Şimali Abşeron sahilləri başdan-başa qaranlığa qərq olub
Yüklə 3,34 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Həə, deyəsən bu sözlər Seymura kar elədi. Eh, o az qalır bu royalın başına and içsin, qarşısında diz çöküb dua eləsin, tozunu da öz əllərilə silir, heç kökləyici ustanı da təkbaşına royala buraxmır.
Dənizçilər klubunun direktorluğuna iki il yalvarandan sonra köhnə, “əlil” royalın yerinə bunu almışıq. Özü də təsadüfən! “Beker” almaq zarafat deyil. Klub təmir olunanacan royalı neft institutunun akt zalına qoymağa icazə verdilər – açmamaq şərtilə...
Seymur qaşqabağını salladı. – Sən nə danışırsan? Saksafonu royalın qapağına çırpmaq?!
Nəyə görə?.. Sən niyə durmusan? Başla görək! 265
Uşaqlar bir-birinə baxır, heç kəs dinib-danışmır, gözlərini püpitrdən çəkmirlər – əlbəttə, təkcə Borisdən başqa.
O, elə ilk taktdan başlamış dəf çubuqlarını götürüb qırağa qoydu... Bəs mənim fikrim hardaydı, niyə belə gec hiss elədim? “De, məni sevdiyini de”. Aha, bu da mənim sevdiyim mahnı... Əvvəlcə Adil, onun dalınca saksafon, bir də baritonlar, sonra da trubalar ən yüksək not götürməyə başladılar. Yaxşıdı, lap yaxşıdı. Bax belə!
də növbə ilə, elə bil sözləşmişdilər.
Heç kəs yoxdu... Səhnədə təkcə mənəm, bir də orkestr. Bir səslə, bir nəfəslə dillənən orkestr... ...De, məni sevdiyini de! Məni sevdiyini de!..
* * * – Siz yaxşı oxuyursunuz!.. – Səsində heyranlıqdan heç bir əsərəlamət yoxdur, təkcə heyrət var səsində. Diqqətlə baxır, daha doğrusu, məni təpədən dırnağa gözdən keçirir. – Mənə demişdilər sizin haqqınızda, amma, düzü, o qədər də inanmamışdım.
“Bilirsən nə var? Rədd ol! Sənin inanıb-inanmamağının mənə heç bir isti-soyuğu yoxdur!..” Ona baxa-baxa elə belə, başımı tərpətdim, məhrəbanı və köynəyimi götürüb duşxanaya getdim. Elə tərləmişdim ki, bütün paltarlarım canıma yapışmışdı. Yenə də isti su yoxdur. Yuyunub, paltarımı dəyişdim, özümə gəldim – sən demə, rahatlanıb özünə gəlməsi üçün insana çox şey lazım deyilmiş. Adil duşxananın qapısını açıb məni çağırdı:
P ü p i t r – üzərinə not və kitab qoymaq üçün ştativ – Nə oldu, yatıbsan? Bizim keçmiş qonşumuz, deyəsən, yaxşı adam imiş... Tez gedək, Seymur işləri korlamasa yaxşıdır.
– Yox, Seymur işləri korlamaz; elə bil min kilometrlik məsafədən iy çəkir, nəyin sərfəli olub- olmamasını həssaslıqla duyur. Həm öz xeyrinə, həm də bizim hamımızın xeyrinə; guya qonağa könülsüz qulaq asır, amma əslində bircə kəlməni, bircə sözü belə ötürməz...
– Mən sizi başa düşmürəm, uşaqlar? Məncə, dediklərim ürəyinizdən olmalıdı. Sizin üçün hər cür şərait yaradacaqlar, özünüz də professional kimi bizim filarmoniyanın adından çıxış edəcəksiniz.
İki ay qazancınız da pis olmaz. Hər gün iki-üç konsert verəcəksiniz? Kim istəməz bunu?..
– Gündə iki dəfə? Əldən düşərik, yoldaş Tağıyev! Seymur bu sözləri elə səmimi dedi ki, mən də inandım.
– Mümkün olsa çalışarıq ki, bunu nəzərə alıb sizin haqqınızı ştat yarımdan ödəsinlər. – Qanun buna yol verirmi? – Əgər Seymur qanuna keçdisə, demək, bu işin yönünə düşəcəyinə şübhə eləmir.
