Şimali Abşeron sahilləri başdan-başa qaranlığa qərq olub
Yüklə 3,34 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
günü yetişib, – deyə Əbülfəz Lidaya müraciətlə deyir.
– Üzr istədim də... Ancaq hər halda, maraqlıdır, bu sabunu neyləyəcəksən? Əbülfəzin yaxasındakı medala tamaşa edən Lida söhbəti dəyişməyə cəhd göstərir:
– Nə qəşəng medalınız var. Çoxdan eşitmişdim, ancaq indi görürəm. – Hə, çox qəşəngdir. Ümumiyyətlə, “İgidliyə görə” medalı döyüş mükafatı sayılır. Mən bilən, Bakıda mənə qədər hələ bu medalı alan olmayıb. – O, Kamilin istehzalı baxışlarını üzündə hiss edib, incik tərzdə dodaqlarını büzür. – Soruşursan ki, sabunu neynirəm?
Bax, – o, bir az aralıda işləyən adamları göstərir, – mənim briqadamdır. Buradakılar şəhərin ən məşhur avaraları, şah tənbəlləri idi. Mən gələndə gördüm ki, onların hamısını başqa briqadalardan bircə-bircə seçib ayırıblar, özlərini də qovmağa hazırlaşırlar.
İndi isə hörmətli adamlardılar. Kimin zəhmətidir bu? Sənin? Yox, Əbülfəzin. Birinci gün gələndə məndə bir parça sabun vardı. Göz qoydum, beli o yan-bu yana hansı çox hərləyirdisə, bir tikə sabun verdim ona. Elan da elədim ki, hər gün işin axırında baxacam, kim çox iş görübsə, ilk üç yeri tutanlara mükafat verəcəm: üç, iki, bir parça sabun. İndi mənim briqadam hamıdan yaxşı işləyir. Kimdən istəyirsən soruş. Mən də zirəkləmişəm, onlardan geri qalmıram.
Elə bilirsən, məsələ təkcə sabundadır? Ötən ay, bircə tikə də gətirmədim, ancaq yenə nər kimi işləyirdilər! Əsas məsələ adamlara diqqətdir. Görürsən komissiyadır. Hamıdan əvvəl bura gələcəklər.
Əlbəttə. Medalı alandan bəri nə gecəm var, nə gündüzüm, – Əbülfəz forsla əlavə edir. – Dözmək lazımdır.
Həqiqətən də komissiya üzvləri yaxınlaşıb, Əbülfəzlə görüşürlər. Sevincindən onun uçmağa qanadı yoxdur.
105
– Bu nə möcüzədir? – Sədr fərəhlə Əbülfəzin briqada üzvlərinə baxır. Onlar torpağı az qala elektrik qazma maşınından da sürətlə qazırlar. – Bəlkə bu sirri açasız.
– Heç bir sirr yoxdur, – Əbülfəz qətiyyətlə cavab verir. – Əsas məsələ diqqətdir! – Bir az düşünüb əlavə edir: – Bir də nüfuz!
Kryukovo. “Mərkəz” ordu qrupunun qərargahı. Moskvanın iri xəritəsi önündə dayanmış feldmarşal fon Bok yüksək rütbəli ordu zabitləri ilə müşavirə keçirir.
– “Tayfun” əməliyyatı son mərhələsinə qədəm qoyub. Qış düşüncə Moskvanı tutmaq öhdəliyimizi biz artıq demək olar ki, yerinə yetirmişik. Moskva general-qubernatoru Henrix Lozeni sizə təqdim etmək istəyirəm. Bu gün səhər tezdən gəlib. Cənab Loze sizə bu şəhər sakinlərinin bəzi spesifik xüsusiyyətlərindən, eləcə də şəhər ərazisinin mənimsənilməsinin ilkin mərhələlərində hərbi əsirlər və mülki şəxslərlə davranma metodlarından danışacaq.
Xahiş edirəm, onun tövsiyələrinə son dərəcə ciddi yanaşasız. Henrix Loze ağzını açmağa macal tapmamış fon Bokun yavəri qapıda görünür.
