Turuz söZLÜGÜ 15-01-2017 1395- III 18 400 Başlıq Bey Hadi

tetiz 1. . sağday. sayaq. sıyaq. narın. yarıcın. dəqiq. 1. sırvağ. huşlu. oyanıq. umursuk. umursaq. diqqətli olan. - sırvağ ol.
-sürülər gibi gediyoruz, hər nə dediz yapiyoruz, düşünməyiz, soramayız, qanmayız, bu yol sonun tamu içrə görüyoruz. (tamu: cəhənnəm).

tevərəq devərək. dövərək. dövrək. devrək. çövərək. çövrək. çevərək. çevrək. səbət. çəpət. sərbət. quşaq. şərayit. mühit.

tevilmək devilmək. dövülmək. təpəlmək. sabalmaq. sapalmaq. çapalmaq.

tevir devir. quşaq. əsr. qərn.
-degirman sırayladı, devir dönər, sıra düşər bizədə, bu gün dönür tərsinə, bu tərsinə, tərsə gedər genədə.

tevirmək devirmək. salmaq. ağızmaq. - yel ağacları salmış.
-nərsəni nərsənin çevrəsinə sərimək, devirmək, çevirmək: sarmaq. - ip sarmaq: ip çevirmək. (# sərmək: sarılı, bükülü, qapalı nərsəni açmaq, yaymaq, dağrıtmaq. - ip sərmək: ip açmaq, uzatmaq) .

tevqəlmək devgəlmək. çevgəlmək. yüvgəlmək. sarılmaq. hörəlmək. burulmaq.

tevran - səfalı dövrə: səfalı dövrə.

tevranımız -fırlanır tərsəsinə bax devranımız, su götürmək yerinə suv tökülür güv quyuya. (güv: yağış suyu yığışan çuxur) .

tevrəq devrək. dövərək. dövrək. devərək. çövərək. çövrək. çevərək. çevrək. səbət. çəpət. sərbət. quşaq. şərayit. mühit.

tevriy devriy. salçı. qoşunun önündə gedən qol. pişqaravul. kəşf qolu. (# dalçı: qoşunun dalında (ardında) gedən qol) .

tevşirmək devşirmək. qaldırmaq. toplamaq. yığmaq. dərmək. dərləmək. - kitab, xərmən, tarla qaldırmaq.

tevtirmək devdirmək. çevirmək. döndürmək. savırmaq. sovırmaq. nərsənin yolun dəğişmək. nərsəni olduğu yoldan, durumdan caydırmaq. - su savırmaq. - sözü savırdı. - daş atılan oxu savırdı. - sağa sav: sağa sov: sağa savır, çevir. devdirmək.

teyə -şıp deyə: şarp. çarp. birdənbirə.
-tax deyə: saqqa. səkgə. taqqa. dikgə. düggə. birdən. - saqqa əlin çəkdi. - taqqa durdu. - taqqa tormuza basdı.

teyəcəq - deyəcək ara, yer bulmamaq: sözü ağzında qalmaq.

teyən -ölməm deyən çox, sonu bir gün yox, biri əkir güllənir, bir yaxır küllənir.

teyənlər - süycü süycü yeyənlər, acı acı gəgirmiş, ağzın açıb deyənlər, sonu bir gəbirmiş. (süycü: dadlı). (gəbirmək: gəbərmək. piscənə, acınaqlı ölmək). (ağzın açıb deyənlər: ağzın açıb , gözün yumubdeyənlər).

teyəntə -ən qutluyuq deyəndə, sınar qutluq aynası.

teyər deyər. aytar. ayar . -eşşək ayar başım olsa , dənizdən su içərəm. (yekə arzular üçün, uzun yaşam istəyən)
-başı çəkməyən bilməz, tulalı arvad nədir, hər ikisin doyursan, sonu deyər bu nədir.
-ağız deyər qulaq duyar, iş olmasa , sevgi yalan söz qalar.
-ürək dolsa dil deyər, it istəyisə hürər.
-günə baxan gül olsan, günün sənin bulutlar, könül düşsə ayrığa, dodaq deyər göz ağlar. (ayrığa: ayrılığa).