– Soçi, Qaqra, Yalta.. Ən yaxşı konsert-estrada meydançaları! 266
Bundan artıq nə olsun? Hələ Pitsunda!.. Hələ təbiət!
– Təbiət? – Seymur elə təəccübləndi ki, guya bu sözü birinci dəfə eşidirdi. – Hə-ə, aydındı... Bizim hamilik konsertlərimiz də olacaq?
– Seymur narahatlıqla soruşdu. – Əşi, heç dəxli var?! Həddini aşır, lap ağ eləyir bu Seymur...
Yoldaş Tağıyev isə, onun dediyinə məhəl qoymadan, öz işindədi – təmkinlə, ağır-ağır öz sözünü deyir:
– Əlbəttə... Bir neçə belə konsert verməlisiniz. Zavodlarda, ya da başqa müəssisələrdə... Gərək ki, bunun elə bir çətinliyi olmasın, – o, sözünə ara verib bizi bir-bir gözdən keçirtdi, gözlərini mənə zilləyəndə razılıqla başımı tərpətdim. – Klubun rəhbərliyi ilə bağlı hər nə sözünüz olsa, bizə xəbər verin, filarmoniya onlarla dil tapmağa çalışar.
– Lazım deyil, – Seymur bu dəfə tələm-tələsik dilləndi. – Özümüz dil taparıq. Yayda biz boş oluruq.
Yayda da, payızda da, ilin qalan vaxtlarında da!.. “Yoldaş Tağıyev, əgər siz bu məsələ ilə bağlı klubun rəhbərliyinə müraciət etsəniz, onlar ürəkdən razılıq verər, hətta sizə təşəkkür də eləyərlər”.
– Lap yaxşı! – Demək belə, razılığa gəldik, heç bir qarışıq məsələmiz qalmadı. O, nədənsə, üzünü mənə tutub son sözlərini dedi. Cibindən dəsmalını çıxarıb tərini sildi. Kişi qan-tərə batmışdı. – Seymurla söhbət eləmək o qədər də asan deyildi. Mamır rənginə çalan dəsmalın yekəliyinə bax! Bataqlıq zonasında bu dəsmala bürünüb gizlənsən, heç bir uzaqgörən snayper də sənin itiyini tapa bilməz.
Seymur kişini qapıya qədər ötürdü, dəhlizin o başına çatmasını gözlədi, sonra qapını möhkəm örtüb bizə sarı döndü, amiranə səslə:
– Düzlənin! Bax, belə! – dedi – Mən bu günü çoxdan gözləyirdim, axır ki, gəlib çatdı! Bu günün şərəfinə boğazımızı yaşlamalıyıq.
Gətirin görək! – Özü bir onluq çıxarıb stolun üstünə atdı... Hamı çıxıb getmişdi, amma binanın girəcəyində qızlar gözə dəyirdi. Seymur mənim böyrümü dümsüklədi – elədir ki, var, bayaqkı “sarı geyimli qız”, əlində bir dəstə çiçək vurnuxa-vurnuxa qalmışdı. Deyəsən, qız mənə baxırdı; amma mən özümü o yerə qoymadım, Seymurun qoluna girib guya şirin-şirin söhbət eləyirdim, guya heç nə görmürdüm, heç nə eşitmirdim – elə beləcə yanından keçib getdik. Adil əlüstü qulaqlarını şəklədi, heyrətlə, ağzının suyu axa-axa qıza sarı boylandı.
Seymur ayaq s axlamadan ona dedi: – Yolunu azma, hə, “Göy göl”də səni gözləyirik.
İkicə kvartaldan sonra o, bizim dalımızca gəlib çatdı. 267
Səssiz-səmirsiz yanımızca gedirdi. Qorxurdum ki, Seymur yenə başlayacaq onu ələ salmağa, şükür Allaha, gözlədiyim kimi olmadı.
Adil nə üçünsə kədərli idi; ümumiyyətlə, onun ağlamağını təsəvvürümə gətirə bilməsəm də, bir anlığa mənə elə gəldi ki, indicə ağlayacaq.