– Berlindən zəng vurublar. Fürer sizinlə danışmaq istəyir. Feldmarşal üzündəki narazılıq ifadəsini gizlətməyi belə lazım bilmədən qonşu otağa keçir. Qapıda Lozeyə sarı dönüb:
– Mənsiz başlaya bilərsiz, – deyir. Artıq sifətindən əsəbilik yağan uzundraz, arağaz kişi sədrin yerinə keçir.
Fon Bok qonşu otaqda telefonla danışır. – Bəli, mənim fürerim! Qoşunların cəmləşdirilməsi başa çatdırılıb.
Həlledici zərbə ərəfəsində bizim sərəncamımızda 77 diviziya var... Bəli, fürer, tam komplektləşmişdir. Cəmi 1 milyon yüz min nəfər canlı qüvvə, 1700 tank, 950 təyyarə. Onların hücumuna 14 min top və minomyotun atəşi kömək edəcək... Cəsarət edib deyə bilərəm ki, fürerin narahatlığı üçün heç bir səbəb yoxdur, – hirslənmiş feldmarşal dəstəyi əli ilə tutub, yavərinə sarı dönür: – “Lənətə gəlmiş yefreytor bu gecə pis yuxu görüb”. – Təfsilatları nəzərinizə çatdırıram:
narahatlıq üçün qətiyyən əsas yoxdur. Çünki yoxlanılmış, dəqiq məlumata görə, bizim qarşımıza 95 diviziya çıxarılacaq ki, bu da gücdən düşmüş, ruh düşkünlüyünə qapılmış 200 minə yaxın əsgərdən ibarətdir. Sonra, 1400 ağır və orta həcmli tank, 600-ə yaxın təyyarə. Özü də əsas etibarilə köhnə nümunəli təyyarələrdir. Buna 500 tanker və 7 min top da əlavə etsək, canlı qüvvə və texnika ehtiyatlarının siyahısını bitirmiş olarıq. Gülünc bir təfərrüatı da xəbər verə bilərəm ki, mühasirəyə alınmış şəhərdə mülki əhalidən ibarət könüllü alay və diviziyalar yaradılır. Yəqin ov tüfəngləri, ya da quşatanla silahlanacaqlar. Hazırda mən öz başlıca vəzifəmi, son mərhələdə insan tələfatını minimuma endirməkdə görürəm.
– Hər halda gözlənilməz hadisələrə hazır olmaq lazımdır, – deyə Hitler məsləhət verir. – Vyazmanı yadınıza salın!
106
– Bəli, fürer! Vyazma yaxınlığında biz qoşunlar qrupunu məngənəyə salaraq məhv etdik, – fon Bok meydanoxuyucu tərzdə cavab verir.
– Həmin qrup sizin 26 ən yaxşı diviziyanın hərəkətinin qarşısını düz bir həftə saxladı, – deyə Hitler xatırladır. – Başlıca vəzifə, – qış düşənədək Moskvanı tutmaqdır. Nəyin bahasına olursa- olsun.
Sizin bu cür inamlı danışığınız məni tamam karıxdırır. Axşam zəng vuracağam, yerinizdə olun. – Hitler dəstəyi asır.
Onun əynində tiftikli bürüncək var. Daha doğrusu, bu, həm qədim romalıların toqqasını, həm də hamam xalatını xatırladan bir şeydir. Mərmər sütunları, pilləli döşəməsi və hovuzu ilə qədim Roma hamamlarını xatırladan geniş klinika kabinəsində növbəti prosedura üçün hər şey hazırdır.
– Sizin son analizlərinizin nəticələrinə diqqətlə baxdım, – deyə professor Playner sözə başlayır. Təxminən 63 yaşlarında olan bu adam yaşından çox-çox cavan görünür. – Son dərəcə böyük irəliləyiş var! Qocalma prosesi tamamilə dayanıb. İndi sizin orqanizminiz 40 yaşlı adamın, özü də çox sağlam adamın potensialına malikdir.
Məsələ hələ bununla bitmir. Hazırda biz cavanlaşdırma üçün universal müalicə kompleksi işləyib hazırlayırıq. Bu kompleksin müntəzəm təsiri qeyri-məhdud uzunömürlüyü təmin edəcək.