teyəsi -qırıq könül yiyəsi, dərdi çoxdur deyəsi, çalış alıb yoğasan, iç keçmişin yuğasan. (yoğasan: toxdadasan. oxşayasan. dərman edəsən).

teyib deyib. aytıb. -aytıb etdirib bolmasa, vurub etdirib bolmaz.

teyiləcəl deyiləcəl. aydılcaq. - aydılan söz, aydılcaq söz qaynanası. (aydılan: deyilən).

teyilən deyilən. aydılan. - aydılan söz, aydılcaq söz qaynanası. (aydılcaq: deyiləcəl).

teyillər deyillər. deydilər- qalada deydilər ki: ki şəhərdə deyillər ki.

teyilmətiq deyilmədik. aydılmadıq. -aydılmadıq gəp yok, duyulmadıq gəp çok.

teyim -(təbriz sayağı deyim). -mən kiçiyəm : mən nökərizəm.

teyin -iş tərsəsə deyin ha deyin, yağış qoxusu dincədər beyin.

teyinərəq -mırıldayıb, guruldayıb, deyinərək danışmaq, söyləmək: saddamaq. sadğamaq. sartdamaq. sayramaq. sayğamaq. səyrəmək. səğrəmək. savramaq. sovramaq. soxqamaq. soxdamaq. - mənə bax, sən nə sattırsın.

teyinqən -götdən yeyər, ağızdan sıçar. (ağzıgözəl, deyingən, alaşa qadına deyiliir).

teyinmə deyinmə. sən mən edmə.

teyintirtmək deyindirtmək. deynitmək. sarsıtmaq. dilləndirtmək. diləndirtmək. söyləndirtmək. söylətmək.

teyiş deyiş. söyləş. rivayət.

teyişqən -yetim qoduq söyüşgən, dul arvadlar deyişgən.

teyqa teyxa. 1. simsıyığ. sıyğa. sirf. sərə. 1. sin. çin. bir nərsə artırıb qarşmadan. - çin çay: acı çay. 1. sayva. xalis. (# salva: qarışıq. daluq. dalıq. məxlut) 1. silək. arın. təmiz. zır. - silək dəli. 1. sıyrıq. sıyma. sıma. simə. səmə. sıyırt. sıyrıt. sırıt. arın. təmiz. mə'sum. xalis. 1. som. sek. öz. xalis. saya. sadə. qatqısız. - som araq. 1. sağ. qatqısız. saf. - sağ kişi. - sağ yağ.
-əğri çürükü olmayıb bütün, teyxa olan kimsə, nərsə: sağ akçə.

teyqalıq teyxalıq. -yanaşan sözün anlamına ''doluluğ, çoxluğ, tamlığ, teyxalığ'' anlamın artırır: sır. sir. - sır süt: sütdən dolu. - sır doğru: lap düz. - sır altın: tam qızıl. - sır yalan: dibdən yalan.

teynitmək deynitmək. deyindirtmək. sarsıtmaq. dilləndirtmək. diləndirtmək. söyləndirtmək. söylətmək.

teytilər deydilər deyillər. - qalada deydilər ki: ki şəhərdə deyillər ki.

tez satav. satıv. ir.
-acı qalsa içində, paylaşmasan kimsələ, dadlı qaçar yadından, yaşın sönər tez çağın.
-ayrı düşmə karvandan, böylə demiş yaradan, yağu basar tez səni, tez gedərsən aradan.
-çox gəzməsən aralı, tez tapılar yaralı, dərmanın qıl dərdin al, yaxcı bilə yaxcı işi aralı. (aralı: ıraqdan)
-iti əsən tez ötər, iti yanan tez sönər.
-qatı əsən, tez yatar, asda gələn, zor batar
-suyu, pulu, nərsəni özündə saxlamayan, özündən tez axıdan nərsə: silgik. - silgik topraq: su saxlamaz toprağ. silgik kişi: pul saxlamaz.
- niyə bəs tez gedisən sənki gəlirdin oturaq, bu deyil qayda sayaq gej gəlibən tez gedəsən.
-tərs kişilər almasa sənin çevrəvi, başda iyi duyquların tez dəğişər tərsliyə
-yaşın aşsa altmışı, tez görərsin yetmişi, bassan ayaq yetmişə, qatılmışlar keçmişə.
-tez yetişən tərəvəz çeşitləri: saldı pişdi.
-tez, kötü yapılan iş: salsırı. sürsat. başdansovdu. yaxma bulamac. - yaxma bulamac otağı boyamış.
- işləyənlər tez armaz, işləməyən yol tapmaz. (armaz: yorulmaz)
-çox tez düşər gördüyünün izinə, arın könül aldanırmış tezinə. (arın: aras. təmiz)
-güvənən özgüyə çox tez sınacaq, güvənin olsun özənki ölənə dək duracaq. (özənki : özüvəki)
-tez tez. ir ir. sıytal. həmməşə. sağır durna. dəvamlı.