Düzünə qalsa, kədərdən daha çox onun üzündən inciklik yağırdı... Birdən yadıma düşdü ki, neçə il bundan əvvəl, dördüncü sinifdə oxuyanda Adili bu sifətdə görmüşdüm.
Yay tətili başlayan günü biz bərbərxanada başımızı dibindən qırxdırıb əvvəlcədən danışdığımız kimi, hamımız “Rote fane” parkına yığışdıq. Tramvay yolundan parka doğru piyada getdik. Qarşıdan üç bığlı cavan oğlan gəlirdi; yanımızdan keçəndə gözlənilmədən dayandılar, bizi çağırdılar. O dəqiqə hiss elədim ki, nə isə, xoşagəlməz bir şey olacaq, dayandığım yerdən tərpənmədim. Adilə dedim ki, getməsin, o, heyrətlə mənim üzümə baxdı – necə yəni getməyim, axı çağırırlar... Onlardan biri siqaretini sümürüb dərindən nəfəs aldı, tüstünü Adikin üzünə püflədi, sonra heç özüm də bilmədim o nə eləmək istəyir; bir də onu gördüm ki, siqaret kötüyünü Adikin tərdən və odekolondan işım-işım işıldayan təpəsinin ortasına dayadı, baş barmağı ilə necə basdısa, hətta beş addımlıqdan sönən siqaretin cızıltısını eşitdim. Bizə baxa-baxa üçü də birdən uğunub getdi. Hətta biri o qədər güldü ki, yıxılacağından qorxub çöməldi.
Biz qaçdıq. Adik gözünün yaşını silə-silə dedi ki, böyüyəndə, necə olursa olsun, bir gün bu xuliqanların dərsini verəcək. Başının ortasında ağ ləkə ömürlük qaldı, indi də ordan tük bitmir.
Mən bunu biz əsgərlikdə olanda, başımız qırxılandan sonra bildim... “Sarı geyimli qız” da bu yandan. Eh, rəqs meydançalarında belə qızlar çoxdur.
Mən ayaq saxladım, Adilin qoluna girib: – Doğrudanmı, Tağıyev yoldaş bizi aldatmır, hə? – deyə soruşdum.
– Adama yuxu kimi gəlir! – Hə... Bu gün bəxtimiz gətirdi, – Adil gümrah səslə cavab verdi.
Saat on ikiyə az qalmışdı, gec olduğundan bizi restorana buraxmadılar. Seymur qapıçıdan xahiş elədi ki, bircə dəqiqəliyə içəri keçməyə ona icazə versin. Keçib getdi, restoran orkestrinin pianoçusu Məmməd Əliyevlə bərabər tezcə də qayıtdı. O, bizim hamımızı, içəri ötürdü, hələ üstəlik, qapıçını məzəmmət elədi: – “Ay yoldaş, yaxşı adamları görən kimi gərək tanıyasan...” Bizə yer tapdı, ofisiantı çağırdı, sonra da səhnəyə çıxıb royal arxasında əyləşdi, elan elədi ki, “musiqiçi-həmkarlarının şərəfinə” Emin Sabitoğlunun “Kəpənək” mahnısı oxunacaq. Bu, bizə qarşı laqeydlik göstərən qapıçının bostanına daş atmaq idi. Vitka Vladimirov çıxıb oxumağa başladı. Elə əsl restoran müğənnisi idi... Mən Vitkanı çox görmüşdüm. Aramızda yaş fərqi olduğundan indiyə kimi tanış deyildik; o, “Vətən” kinoteatrında seanslar başlamazdan əvvəl çıxıb oxuyardı. O zaman Vitka ad qazanmışdı, hamı bir ağızdan deyirdi ki, onun böyük gələcəyi var. Məmməd Əliyev də həmin kinoteatrda ksilofon çalardı, onun ifasında Montinin “Çardaş”ı çox sevilərdi. Birdən ağlıma gəldi ki, gör neçə ildir heç yerdə ksilofon çalan görmürəm, bəlkə də moddan düşüb...