Həmin kompleksə cərrahi yolla bədən üzvlərinin köçürülməsi, kimyəvi və fiziki terapiya, qızılkök və jenşen, eləcə də uzaq Şərq və Tibetdən gətirilmiş nadir otlar əsasında hazırlanmış hemoopatik vasitələr daxildir. Şübhəsiz, məxsusən fürer üçün işlənib hazırlanmış yeni müalicə üsulları, labarotoriya və kliniki sınaqlardan sonra mənim öz üzərimdə yoxlanılacaq.
– Mən sizə şad bir xəbər vermək istəyirəm. Sizin klinikanızın herontoloji mərkəzə çevrilməsi barədə dünən sərəncam imzalamışam.
Bu, dünyada ilk və ən böyük cavanlaşdırma mərkəzi olacaq. Dünyanın bütün ram edilmiş ölkələrindən buraya hər cür qiymətli xammal gətiriləcək. Doktor Playner, siz heç təsəvvürünüzə belə gətirə bilməzsiz ki, mən sizin araşdırmalarınıza necə böyük əhəmiyyət verirəm!
Fon Bokun zirehli transportyoru tank diviziyalarından birinin mövqeyinə yaxınlaşır. Bok Moskva yaxınlığındakı kəndin kilsəsi qarşısında zirehli maşından düşür. Feldmarşal kiçik bir dəstənin müşayiəti ilə zəng qülləsinə qalxır. Burada onun üçün stereoboru qoyulub. “Mərkəz” ordu qrupunun komandanı apaydın görünən Kreml qülləsini təntənəli sükut içində seyr edir.
Moskva dəmiryol qovşağı. Canlı qüvvə və hərbi texnika daşıyan eşelonlar fasiləsiz olaraq yaxınlaşır. Həlledici döyüş qabağı qüvvələrin cəmləşdirilməsi prosesi gedir.
Şaxtalı qış səhərində səmada minlərcə aerostat sallanıb. Stalinin kabinetində Moskvanın müdafiəsi ilə bağlı müşavirə başa çatır.
– Kimin sualı var? – deyə Stalin soruşur. Bu sözlərdən sonra ayağa qalxan mülki geyimli, dolu bədənli şəxsə əhəmiyyət vermədən, o, diqqətlə hərbçilərin üzlərinə baxır.
107
– Deməli, hər şey aydındır? Nəsə demək istəyirsiz, yoldaş Lavrov?
– Yoldaş Stalin, mən ümumi fikri bildirmək istəyirəm. Bu fikir nəinki təkcə Moskvanın, eyni zamanda bütün ölkənin müdafiəsinin mühüm şərti ilə, eləcə də faşist Almaniyası üzərində qələbənin başlıca rəhni ilə bağlıdır.
Stalin təəccübünü gizlətmədən dinməz-söyləməz Lavrova baxır. – Siz partiya və hökumət idarələrinin bir hissəsini, iri zavodları, elm və mədəniyyət müəssisələrini Moskvadan vaxtında təxliyə etmisiniz. Lakin biz hələ indiyədək belə bir vəziyyətlə barışırıq ki, şəraitin gündən-günə pisləşməsinə baxmayaraq, Ali Baş Komandan və Ali Baş Komandanın Qərargahı Moskvada qalır. Bu, heç nə ilə izah edilə bilməyən təhlükəli riskdir. Biz təcili təxliyə üçün tədbirlər kompleksini tamamilə hazırlamışıq.
Stalin bir qədər susduqdan sonra dillənir: – Düz deyirsiz, yoldaş Lavrov. Hərbi əməliyyatların qızğın çağında Ali Baş Komandanın və onun qərargahının məhvi, heç şübhəsiz, faciəli, həm də əksər hallarda həlledici hadisədir. Bəşəriyyət tarixindəki bütün müharibələr Lavrov yoldaşın bu baxımdan haqlı olduğunu sübut edir. Yəqin ki, Baş Qərargahı ayrı yerə köçürmək düzgün olardı, amma paytaxt müdafiəsi ilə bağlı bir məqam var.
Sizə xatırladım ki, çox böyük çətinliklərə baxmayaraq, paytaxtı müdafiə qurğularının inşası vaxtından əvvəl başa çatdırılmışdır.
