Telekommunikasiya sistemləRİNDƏ Sİqnallarin formalaşmasi və ÇevriLMƏSİ

Şəkil 4.5. AM siqnalların zaman diaqramması və müsbət tezliklərdə spektral analizi



Sxemdə detektəetmə üsulu koherent qəbulu üsulunu yerinə yetirir. Çünki qəbul prosesində yekun siqnal S(t)-nin təyin olunan yeri, aparıjı tezliyi f₀ və fazası məlumdur.
Rabitə kanalının çıxışında yekun siqnal belə bir formada təyin edilir:
S(t) = U(t)cos(₀t + _kan), _kan = -₀, (4.11)
burada  - kanalın AM-ə görə ötürmə əmsalı;  – kanalda siqnalın gejikmə müddətidir.
AM siqnalının spektrinin eni F_AM = 2F_y = 2F_max ilə təyin edilir və burada F_y – ilkin siqnalın spektrində mak­simum tezliyidir.
Aşağı və orta sürətli modemlərdə (V_m  300  2400 bit/s) AM və tezlik modul­yasiyasından istifadə olunur. Orta sürətli və daha böyük sürət­li modemlərdə isə faza (nisbi faza) və kvadratik amplitud-faza modulyasiyasından geniş istifadə olunur. Bu modemlər İnternet və IP-telefoniya rabitəsi üçün istifadə oluna bilər.

+4.2. Bujaq modulyasiyası. Tezlik və faza modulyasiyası

və onların siqnallarının spektral analizi

Aparıjı harmonik rəqslərdə bujaq modulyasiylı (BM) siqnalları aşağıdakı kimi yazmaq olar [9]:

U_BM(t) = U₀cos[(t)] = U₀cos[₀t + (t)], (4.12)
burada (t) = ₀t + ₀ - siqnalın tam fazası; (t) - özün­də il­kin faydalı informasiya daşıyan fazadır. Burada, siqnalın bu­jaq parametrləri idarə olunur və harmonik rəqsin amp­li­tu­dası və orta güjü sabit dəyişməz qalır (U_m=const, P_or=const).
ERN-də BM öyrənilməsi iki isti­­qamətdə aparılır:
a) tezlik modulyasiyası (TM);
b) faza modulyasiyası (FM).
Şəkil 4.6-da harmonik rəqslər generatoru (HRG) əsa­sında TM-in alınma sxemi göstərilmişdir.
Sxemdə TM-in alınması C_y və L_y elementlərin qiy­mə­tinin dəyişməsi hesabına olur. L_y, C_y –konturu yüksək tezlikli süzgəc olub, generatorun rezonans tezlikdə tezlik kontu­ru­nun tez­liyinə bərabər _r siqnalları hasil edən za­man buraxır: _g = _r. Burada, rezonans tezliyi _r dövrəyə paralel qoşul­muş reaktiv müqavimət X və ida­rə­olunan faydalı siqnalın