268
Mahnı oxunub qurtaranda Məmməd Əliyev də elan elədi ki, orkestrin çıxışı sona çatdı. Zaldakılarla birlikdə biz hamımız əl çaldıq, alqışların arası kəsilmək bilmirdi, xüsusən, baş tərəfinə kiçik bayraq sancılmış uzun stol arxasındakı turistlər əl çalmaqdan doymurdular; o kiçik bayraq olmasa belə, onların ADR-dən gəldiyini əlüstü güman eləyirdim, çünki alman turistlərini hər yerdə beləcə ürəkdən əl çalan görmüşdüm. Musiqiçilər səhnədən düşüb paltarlarını dəyişdilər, sonra bizim yanımıza gəldilər, bir stol da çəkib gətirdilər, hamısı yerbəyer oldu. Onlar dedilər ki, bizim gəlişimiz lap yerinə düşüb, hamısının ürəyindən olub, odur ki, bizim şərəfimizə qonaqlığın haqq-hesabını da öz boyunlarına götürdülər.
O qədər danışdıq, o qədər oturduq ki, zalda bizdən savayı heç kəs qalmadı, ofisiantlar bütün süfrələri, qab-qacaqları yığışdırıb qurtardılar.
Mən, bir qayda olaraq, az içdiyimdən birdən elə bil boğazım tutulur, bir damcını belə uda bilmirəm... Eşidəndə ki, Vitka bu yay hər şeyin başını buraxıb vokalla ciddi məşğul olacaq, nədənsə kədərləndim. Yetər, deyir, əsl sənətlə məşğul olmaq vaxtı çatıb.
Yəqin ona elə gəlir ki, nə zamansa bu səslə, bu oxumaqla bir yana çıxacaq... Sonra məclisin söz-söhbətini tamam unutdum, heç kəsə qulaq asmadım, çünki keçmiş qonşumuzun bugünkü gəlişini xatırlamağa başladım... İstədim özümü ələ alam, məclisdə deyilənlərə qulaq asam – heç nə çıxmadı. Fikir-xəyal məni sadəlövh uşaq kimi yaman alıb aparmışdı. “Görəsən nə çıxacaq bu qastrol söhbətindən? Birdən baş tutmadı? Nə olsun ki?.. Axı mən uşaq deyiləm, uşaqlığım çoxdan arxada qalıb; yaxşı dərk eləyirəm ki, biz nə ilə məşğul oluruq, nə iş görürük, özü də hansı səviyyədə – özfəaliyyət, yoxsa professional səviyyəsində. Bu gün institutların birində çalırıq, sabah hər hansı bir müəssisədə çıxış eləyirik... Keçən həftə bizi politexnik institutuna dəvət etdilər, istirahət gecəsinə, alətlərimizi təzəcə çıxarıb nizamlayırdıq ki, klub müdiri gəlib çıxdı, bəs, gərək bağışlayasınız, bizə belə musiqi, yəni estrada, nə bilim nə, lazım deyil... Əlbəttə, rektorun istədiyi musiqiyə qulaq asmağa haqqı var, çünki o rektordu, amma biz pis vəziyyətdə qaldıq; axı, foyedən keçib getmək konsertin baş tutmaması ilə bağlı tələbələrin sorğu- suallarına cavab vermək, sonra da, axşamdan yola saldığımız avtobusumuzun əvəzinə, yağış altında münasib minik axtarmaq – kontrabası, akkordeonu taksiyə necə yerləşdirəsən – o qədər də asan deyil... Doğrudanmı, Tağıyev yoldaş bizi aldatmır? “Yoldaş Tağıyev, bizi aldatmaq yaxşı deyil, sizə nə verəcək bizi aldatmaq?!” Axırıncı sözü uğurlarımızın şərəfinə dedilər özü də hamısı əlini stola vura-vura; hətta Seymur əlini stolun altına uzadıb laklanmayan yeri elə ustalıqla döyəclədi ki...
Biz küçəyə çıxanda saat ikinin yarısı idi. Gecə yarısı olsa da, yanımızdan elə hey minik maşınları ötüb keçirdi. Sən demə, bayaqdan yağış yağırmış, havada qəribə bir ətir var idi, – akasiya ətri, yamyaşıl ot ətri... Qız qalasının yanında Adillə mən uşaqlardan ayrıldıq, çox təkid eləsələr də, sahil gəzintisinə çıxmağa razılıq vermədik, on dəqiqədən sonra bizim həyətin astanasına çatdıq.