Bunların tikintisi üçün Moskvanın 470 min nəfər sakini səfərbər edilmişdi. O şəxslərin isə 75 faizi, yəni üçdə bir hissəsi qadınlardan sizinlə bizim ana-bacılarımızdan ibarət idi. Oktyabrda təşkil edilmiş 25 batalyondan bu günlərdə üç qeyri-nizami diviziya tam komplektləşdirilmişdir. Bu batalyonlar kimlərdən ibarətdir? Bizim qanunlara əsasən, hərbi xidmətdən azad edilmiş minlərcə dinc şəhər sakinindən, yəni fəhlələrdən, qulluqçulardan, ziyalıların nümayəndələrindən.
Amansız gerçəklik belə düşünməyə əsas verir ki, onların əksəriyyəti lap bu günlərdə həlak olacaq, ya da dəhşətli məhrumiyyətlərə məruz qalacaq. Bunu özləri də bilirlər. Ancaq könüllü surətdə bu addımı atırlar. Necə bilirsiz, yoldaş Lavrov, o adamlar eşitsələr ki, həlledici döyüş qabağı Ali Baş Komandan və Qərargah Moskvadan daha təhlükəsiz yerə köçüb, onların əhval- ruhiyyəsi necə olar?.. Özünüz fikirləşin... Daha sualı olan yoxdur ki? Hamınız azadsınız. Jukov yoldaşdan xahiş edirəm, bir az ləngisin.
Hərbi şura üzvləri kabineti tərk edirlər. – Əyləşin, əyləşin, – deyə Stalin yüngülcə Jukovun çiyninə toxunur. Özü ayaq üstə dayanıb, nə barədəsə dərin fikrə dalmış halda qəlyanını doldurur. Qəfildən yan qapının qabağında kölgə kimi peyda olmuş Poskrebışev onu fikirdən ayırır:
– Məlumat almışıq ki, Çörçillin əmri ilə işlənib hazırlanmış “Velvet” planına müvafiq olaraq, general Qardninq ingilis qoşunlarının sovet sərhədində cəmləşdirilməsi üçün fəal iş aparır. Bizə kömək bəhanəsilə ingilislər Bakını ələ keçirməyə çalışırlar. XİN təklif edir ki, teleqram göndərək. Birini İngiltərə Baş nazirinə – müttəfiq qoşunlarının qəribə hərəkətlərindən təəccübləndiyimizi bildirək; ikincisini isə İrandakı sovet korpusunun komandanına – əmr etmək lazımdır ki, nəyin bahasına olursa-olsun, əməliyyatın keçirilməsinə mane olsun, Poskrebışev Stalinə sualedici nəzərlərlə baxsa da, səsində heç bir intonasiya duyulmadan məlumat verir. 108
Stalin çiynini çəkir:
– Bu cür xəbərdarlıqlar, hər şeydən öncə, öz gücsüzlüyünü etiraf etməkdir. Ümid etmək sadəlövhlükdür ki, eləcə də bizi dostlara teleqraf, poçt kimi vasitələrin köməyilə təsir göstərmək olar. Mən əminəm ki, bizim dostumuz və müttəfiqimiz ser Uniston Çörçill yaxın günlərdə Moskva hadisələrinin nə ilə nəticələnəcəyini bilməyinə, Bakını ələ keçirməyə cəhd göstərməyəcək. Bizim İrandakı qoşunlarımızın komandanı təcrübəli komandirdir. Teleqramsız da özü yaxşı bilir ki, dövlət sərhədini özbaşına keçən hər hansı silahlı dəstənin öhdəsindən necə gəlmək lazımdır. Yeri gəlmişkən, yoldaş Poskrebışev, mənə deyə bilərsinzimi, nə üçün bu əməliyyata “Velvet” parçasının adı verilib? Nədir, axı bu adın mənası?
Mənim adımdan Lavrov yoldaşa çatdırın ki, onun yerində olsaydım, bununla çoxdan maraqlanardım.
Poskrebışev gedəndən sonra Stalin bir müddət dinməz-söyləməz qəlyanını tüstülədir, sonra Jukova yaxınlaşır, düz onun gözlərinin içinə baxaraq deyir:
– Georgi Konstantinoviç, qalmağınızı ona görə xahiş etdim ki, son vaxtlar əhval-ruhiyyəniz məni narahat edir. Moskvanın müdafiəsinin həlledici mərhələsində cəbhə komandanının əhval- ruhiyyəsi heç də diviziyaların sayından az əhəmiyyətli amil deyil... Əyləşin, əyləşin.
