Texnologiyalari kafedrasi «hayot faoliyati xavfsizligi»

 
hayot faoliyat xavfsizligini taminlashga 
qaratilgan tadbirlar uchun yetarli darajada
 
kerak bo‘lgan miqdoriy, vaqtincha, 
fazoviy va boshqa xususiyatlarni aniqlab amalga oshirish jarayonidir. 
Tenglashtirish jarayonida aniq bir masalani hal qilishda xavflar ro‘yxati, zarar 
va boshqa omillar aniqlanadi. 
Yong‘in xavfsizligi
– ob’ektda yong‘in paydo bo‘lish xavfini oldini olish, 
shuningdek moddiy boyliklarni muhofaza qilishdan iborat. 
Ishlab chiqarish sanitariyasi
– ishlab chiqarishdagi zararli omillar 
ta’sirini oldini oladigan chora-tadbirlar va texnika vositalari tizimi. 
Ishlab chiqarishdagi xavfli omil
– ishlab chiqarishda ishlovchilarga 
muayyan sharoitlarda ta’sir etganda shikastlanishga yoki sog‘liqning keskin 
yomonlashuviga olib keladigan omil. Harakatlanayotgan mashina, mexanizm, 
yuk ko‘tarish vositalari bilan ko‘tariladigan yuk, mashina va mexanizmlarning 
muhofazalanmagan aylanuvchi, ilgarilanma-qaytma harakat qiluvchi qismlar 

---

10 
(kardanli, zanjirli, tishli, tasmali, friktsion uzatma)ning harakati xavfli omillar 
qatoriga kiradi. 
Ishlab chiqrishdagi zararli omil
– ishchilarga ish vaqtida ta’sir etib 
kasallanishga yoki ish qobiliyatining pasayishiga olib keladigan omil. 
Zararli omillarga neft’ mahsulotlari (benzin, dizel yoqilg‘isi bug‘lari, 
pestitsidlar, mineral o‘g‘itlar, chang, shovqin, titrash, tebranish), ish joyida 
namlikni ortishi yoki kuchli yoritilganligi, iqlim sharoitlari va boshqalar kiradi. 
Elektr xavfsizligi
 
– kishilarni elektr toki, elektr yoyi, elektrmagnit 
maydonining zararli va xavfli ta’siridan muhofaza qilishni ta’minlaydigan 
tashkiliy va texnik chora-tadbirlar tizimi. 
Shikastlanish
 
– ishlab chiqarishdagi zararli yoki xavfli ta’sirlar natijasida 
inson organlari yoki teri qoplamasi fiziologik butunligini buzilishi.