tezi - tezi yox geci yox: erti yox geci yox.

tezinə -çox tez düşər gördüyünün izinə, arın könül aldanırmış tezinə. (arın: aras. təmiz).

təb dəb. 1. salanaq. tutaş. tutaşı. tuşat. rəsm. qayda. adət. 1. tör. rəsm. - tör salmaq: dəb, rəsm qoymaq. (salmaq: qoymaq). 1. sıva. rəsm.

təbbaq dəbbağ. sağrıçı. sağırçı (saqi). aşıçı. səpiçi.

təbən (> damən (fars) saluğ. ətək.

təbərcələnmək -düz duranmayıb dəbərcələnmək: sarlınmaq. salrınmaq. təlvənmək. təlbənmək. səndələnmək.

təbərlcənəmək dəbərlcənəmək. sərğildəmək. sərildəmək. səlgildəmək. sənğildəmək. sallanmaq. titrəmək. sağa sola yollanmaq. - yel vurub yapraqla sərğildəyir.

təbərzə -təbərzə yemiş: saçva. saçav. sağav. sağva.

təbriz -(təbriz sayağı deyim). -mən kiçiyəm : mən nökərizəm.

təbtə -dəbdə olan: sərik. salığ. yerik. yerikli. yarıq. işlənən. yürkə. yürək. geçərli. mö'təbər. adi. mərsum. rayic. mütədavil. cari. (axıc. axarlı).

təfəq -ufaq təfək, dəğərsiz olan: salpal. səlpəl. - səlpəl nərsə.

təh dəh. dəngəli. miyzanlı . -ortaqlı yük dəh düşməz.

təhəmtən < tökmə tən. oldaşlı. boldaşlı. qavamlı, iri gövdəli, göpdəli, göpülü, göplü.

təhənə dəhənə. dəhnə. savlıq. sovluğ. suvluğ. atın qapmasın savlamaq, əngəlləmək üçün, ağzına vurulan dəmir. gəmlik.

təhər təhir. təkir. çəkər. çəkir. çəşir. çeşit. (< çəkmək) tür. cür. nov'. - iki çeşir. - üç çeşir. - dörd çəkər yemək. - bu hançı çeşirdəndi.

təhir təhər. təkir. çəkər. çəkir. çəşir. çeşit. (< çəkmək) tür. cür. nov'. - iki çeşir. - üç çeşir. - dörd çəkər yemək. - bu hançı çeşirdəndi.

təhləmək sikmək. dibləmək.

təhliz dəhliz. quruluq. evin girişi. koridor. rahro. dalan.

təhnə dəhnə. dəhənə. savlıq. sovluğ. suvluğ. atın qapmasın savlamaq, əngəlləmək üçün, ağzına vurulan dəmir. gəmlik.

təhrə dəhrə. sapqa. çıpqa. nacağ.

təxt təxt. taxt. ərgik. sərir < səkir. kürsü.

