zararlar hamda qimmatbaho qog’ozlar kursining
tushishi natijasidagi yo’qotishlarni qoplash uchun mo’ljallangan.
Taqsimlanmagan foyda - rezerv fondiga ajratmalar va devidendlar
to’langanidan so’ng qoladigan foydaning bir qismidir.
Banklarning o’z mablag’lari tijorat banklari faoliyatida muhim ahamiyat kasb
etadi.
Banklarning o’z kapitali hissasining kamayishi ba’zi hollarda banklarning
sinishiga olib keladi.
AO’Shda kattaligi bo’yicha yigirmanchi o’rinda turuvchi «Franklin neshnl
bank»ni sinishining sabablaridan biri, bu bankning o’z kapitali hissasining bank
balansida keskin qisqarishi bo’ldi. Xuddi shu sabab, 1979 yil aktivida 250 mln. dollar
va 44 ming omonatchisiga ega bo’lgan AO’Shdagi «Dnuverz neshnl benk of
Chikago» bankining sinishining asosi hisoblanadi.
Iqtisodiy yoki bank inqirozlari davrida passivlar va ularni joylashtirish
sohasida etarli darajada o’ylab chiqilmagan siyosat banklarning sinishiga olib keladi.
1980 yillarning ikkinchi yarimida AO’Shda banklarning bankrotlik soni o’sdi.
1984 yilda AO’Shda birinchi o’nlikda turuvchi yirik banklardan biri bo’lgan
«Kontinental Illinoys» bankining sinish holatining, hukumatning maxsus dasturi
orqali oldi olindi.
Federal rezerv sistema bo’lgan AO’Sh Markaziy banki o’z ixtiyoriga olgan bir
necha milliard AO’Sh dollarini muvofiqlashtiribgina qolmay, balki depozitlarni
sug’urtalash Federal uyushmasi va AO’Sh moliya ministirligi bilan birga bank to’lash
qobiliyatini mustahkamlash sohasida kafili sifatida chiqdi.
Tijorat banklari sinishlarining eng ko’pi 1988 yilga to’g’ri kelgan. Iqtisodiy
ko’tarilish tufayli AO’Shda tijorat banklari sinishining soni o’zining avvalgi holiga
tushgan. Shu tufayli 1994 yilda faqatgina 13 ta tijorat banklari singan.
221
Shu bilan birga, muammoli, ya’ni moliyaviy holati beqaror bo’lgan banklar
soni yuqoriligicha qolmoqda.