Həyətə girəndə Adil məndən soruşdu: – Yorğun deyilsən ki?.. Sizdə bir az oturub söhbət eləyək. Nə isə, heç evə getmək istəmirəm.
– Lap yaxşı olar! – Doğrudan da, mən hələ yatmaq istəmirdim. Pilləkənin qurtaracağındakı balaca meydança qaranlıq idi, evin girəcəyində, bir də mətbəxdə işıq yanırdı. Elə astanadaca hiss elədim ki, necə deyərlər, bu evdə hələ də həyat qaynayır. Mənim qonşumun – şəfqət bacısı Aidanın otağından gur musiqi səsi gəlirdi – Müslüm Maqomayevin 269
oxuduğu populyar mahnılar, vanna otağından suyun şırıltısı, bir də anlaşılmaz səslər eşidilirdi, o yanda gurhagurla qaynayan, lüləyindən fit verən çaydanın qaraqışqırığı mətbəxi başına götürmüşdü.
İkicə otaqdan səs gəlirdi, bir mənimkindən, bir də üçüncü qonşumuz, “suda-quruda yaşayan” – on gün Neft daşlarında, on gün şəhərdə – neftçi-mühəndis Elmar Səmədovun otağından.
Bizim gəlişimizlə səs-küy bir az azaldı; Adil vanna otağının yanından mətbəxə keçdi, qaraqışqırıqçı çaydanın səsi kəsdi, vanna otağına da birdən-birə sükut çökdü, Müslüm də lap astadan, pıçıltı ilə “Toy” mahnısını bitirdi...
Bir-iki dəqiqədən sonra Aidanın bayıra çıxacağını gözləmək olardı; bu bir-iki dəqiqə əynini geymək, bir balaca pudralanmaq üçün ona bəs eləyərdi. Biz asanca ondan qaçıb gizlənə bilərdik, əgər... Birdən, gözlənilmədən vanna otağının qapısı ağzında bir adam peyda oldu; yuyulmuş başını nədənsə, mənim məhrəbamla silirdi. Bizimlə çox səmimi salamlaşdı, kefimizi-əhvalımızı soruşdu, sonra da təkidlə bizi evə dəvət elədi.
– Sağ olun, – dedi Adik. – Gecdi, öz evimizə... – Bu nə sözdü? – cavan oğlan heyrətlə dilləndi; amma onu da deyim ki, mehribanlığı, özünü qonaqpərvər kimi göstərməsi təbii çıxırdı. Yaxın gəlib dedi ki, onun adı Səməddir, biz də adımızı dedik. O, əl çəkmək istəmirdi, bizi yenidən evə çağıranda Adik də yenidən etiraz elədi.
– Neyləmək olar – təzə qonşumuzun səsində məyusluq vardı, – belə çıxır ki, məni özünüzə tay saymırsınız, elə deyilmi?
Adik ikicə-üçcə kəlmə ilə Səmədi bu fikrindən ustalıqla yayındırdı. Səmədin üzü yenidən işıqlandı; gülümsəyə-gülümsəyə dedi ki, taksidə işləyir, ikinci parkda, özü də təkcə işləyir – “naparniki” – elə beləcə də dedi – yoxdur, köməksiz-arxasız olduğundan hər şeyi öz əlləri ilə qazanıb.
Əmim Bakıdan Tbilisiyə köçəndən bəri bu evdə altı il ərzində məni cəmi üçcə adamla tanış eləmişdilər – iki həkimlə, bir “medbratla”...
Birinci dəfə idi ki, taksiçi görürdüm. – Sənə məktub, bir də pul kağızı gəlib. – Aida üzünü mənə sarı çevirib könülsüz-könülsüz dilləndi. – Sən də otağa keç, – bunu da Səmədə dedi, özü də yumşaq səslə dedi.
Aida, həmişə olduğu kimi, təmkinli idi. O, “Karmen” pudrası ilə, bir də iyinə çoxdan alışdığımız ətirlə sığallanardı, amma bu dəfə ondan anlaşılmaz, sərt bir ətir də gəlirdi. Mən hiss elətdirmədən azca geri çəkildim, amma deyəsən başa düşdü.