təq tək. 1. səkə. qırağ. yan. (münzəvi). - səkə yer: qırağ yer. 1. təxt. pəx. yalay. yalat. yapır. yapın. yasır. hamar. 1. sınqar. bir. yalnız. - sınqar ayağı üsdə durdu. - sınqar qol: bir qol. 1. yalnız. yalın. salt. - salt başıma sürdüm yaşadım, umurdum aldım, umumlmazı alamadım. 1. yalın. yalnız. salmığ. saltığ. salbat. - dar gündə saltığ qaldıq. - saltığ kişidir, əlindən gəlsə yardım ed. 1. sal. sat. (tək, yalın, qabartılmış, gözə çarpan, çevrə ayırdılmış durumda qoyulmuş nərsə) < salqat. salsat. 1. sərxət. ünvan. titr. 1. qapıların üzərinə sanalı (şumarəli) bölük. pilak. kaşı. 1. kətibə. lovhə. 1. tablo. 1. saltan. yalnız.
-tək, yalnız, bir kişi, nəfər, şəxs olaraq: salına. - salına çıxdı yola.
-tək başına: saltan. yalına. - ətacı saltan gəlmiş saltan gedmiş.
-çoxluq ağzı bir olsa, tək ağızlı duyulmaz.
-tək başına:savar. saprat. savrat. (< savmaq: uzaqlatmaq). ayrı. dalqıc. başqa. müstəqil.
-tək qat sap: sapqıl. topara, qərqərə sapı, teli.
-tək tək: təkin təkin. salmığlı. saltığlı. salmığ salmığ. saltığ saltığ. salığ. dənə dənə. dənər dənər. bir bir. (şomordə şomordə). - qonaqlar saltığı gəldilər. - saltığı ye boğularsın.
-tək rəng: sıyırqa. sırqav. sıdırqa. boydaş. sadə. yazı oyasız. nəxşəsiz. - sırqa gəzləmə, parça.
-tək sayılı: sınqar.

təqaltı təkaltı. təkəlti. 1. tikaltı. tüküm. zerzəmi. 1. döşəmə ilə qalının arasına salınan örtük. 1. həsir. incə gecim.

təqaltı təkaltı. təkəlti. incə gecim. həsir.

təqapu (təkapu editmək (fars)} < təkburatmaq. dikburatmaq. altaşıtmaq. atlaşıtmaq. altağıtmaq. atlağutamaq. çablağıtmaq. çalqaşıtmaq. (cəst o xiz) axdatıb ağdarıtmaq.

təqburatmaq təkburatmaq. dikburatmaq. (> təkapu editmək (fars)}. altaşıtmaq. atlaşıtmaq. altağıtmaq. atlağutamaq. çablağıtmaq. çalqaşıtmaq. (cəst o xiz) axdatıb ağdarıtmaq.

təqcə -təkcə kişiki: təkin kişi . -təkin kişi sözün tutdu, döğüş keçdi savaş utdu. (təkin : seçgin. quzidə).
-sənin təkcə gülün yaz gətirir ömrümə, səndən gələn bir gülüm qış günümü yaz edər.

təqə təkə. 1. təkgə. təkyə < dikə. tapıncağ. ziyarətgah. 1. uzun buynuzlu geyik. 1. ərkək keçi. - təkə saqqal: keçi saqqal. 1. təkgə. səkə. çəkə. çəggə.
-səqqəl tükləri təkə tük olub, biz biz duran kimsə: soxasəqqəl: soxsəqqəl. .
- yıxılırsa biri əldən tutasan sən kişisən, düşənə vurmuyasan taqqa təkə sən kişisən, varasan malla davara yoluvu azmıyasan sən kişisən, əzilib ya əzələr olsana topraq təki bərk sən kişisən, istəyin salmaya əldən ələ, ovsarlıyasan sən kişisən, kar koru kəl keçəli manlamasan sən kişisən (istəyin: həvəsin. nəfsin). (manlamasan: ayıblamayasan).

təqəlti təkəlti. təkaltı. incə gecim. həsir.

təqəlti təkəlti. təkaltı. 1. tikaltı. tüküm. zerzəmi. 1. döşəmə ilə qalının arasına salınan örtük. 1. həsir. incə gecim.

təqən -dərdə dəğən: sağın. sağınıl. istifadəli. müfid. faydalı.

təqənəq dəğənək. soba. sabu. sapu. çapı. (<> çapmaq. çıpmaq).
-uzun sopa, dəğənək: sallama. - hərsi əlinə bir sallama alıb alma ağaclarının canına düşdülər.
-odu, külü, közü qarışdırmaqda işlənən dəmir, yoğun dəğənək: küsgü. kösgü. çökgü. küsgüc. kösgüc. çökgüc. köşgüc. közgü.
-biçaq, dəğənək kimi soyuq yaraq, silah: sox.
- ucu iti dəğənək: sıpıq sırıq. (sıpıq: süpük. sivri)
-maldavar sürmədə, qoğmada, nərsə çırpmada işlənən dəğənək: soğat. soxat. sovat. soyat. əl ağacı.