– Mən bütün vəziyyət barədə ətraflı məruzə etmişəm. Yenə əvvəlkitək narahatam ki, bizim bütün ehtiyatlarımızın cəlb edilmə- 135 sinə baxmayaraq, düşmənin canlı qüvvəsi, tank, təyyarələri bizdən iki dəfə artıqdır. Volokolmamsk və Mojaysk istiqamətlərində isə bu üstünlük daha böyükdür. Onları heç olmazsa... bir azca möhkəmləndirmək pis olmazdı... Ancaq çox təəssüf, əldə bir şey yoxdur!
– Əminəm ki, sizinlə mənim kimi iki adam Şurada haqqında danışdığınız yaxşı və faydalı cəhətlərdən daha diqqətəlayiq bir şey düşünüb tapa bilər. Gəlin, Volokolmask və Mojaysk istiqamətləri barədə birlikdə düşünək. Bu məni də yaman narahat edir. Bir az baş işlət, Georgi Konstantinoviç, bəlkə Rokossovski və Qovoruxin yoldaşlara necəsə kömək etmək imkanı tapa bilərik? Əlbəttə, digər istiqamətlərə ziyan vurmadan?
Köln. Kənardan məktəbi xatırladan binaya bir maşın yaxınlaşır. Əynində parad forması olan Şults qapıya yönəlir. Lakin giriş qapısının qarşısında dayanmış keşikçi hərbi təzim edərək, tələsmədən və diqqətlə onun vəsiqəsini gözdən keçirir. İçəri keçməzdən öncə, Şults daha iki dəfə bu proseduraya məruz qalır.
Polad tirdədir. Avtomat və tapançadan atəş açmaq üzrə təlimatçının nəzarəti altında məşq edir. Nəzəri cəlb etmədən içəri girən Şults maraqla ona tamaşa etməyə başlayır.
– Müəllimlərin hamısı müsbət qiymət veriblər, – deyə Şults bir qədər sonra çamadanını qablaşdıran Polada bildirir. – Partlayış işindən baş çıxarmaq hər vaxt karınıza gələ bilər. Elə ratsiya da. Ancaq alman dilini öyrənmək sahəsindəki uğurlarınız məni xüsusən sevindirir, – o, cibindən qatlanmış bir qəzet çıxarır. – Alın, ucadan bir şey oxuyun.
Qapıdan çıxmazdan əvvəl Polad spartalı qaydasınca çox sadə bəzənmiş kiçik otağını bir daha gözdən keçirir.
109
– Güman edirəm, yazda mən heç olmasa uzaqdan dayınız Əbülfəzi görə biləcəyəm, – deyə Şults maşında sözə başlayır.
– Bəs onu necə tanıyacaqsınız? Cavab vermək əvəzinə Şults gülümsəyir.
– Uzaqdan deyirsiz, özünüz də ümid edirsiz ki, onu sizə mən göstərəcəyəm. Bir-birinə zidd fikirlərdir; axı məni orada dərhal tanıyarlar, – deyə Polad beynindən keçənləri ucadan bildirir.
– Düz deyirsiz. – Şults təqdiredici tərzdə dillənir. – Çalışarıq, bu istiqamətdə bir iş görək. O, maşını hərbi hospitalın qarşısında saxlayır.
– Bu barədə qəzetlərdə yazmırlar. Ancaq nəzərinizə çatdırım ki, alman cərrahları üzdə plastik əməliyyatlar aparmaq sahəsində heyrətamiz nailiyyətlər qazanıblar.
– Bizim üçün iki əsas şərt olduqca mühümdür, – deyə Şults cərraha izah edir. – Çalışmaq lazımdır ki, o, tanınmaz olsun, eyni zamanda da üzünün yeni cizgiləri ətrafdakılarda rəğbət oyatsın.
Cərrah razılıq əlaməti olaraq, dinməzcə başı ilə təsdiq edir. – İcazənizlə, – deyə Polad cəsarətsiz halda dillənir. – Üçüncü bir cəhət də var, – müharibə qurtarandan sonra mən öz normal, yəni indiki görünüşümə qayıtmaq istərdim...
