Sharof rashidov nomidagi samarqand davlat universiteti

1.3.§ Parametrli chiziqli tenglamalarni yechishning xususiy hollari

O‘quvchilar berilgan konkret shartlarda parametrli tenglamalarning yechimlari
– bu tenglamalarning xususiy yechimlari ekanligini tushunishlari lozim. Masalan, topshiriq quyidagicha ifodalanishi mumkin « … parametrning qanday qiymatlarida
…. tenglama yagona yechimga yoki ildizlarga ega emas, yoki … ga teng ildizga ega bo‘ladi va h.k.

1. 
   misol. a parametrning qanday butun qiymatlarida butun ildizlarga ega ?
   

ax  5  2x
tenglama

5
Yechish. Tenglamani (a  2)x  5 ko‘rinishga keltiramiz, agar
a  2,
bo‘lsa, u

holda
^{x } a  2
. x butun son bo‘lishi uchun
a  2
ifodaning qiymati 5 sonining

bo‘luvchisi , ya’ni
a = 3; 1; 7;-3.
a  2
ifoda qiymati 1; -1; 5; -5 larga teng bo‘lishi zarur . Bundan

Javob: a = -3; 1; 3; 7 da

2. 
   misol. n parametrning qanday butun qiymatlarida
   

(n²  4)x  n³  2n²  n  2

tenglama : a) yagona yechimga ega; b) cheksiz ildizlar to‘plamiga ega; v) ildizlarga ega emas?