təqənəyi -əl dəğənəyi, çubuğu: salça.
-yün, pambığ dövmə dəğnəyi: sabu. sapu. çapı. (<> çapmaq. çıpmaq).

təqənliq - dərdə dəğənlik: sağınlıq. sağılıq. istifadəlilik. müfidlik. faydalılıq.

təqər dəğər. qədir. -yetim dəğər bilirsə, sudan kərə çıxarram. (dəğər: qədir)
-dəğər vermək: sibləmək. sinləmək. kibləmək. çıplamaq. oxlamaq. önəmsəmək. aldırmaq. dikləmək.
-umura, diqqətə dəğər: sezilərli. sezilir. sezgilir. sızılır. sızqılır. sıpqılır. dərəkirli. dərəkli. özənirli.
-dəğər vermə: anıqlaşı. dəğər biçmə. kəstirmə. dəğərləndirmə. appreciation.
-əşit dəğər: musavi səhm.
-sayqı bəslə dəğər verənə, yox onaki sayqı dilənə!.
-yaşama dəyər biçməsən, ölüm biçər yaşamı
-boş təkər (bekar) avara: sırlab. sürləb. işsiz gücsüz. - sırlab gəzməkdən nə çıxar.
-dəğər biçmə: anıqlaşı. dəğər vermə. kəstirmə. dəğərləndirmə. appreciation.
-yaşam çönər istədiyin duyquya, sayqı versən, dəğər biçsən özüvə. (duyquların uyqulanar, gerçəkləşər).

təqər təkər. təkərlək. sarqac.

təqərəq dəğərək. döğək. dolaşım. dönşüm. peryod. sikl.

təqəri -arı soxnaq varlıdan, bal dəğəri sorulmaz. (soxnaq: sancmamış)
-yox dəğəri sevginin, duysa qulaq söz ilə, yox gözəlin dəğəri , baxsan ona göz ilə, könüldədi sevgi seviş kişidə, ona yiyə yaxcı gedər işində.

təqərin -dal qırılmadan camı sınmadan, can yerindəkən, bilək dəğərin.

təqərinə -dəğərinə görə sıralanmış, sıranmış olan: sırasır. sırsıra. silsilə. salsala.

təqərqi -bu dəğərki: salt. ancaq. böylə ki. bu qədər ki.

təqərləq təkərlək. təkər. sarqac.

təqərləmə 1. təkərləmə. salanaq. 1. dəğərləmə. dəğərləş. sanaş. sanma. sayaş. sayma. yoxlaş. yoxlama.

təqərləmək - durmadan təkərləmək: saqqız qılıb çeynəmək. ağzından düşürməmək.

təqərləntirmə dəğərləndirmə. anıqlaşı. dəğər biçmə. dəğər vermə. kəstirmə. appreciation.

təqərləş dəğərləş. dəğərləmə. sanaş. sanma. sayaş. sayma. yoxlaş. yoxlama.

təqərli dəğərli. salmıqlı. salmığlı. saltığlı. salbatlı. ərzişli.
-dəğərli daş: sınğır.
-təkərli aracları arxasına vurulub, su, palçıq sıçramağı önləyən enli tikə: sapqal. çapqal. gilgir
-üç təkərli daşqa, araba: saçayaq.
-sevmək ən dəğərli vergi, ən çətin öğrənməyə, ən ağır olan itirməyə.

təqərliq -umura, diqqətə dəğərlik: sezilərlik. sezilirlik. sezgilirlik. sızılırlıq. sızqılırlıq. sıpqılırlıq. dərəkirlilik. dərəklilik. özənirlilik.

təqərliliq dəğərlilik. salmığ. saltığ. salbat. ərzişlilik.

təqərsiz dəğərsiz. silik. önəmsiz.
-ufaq təfək, dəğərsiz olan: salpal. səlpəl. - səlpəl nərsə.

