|
43. Hakimiyyətin mahiyyəti və strukturu.
Ümumi mənada hakimiyyət insan tərəfındən öz iradəsini ifadə və istifadə edərək, digər insanların fəaliyyəti və davranışına müxtəlif vasitələrlə - nüfuz, qanun, zorakılıqla -təsir göstərmək deməkdir.
Siyasətin mərkəzində hakimiyyət məsələsi durur. Hakimiyyət siyasətin əsası və həyata keçirilmə vasitəsidir. Hakimiyyət dedikdə insanlar arasında hökmranlıq və tabelik münasibətləri, onlarm fəaliyyətinin məcburi qaydalar və normalar şəklinə salınması başa düşülür. Beləliklə, hakimiyyət insanları idarə etməyə yönələn mütəşəkkil xarakterli iradə və qüvvədir. Hakimiyyət ideyasının kökləri şəxsiyyətlərarası münasibətlərin xarakteri və insanın təbiəti, onun biopsixoloji mövcudluq keyfiyyəti ilə ayrılmaz bağlıdır. Onun əsasını sadəcə söz və təbliğat deyil, bir qrup adamların iradəsini başqalarına tabe edən zorakılıq təşkil edir. Əlbəttə, bu tabeçilik təkcə güc vasitələrinə arxalanmamalıdır. Hakimiyyətin həqiqi hörməti o vaxt təmin edilir ki, hüquq və əxlaq vəhdətdə götürülür, əhalinin intellektual göstəricilərinə arxalanır.
Dövlət hakimiyyətini həyata keçirməyin digər yolları da vardır: mədəni-ideoloji təsir, iqtisadi islahatlar və tədbirlər və sair. Dövlət yeganə orqandır ki, bütün cəmıyyətin üzvlərinə təzyiq göstərmək hüququna malikdir. Hakimiyyətin əsas ifadə formaları - hökmranlıq, rəhbərlik, idarə, təşkil və nəzarət etməkdir.
Hökmranlıq dedikdə bir qrup insanların digərlərinə (nisbi və mütləq mənada) tabe olunması nəzərdə tutulur.
Dostları ilə paylaş: |
