Toshkent moliya instituti o. Masharipnv Sh. Ilxomov

Hisob-kitoblar auditining vazifalari

№	Audit vazifalarining mazmuni
1.	Xizmat safari xarajatlarining qoplanish tarlibiga rioya qilin- ishini aniqlash
2.	Hisobdor shaxslar tomonidan qilingan xarajatlaming qonuni- yiigi va maqsadga muvofiqligini aniqlash
3.	Xojalik xarajatlarining asosliligini aniqlash
4.	Xizmat safari va xojalik xarajatlari yuzasidan korxona ma'muriyati fannoyishlarining qonuniyligini aniqlash
5.	Bo'nak hisobotlari va uiarga ilova qUingan hisobdor summa- laming sarflanganini isbotlovchi hujjatlar (transport chiptalari, mehmonxona va boshqa (ashkilotlari pattalari (kvitantsiyalar), olingan moddiy boyliklaming schyotlari, har xil ishlar naqd pul hisobidan bajarilgan shartnomalar) rasmiylashtirilishini tekshirish
6.	Kassa hujjatlarini (kassir hisobotlari, kassa kirim va chiqim or- derlari va uhmi qayd qilish daftarlari) tekshirish
7.	Hisobdor shaxslar hilan hisob-kitoblar bo'yicha analitik va sin- tetik hisob registrlarining ma'lumollari (7-ASK- jumal-order) ni tekshirish
8.	Hisobdor shaxslar bilan hisob-kitoblarni audil qilishda buxgal- teriya hisobi holati biian tanishishi, hujjatlarning to‘g‘ri va o‘z vaqtida rasmiylashtirilishi, xizmat safarlari va xojalik xarajatlari yuzasidan korxoua rahbarining farmoyishi bor-yo‘qligi, xodimni bu safarga yuborish va xojalik xarajatlarining asos- liligini aniqlash

Auditor buxgalteriya xodimlarining ushhu sohadagi, qonun- lar va yuqori tashkilotlaming me’yoriy hujjatlaridan xabardorlik- lariga hamda ularning nusxalari korxona buxgalteriyasida mavjudligiga ishonch hosil qilishi, shuningdek, ushbu me'yoriy hujjatlarga amal qilinish darajasini tekshirishi kerak. Buning natijasida quyidagilar aniqlanishi mumkin:

• 
  ilgari hisobdor pullar yuzasidan qarzi bo'lgan yoki bu pul- lar yuzasidan hisoblashmagan, hisobot topshirmagan shaxslarga, korxonada haqiqatda ishlamaydigan shaxslarga pul berihnayot- ganligi;
  
• 
  navbatdagi mehnat ta'tiliga chiqarish va hir yo‘la xizmat safariga yuborish hollari mavjudligi;
  
• 
  xizmat safari vaqtida mehnat qobiliyatini yuqotib, ka- salxonada davolanishda bo'lgan xodimlarga turar joy va kundalik xarajallarini to'lash tartihiga rioya qilinishini, bu muddatning 2 oydan oshmaganligini aniqlash kerak.
  

Hisohdor shaxslarga ho'naklar berilishining asosliligini aniqlash xojalik ehtiyojlari uchun hisobdor summa berish talab- lariga rioya qilishni tekshirishdan iborat. Bunda auditor hisobini berish uchun bo'nak olgan shaxslar hamda berilgan bo'naklar summasi va muddatining korxona rahbari buyrug'iga mu- vofiqligini aniqlaydi.
Bo'nak berish uchun xizmat safari to'g'risidagi huyruq va xizmat safari guvohnomasi asos bo‘Iadi. Xizmat safari uchun hi- sobdor summa bcrilganligini tasdiqlaydigan kassa chiqim order- larini tekshirish mobaynida barcha rekvizitlarining to‘liq to'ldirilganligiga, xususan, bo'nak berish uchun asosning aks et- tirilganligiga e'tibor beriladi. Muayyan hisobdor shaxs to- monidan oldingi olingan ho'nak bo'yicha to‘liq hisobot beril- ganidagina, unga bo'nak beriladi.
Hisobi beriladigan ho‘nak berishning asosliligini tekshirish amallari kassa muomalalarini tekshirish mobaynida amalga oshirilishi mumkin. Bunda aniqlangan tafovutlar to‘g‘risidagj axborotlar ichki hisob-kitob muomalalarini tekshirayotgan audi- torga beriladi.
Hisobdor shaxslar tomonidan bo'nak hisobotlarining o‘z vaqtida taqdim qilinishini tekshirish, bo‘nak hisohotlari haqi- qatda taqdim qilingan muddatlarni, xizmat safari to‘g‘risidagi
buyruqqa yoki xizmat safari guvohnomasida ko'rsatilgan mud- datlarga solishtirish yo‘li bilan amalga oshiriladi.
Agar auditor ushbu qoidaga amal qilinmayotganligini aniqlasa, unda 21-son BHMS ning talablariga muvofiq belgilan- gan muddatlarda qaytarilmagan hisohdor summalarning 9430- «Boshqa operatsion xarajatlar» schyotida aks ettirilishi (Debet 9430, Kredit 4220, 4230) va keyinchalik ushbu summalanung hisobdan chiqarishini telcshirish zarur.
Ayrim korxonalarda xodimlarga go‘yo xojalik hamda xizmat safarlari uchun bo'nak ajratilgandek bo'lib, aslida ularning shax- siy ehtiyojlari uchun pul herilishiga yo‘1 qo'yiladi. Shuning uchun auditor xodimning xizmat safariga jo'natish guvohnomasi borligini, uning muddatini, yo‘l xarajatlarini, amaldagi me'yorlar bo'yicha sutkalik to'lov summasi qanchaligini, hisobdor shaxslar bo'naklar bo‘yicha hisobotlarni o‘z vaqtida topshirishlari va sar- flanmay qolgan mabtag'lar qoldiqlarini kassaga topshirishlarini aniqlaydi.

3.