– Mümkündür, – deyə cərrah cavab verir. – Bunun üçün sizin indiki üz cizgilərinizin müxtəlif rakuslardan çəkilmiş şəkilləri saxlanılmalıdır.
Hə, bir də gips maska. – Əlbəttə, qalacaq. Yoxsa siz elə bilirsiz, müharibə hələ çox uzun çəkəcək? – deyə Şults soruşur.
– Məni məhz bu qorxudur, – həkim baxışlarını yayındıraraq cavab verir. Külək əssə də, bərk çovğundur. Axşamın ala-toranında qarğaların qarıltısı insanın qulağını dəlir. Döyüş meydanında yanmış tankların, zirehli maşınların “skeletləri” gözə dəyir. Əsgərlərdən ibarət meyityığan qruplar asta-asta buraları dolaşır, üstünü qar basmış meyitləri tapıb götürürlər. Hansısa teleqramın mətnini ucadan oxuyan gümrah səs ətrafdakı bu mənzərə ilə tam təzad təşkil edir. “U.Çörçill İ.V.Stalinə. Ümumi planlarımızı müzakirə etmək üçün prezident Ruzveltlə görüşə yola düşürəm. Vaşinqtondan sizə teleqramla müfəssəl informasiya göndərəcəyəm. İcazənizlə, fürsətdən istifadə edib sizə bildirim ki, bütün Britaniya xalqı Moskvanın mətin müdafiəsini böyük heyranlıqla izləyir. Sizin parlaq zəfəriniz barədə xəbəri necə bir rahatlıq hissi ilə qarşıladığımı təsvir etmək qeyri-mümkündür. Müharibənin kimin xeyrinə bitəcəyini heç vaxt bu qədər inamla deyə bilməzdim. Sizə minnətdarlıq və təbriklərimi çatdırıram”.
“İ.V.Stalin U.Çörçillə. Sovet ordusunun uğurları ilə bağlı təbriklərinizə görə minnətdarlığımı bildirirəm. Çətinliklərə baxmayaraq, bir an belə şübhə etmirəm ki, SSRİ, Böyük Britaniya və ABŞ-ın qüdrətli ittifaqı düşməni məğlub edəcək və biz tam qələbə qazanacaq.
Qəti əmin olduğumu bildirirəm ki, 1942-ci il hitlerizmlə mübarizədə həlledici il olacaq!” Dəfn qrupu “A” ordu qrupu qərargahının hələ də yerləşdiyi balaca kəndin kənarında nəhəng bir çala 110
qazır. Fon Bok telefonda Berlinlə danışır. Qərargahın bir neçə zabiti onun üzünün ifadəsini gərgin intizarla izləyir.
– Siz həddinizi aşırsınız, belə əmrləri mənə yalnız fürer verə bilər! Tez məni onunla calaşdırın, – general-feldmarşal hər kəlməni xüsusi vurğu ilə tələffüz edir. Sonra susub çaşqın halda gözlərini dəstəyə zilləyir və heç kəsə müraciət etmədən qəzəblə bağırmağa başlayır:
– Rabitə niyə qırıldı?! Lənət şeytana, bu nə hoqqadır?! Yavər dərhal yerindən qopur və az keçmiş rabitəçi zabitlə geri qayıdır.
– Əlbəttə, normal işləyir, – deyə zabit general feldmarşalın qarşısında “farağat” vəziyyətində quruyub qalaraq izahat verir.
– Sizi yenidən qərargahla calaşdırırlar. Telefon təzədən zəng çalan kimi Fon Bok səbirsiz halda dəstəyi qapır.
– Danışan general-feldmarşal Fon Bokdur. Məni Baş qərargah rəisi ilə calaşdırın... Cəld olun? Kimi? – Feldmarşal heyrət içində öz zabitlərinə sarı dönür. – Hansısa polkovnik Krauzedir. Dəlidir, nədir? Tələb edir ki, dəstəyi general Steynitsə verim. Siz onunla tanışsınız, Steynits?
O, dəstəyi çaşıb qalmış Steynitsə uzadır. Telefonda eşitdiyi ilk sözlərdən sonra dabanlarını bir- birinə vuraraq, farağat dayanır.
