik nolga yaqinlashmaydi va natijada, qator uzoqlashadi.
3.2-misol. Ushbu
qator yaqinlashuvchilikka tеkshirilsin.
Berilgan qator uchun
bo‘lib,
bo‘ladi. Ravshanki,
.
demak, , berilgan qator yaqinlashuvchi.
Dostları ilə paylaş: |