təqərtən -. uşağa paradan yox, dəğərdən qonuş.
-dəğərdən, dəğişdən, qiymətdən düşmək: sallanmaq. azalmaq.

təqətez təkətez. təkəvər. quşuçar. qırqı kimi.

təqəvər təkəvər. təkətez. quşuçar. qırqı kimi.

təqi - yıxılırsa biri əldən tutasan sən kişisən, düşənə vurmuyasan taqqa təkə sən kişisən, varasan malla davara yoluvu azmıyasan sən kişisən, əzilib ya əzələr olsana topraq təki bərk sən kişisən, istəyin salmaya əldən ələ, ovsarlıyasan sən kişisən, kar koru kəl keçəli manlamasan sən kişisən (istəyin: həvəsin. nəfsin). (manlamasan: ayıblamayasan)
-təki boş: silik. anlamsız. məzmunsuz. möhtəvasız.
-təki boş: səkit. səkti. anlamsız.
-kişilik yaşa, kişilər təki öl.

təqin təkin. 1. bəndə - sizin silik təkin: sizin həqir bəndəz. (silik: həqir). 1. salt. sırf. bilxassə. 1. seçgin. quzidə . -təkin kişi sözün tutdu, döğüş keçdi savaş utdu. (təkin kişi: təkcə kişiki).
-təkin təkin: tək tək. salmığlı. saltığlı. salmığ salmığ. saltığ saltığ. salığ. dənə dənə. dənər dənər. bir bir. (şomordə şomordə). - qonaqlar saltığı gəldilər. - saltığı ye boğularsın.

təqinmək dəğinmək. salmaq. başvurmak. əl atmaq. - güc salmaq: zorlamaq.

təqir təkir. təhər. təhir. çəkər. çəkir. çəşir. çeşit. (< çəkmək) tür. cür. nov'. - iki çeşir. - üç çeşir. - dörd çəkər yemək. - bu hançı çeşirdəndi.

təqirman -dəğirman daşı: küstərə. bilöv daşı.

təqirmanlar -dəğirmanlar fırlanar, evrən çönər sırlanar, sıra düşər bizədə, tələsmə sən görərsən. (sırlanar: sır, boya, don dəğişər).

təqirmə dəğirmə. dərimə. 1. savağa. savğa. sovğa. bir topumu, yığımı bölüklərə ayırma. 1. savağan. savğan. sovğan. bir topumu, yığımı bölüklərə ayırma.

təqiş -sıx dəğiş töküş: sırqatnav. sıxqatnav. (sır. sıx. tıx). sırçalqaş. sıxçalqaş.

təqişə -dəğişə bilməyirəm mən səni bil heç nəyilə, gedisən ged qalısan qal bu açıq yol sən üçün.

təqişər -tərs kişilər almasa sənin çevrəvi, başda iyi duyquların tez dəğişər tərsliyə.

təqişiq -kövüllərdə kirəcli (ahahlı) su damlamasından, dəğişik biçimlərdə oluşan, gənəlliklə kəlləqəndi andıran, çatıdan asalaq, sallaq, qırılqan daş: sarqıt. sarquc. kövürgə. istalakmit. istalaqmit.
-çevrəyə görə gözə çarpan dək dəğişik, marağlı olan nərsə: sırboyaq. sığboyağ. sığbodağ. orijinal.
-dəğişik tikələrin yapışdırılmasından oluşan nərsə: salma. muzaik.

təqişiqliq dəğişiklik. dönüm. təhəvvül . -unutmasan keçəni, dönüm görməz yaşamın.

təqişir - üz, don dəğişir, iç yox: sıy atılır, sığ yox. (sıy: saya. sayağ. sıya. sıyağ. dur. duruğ. tür. türük. bur. buruğ. bür. bürük. sifət. üz).

təqişqən dəğişgən. dəngəsiz. sarsaq. salsaq. titrek. oynaq. lax. güvənilməz. qərarsız. istiqrarsız. mütəzəlzil. sübatsız.

təqişmə -satıb dəğişmə: satığ. maamilə. alver. sat tav. sat tov.