– Bəli, eşidirəm. Aydındır! Bəli, mənim fürerim əmr dərhal yerinə yetiriləcək! Hayl Hitler! Dəstəyi qoyub, çaşqın nəzərlərlə toplaşanlara baxır, sonra özünü toplayıb, feldmarşala müraciət edir:
əsasən, bu dəqiqədən mən komandanlığı öz üzərimə götürürəm.
Alman komandanlığının qərargahı. Əyinlərində mülki geyim olan bir neçə nəfər istisna olmaqla, toplaşanların hamısı yüksək rütbəli zabitlərdir. Hamı narahatlıq içində Hitlerin gəlişini gözləyir.
Hitler əlində kitab otağa girir. Zabitlərin təziminə cavab verdikdən sonra hamının əyləşməsinə icazə verir. Qeyd etdiyi səhifədə kitabı açıb qarşısına qoyur.
– Bok Hanı? Niyə Bok gözümə dəymir? – deyə Hitler quru qoşunları baş qərargahının rəisinə ikrahla baxaraq soruşur.
– General-feldmarşal Bok bu gün səhər mədə yarası deşilmiş halda hospitala çatdırılmışdır. İki saat əvvəl mənə məlumat verdilər ki, cərrahiyyə əməliyyatı uğurla keçib, – deyə Qalder hesabat verir.
Hitler kitabın açıq səhifəsini ucadan oxumağa başlayır:
– “Qeyri-mütəşəkkillik artıq qvardiyanı da bürüyüb. Hər addımda əl-ayağını don vurmuş adamları görmək olardı. Onlar yeriyə bilmir, zəiflikdən, taqətsizlikdən huşlarını itirib yıxılırdılar. Bu adamlara addım atmağa kömək edəndə, daha doğrusu, zorla irəli sürüyəndə, yalvarırdılar ki, bizi rahat buraxın. Mən həmin bədbəxtlərdən bəzilərini xilas etməyə cəhd göstərdim, ancaq nə
111
fayda? Onların Qanı qaçmış dodaqları can verməkdə olduqlarını deyirdi. Yol bu binəvaların meyitləri ilə örtülü idi”. Mən əminəm ki, Klyauzevist və Moltkenin pərəstişkarı və sadiq davamçısı qraf Kolenkurun gündəlikləri ilə tanış deyil. Fransız ordusunun Moskvadan geri çəkilməsini çox doğrucul təsvir edən Kolenkuru oxuyun, Brauxiç. Yəqin edəcəksiz ki, bizim əsgərlər də indi eynilə bu vəziyyətdədirlər. Özü də bu, yeganə bənzəyiş deyil. Biz müharibəni iyunun 22-də – Napoleondan bircə gün əvvəl başlamışıq və onu eyni nəticə ilə başa vurmaq imkanı qazanmışıq.
Həqiqətin gözünün içinə dik baxsanız, Brauxiç, dəhşətə gələrsiz: Qalderlə sizin inadınız sayəsində Almaniya qoşunları müharibənin bütün tarixi ərzində ilk dəfə olaraq ciddi məğlubiyyətə uğramışlar ki, bunun da nəticələri hadisələrin sonrakı gedişinə mühüm təsir göstərə bilər. Dediklərimə sübutlar da artıq göz qabağındadır. Türkiyə nəinki bizim tərəfimizdə müharibəyə qoşulmaqdan imtina etmişdir, hətta alınan məlumatlara görə, düşmənimizlə ittifaqa girmək barədə gizli danışıqlara başlamışdır. İndiki aviasiya əsrində bu, o deməkdir ki, Rumıniya neft mədənlərini Aralıq dənizi tərəfdən aviasiya həmlələri nəticəsində tüstülənən xarabalıqlara çevirmək mümkündür. General Anteneskunun əhval-ruhiyyəsinə bunun necə təsir göstərəcəyini qabaqcadan deməkdə çətinlik çəkirəm. Bizim özümüzün mövcudluğumuz isə həmin neft mədənlərindən asılıdır. İqtisadi məsələlər üzrə 139 mənim Yüklə 3,34 Mb. Dostları ilə paylaş:
|