– Bunlar mənim dostlarımdır! – Səməd bizi göstərdi. – Uşaqlar, – dedi, – sizin xətrinizə dəyən olsa, kim olur-olsun, mənə xəbər verin. Mən sizin hayıfınızı...
– Gedək! – dedi Aida. – Mən onlarsız heç yana gedən deyiləm. İstəyirəm onlar bizlə otursunlar.
– Onlarsız da keçinərsən, – Aida hirslə dilləndi. 270
– Onlar bizimlə getməsələr, mən, bax, bura, döşəməyə uzanıb yatacağam. Sənsə... hara istəyirsən get!
tapmasın. – Sən ki, görürsən, – deyəsən, səsimdə bir az yaltaqlıq da vardı, həm də Səmədin ürəkaçıqlığından xoşum gəlmişdi. – Bizim dostumuzun... bir az o məsələ... kefi kökdü. Olan işdi, kimin başına gəlmir ki?..
Biz onun qolundan tutub otağa apardıq, altına stul çəkdik. – Əyləşin, – dedi Aida, – gəlibsiniz, heç olmasa, bir stəkan çay için.
Üçlükdə əyləşib çay içməyə başladıq. Səməd getdikcə xumarlanırdı, onu ehmalca yataq otağına apardıq, çarpayıya uzatdıq. Əgər dünyada dördadamlıq deyilən bir çarpayı vardısa, burda, mənim əmimin keçmiş iş otağında olmalı idi. Səmədi rahatlayan kimi birdənbirə ağlıma gəldi ki, əmim öləndən sonra birinci dəfədi bu otağa baş çəkirəm. Oboyları, pərdələri, mebelləri dəyişiblər... Köhnələrdən bəzi şeylər qalıb – nənəmin sandığı, Holland sobası... Yadıma düşdü ki, Aidanın keçmiş əri – bu otağı ona vermişdilər – sandığı aparmağı mənə təklif eləmişdi, mən, doğrudan da, nənəmin yadigarını istəyirdim, sonra, necə oldusa, unutdum, sonra da əsgərliyə getdim.
Aida, tanımadığımız bir baş həkimin kobudluğundan, savadsızlığından, geriliyindən, belə həkimlə işləməyin ziyalıdan ötrü necə böyük müsibət olmasından danışırdı, mən də Adillə ona qulaq asaasa, gözümü sandıqdan çəkə bilmirdim. İndi sandığın ağzı açıq idi, amma o zamanlar heç vaxt üstündən mis qıfıl əskik olmazdı, nənəm o qıfılın açarını heç kəsə etibar eləməzdi. Üstü kvadrat şəkilli, naxışlı döymə ilə bəzədilmişdi, hər kvadratı iri mis zolaqlar doğrayıb keçirdi, qara-qəhvəyi ağac bəzəmələri də ona xüsusi yaraşıq verirdi.
Əvvəllər sandığın üstünə qiymətli ulduz naxışlar vurulubmuş. Mən onları görməmişdim, nənəm mənə danışırdı, deyərdi ki, müharibə vaxtı hər ay iki ulduz qoparırmış sandıqdan, birini kiçik oğlunun – mənim babamın – ailəsinə verərmiş, o birini isə cəbhəyə, mənim atama göndərmək üçün yemək şeylərinə dəyişərmiş.
Mən, ağlım kəsəndən nənəmi qocalmış, əldən düşmüş görmüşdüm, gərək ki, məni çox istəyirmiş. Nənəm deyərdi ki, mən ildənilə babama daha çox oxşayıram, əmimin arvadı Mənzər xanım ona etiraz edərdi; gülümsünüb deyərdi ki, nənən səhv eləyir, babanla sənin heç bir oxşarlığın yoxdur, həm də ona görə ki, baban çox qüdrətli, halal adam olub...