təqişmək dəğişmək. səğmək. səğimək. səğdələmək. səndələmək. başqalaşmaq. mütəhəvvil olmaq.
-nərsənin qabağın alıb yönün çevirmək, dəğişmək: sarmaq. sarpmaq. səyirmək. səğirmək. səkirmək. - suyu bizə sar.
-nərsənin yolun dəğişmək: savırmaq. sovırmaq. çevirmək. devdirmək. döndürmək. nərsəni olduğu yoldan, durumdan caydırmaq. - su savırmaq. - sözü savırdı. - daş atılan oxu savırdı. - sağa sav: sağa sov: sağa savır, çevir. devdirmək.
-bir yerdən bir yerə, bir üzdən başqa üzə dəğişmək, köçünmək: sırpınmaq. sırpanmaq. sıyranmaq. sıyrınmaq. sıypınmaq. sirpənmək. sürpünmək. yerindən oynamaq.
-sır, boya, don dəğişmək: sırlanmaq
-yol dəğişmək: sapmaq. saraşmaq. sarpmaq. sarpışmaq. çəpmək. çərpmək. ayrılmaq. dalqınmaq. qıvrılmaq. dönmək. - keşli parçanı tikmək qıvrıtmadan güc işdir. - az getdmişdiki yan yola qıvrılıb gözdən itdi.
-yön dəğişmək: qəymək. qaymaq. kırıxmaq. yozmaq. sapmaq. imi, hədəfi şaşmaq.

təqişməz dəğişməz. durca. sabit . -yaş keçər sevgi ötər durca qalanmaz kimsə, kişi oldur o günə qılsın özüçün yarağın. (durca : dəğişməz. sabit).

təqişmiş - üzün, donun dəğişmiş, için yox: sıyın atmış, sığın yox. (sıy: saya. sayağ. sıya. sıyağ. dur. duruğ. tür. türük. bur. buruğ. bür. bürük. sifət. üz).

təqişsiz dəğişsiz. təkişsiz. sağday. sayaq. sıyaq. təbii. içdən. taarifsiz. - dəğişsiz. söylürəm bizədə gəlin.

təqiştən -dəğərdən, dəğişdən, qiymətdən düşmək: sallanmaq. azalmaq.

təqişti - mənim bəxdimi dəğişdi, batırdı: sürdü mənim qutumnu.

təqiştirmək - danışıq yönün sapdırmaq, dəğişdirmək: sözü çevirmək.
-biri birinə dəğişdirmək: satruşdurmaq. sağuşdurmaq. saçruşdurmaq. sayğuşdurmaq. sayışdırmaq. ayırbaşdamaq. başma baş, payma pay, paya pay sayışmaq, kəsişmək, qılışmaq. taxuşdurmaq. taxsaşdırmaq. taxazlaşdırmaq. takas yapmaq. - o alverin, alım verimlə sağuşdurur: o alışın verişiylə yapdı.

təqitə təkidə (fars). çəkidə (fars) (< tək. təkə yatmaq. 1. < çək. çəkinmiş. 1. < çikidə. çirkit. cirgə) .

təqqə təkgə. 1. təkə. təkyə < dikə. tapıncağ. ziyarətgah. 1. təkə. səkə. çəkə. çəggə.

təqləmək təkləmək. çıxmaq. sapramaq. saprataq. savramaq. savratmaq. savarmaq. savartmaq. (< savmaq: uzaqlatmaq) ayırmaq. tanqamaq. tanlamaq. tanılamaq. bölmək. dağılmaq. parçalamaq. ayırd edmək. ayrıştırmaq. dalqıcıtmaq. qaymağını almaq. ayrılmaq. ayrı yaşamaq. ayrışmaq. qopmaq. təcrid edmək. (mücəzza, cüda, təfkik, məfruz, münfək edmək) .

təqliq təklik. sallıq. yallıq. yalnızlıq.

təqliqintə təkligində. təkliyində. başı başına. özlügündə. -elə o başı başına bir evrəndir: elə o elə özlügündə, təkliyində bir dünyadır .

təqliyintə təkliyində. təkligində. başı başına. özlügündə. -elə o başı başına bir evrəndir: elə o elə özlügündə, təkliyində bir dünyadır .

təqmə -yel əkib dəğmə tüpən, dad bu gün keçdi dünən.