Direktorun bizim sinfimizə girdiyi günü mən yaxşı xatırlayıram, bəlkə də ona görə ki, Validə Gerasimovnanın dediyi kimi, həmin anda lövhə qabağında dayanıb solfeciodan cavab vermək istəyir- dim. Əslində, o gün ikinci rübdə ikinci “iki”ni almağa hazır idim; Vitka Blankfeldin cavab verib qurtarmasını gözləyirdim ki, bilmədiyimi boynuma alam, elə həmin andaca direktor gəlib çıxdı. Onun gəlişinə yaman sevindim, amma sonra pərt oldum: direktor məni dəhlizə çıxardı, dedi ki, tez evə getməliyəm, çünki babam zəng vurub, nənəmin vəziyyətinin xarablaşdığını xəbər verib...
Həyətdə Adilə rast gəldim, o, ikinci növbədə oxuyurdu, nə üçünsə yamanca qorxmuşdu. Biz otağa keçdik, indi oturduğumuza yox, mənim yaşadığıma yox, sonradan üçüncü qonşuya verilmiş otağa.
Nənəm səssiz-səmirsiz çarpayıda uzanmışdı, əmimlə arvadı, bir də Adilin anası yan-yanaşı oturmuşdular, ondan gözlərini çəkmirdilər. 271
– Şükür Allaha, gəlib çıxdı, – mən otağa girəndə əmim belə dedi.
Əmim məni nənəmin yanına apardı, o da gözucu işarə elədi ki, yanında əyləşim. Güclə üzümə gülümsündü, beləcə, sakitcə gülümsünə- gülümsünə başladı mənə baxmağa. Mən heyrətimdən yerimdə donub qaldım; axı, o, səhər yaxşı idi, məni yuxudan oyadıb çay-çörək vermişdi. O, mənə baxa-baxa hey gülümsünürdü, sonra lap yavaşdan danışdı; otaqda elə sakitlik idi ki, pıçıltı ilə dediyi söz aydınca eşidilirdi.
– Qorxdum ki, sən gəlib çatmayasan... Əmim bircə söz deyə bildi:
– Ana!.. Nənəm hələ də mənə baxmaqda idi.
– Mən səni elə görmək istəyirdim... Səndən yaman nigaranam. Ona görə də nigaranlıq içində ölürəm. – Mən əyilib onun yanağından öpdüm. – Səni əminə tapşırıb gedirəm, hər ikinizi – Allaha.
O, gözlərini yumub susdu, uzun-uzadı susdu, mənə elə gəldi ki, nənəm yuxuya getdi, sonra gözlərini açıb fikirli-fikirli, öz-özünə danışırmış kimi dedi:
– Sən babana yaman oxşayırsan... Nənəm sakitcə uzanıb mənə baxmaqda idi. Sonra Adilin anası məni otaqdan çıxartdı. Gecə onların evində qaldım. Adilin otağında mənim üçün özüaçılan çarpayı qoydular. Biz uzun-uzadı söhbət elədik. Gecə gözlənilmədən yuxudan oyandım, başladım nənəm haqda fikirləşməyə. Ancaq gecə başa düşdüm ki, niyə nənəm mənə elə baxırmış. O gecə mənə aydın oldu ki, nənəm məni hamıdan çox sevirmiş. Adilin anasının otağa nə vaxt gəldiyini heç bilmədim, aramsız, hönkür-hönkür ağladığıma görə yaman utandım. O, məni sakitləşdirmək istədi, başımı sığalladı, boynumu qucaqladı, sonra özü də ağladı...
Yuxudan oyananda utandığımdan heç kəsin üzünə baxmaq istəmirdim... Sandığı açdılar, içindən, demək olar ki, heç nə çıxmadı. Bir qutu, içində iki nişan üzüyü, rəngarəng daşlarla bəzədilmiş iki üzük, bir də mirvari sapı... O qutu indi də xalamgildə qalır; sən demə, nənəm bütün bunları mənim gələcək həyat yoldaşım üçün qoruyub saxlayırmış.
Onları əmidostuma bağışlamaq istəyəndə, “sarsaqlama! – deyib yaman acıqlandı. Sandıqda bir də not kağızları, naftalin vurulmuş köhnə donlar, babamın paltarları və onun “konsert frakı” vardı...
– Nə olub? – deyə Aida soruşdu. – Heç nə,– dedim, – hər şey öz qaydasındadı. Gözəl gecədi.
Çaya görə də sağ olun. Biz ayağa qalxıb sağollaşdıq. Yüklə 3,34 Mb. Dostları ilə paylaş:
|