Turuz söZLÜGÜ 15-01-2017 1395- III 18 400 Başlıq Bey Hadi

bilqivə -bilgivə görə biləyin olsa, dağ qoyarsan dağ üsdə.

bilmək sezyəmək. anlamaq. dərk edmək. mültəfit olmaq.
- sılağını bilmək: ölçüsün tanımaq.
- sözünü bilmək: gərəyi kimi danışmaq.

bilməm -qaldıq yaman günə biz, bilməm nədən qınamız. -qanmır deyir qanıram, kordur deyir görürəm, laldır deyir ötürəm, kardır deyir duyuram, bilməm nədən qınamız. (qınamız: 1. əzabımız. 1. günahımız).
-qaldıq yaman günə biz, bilməm nədən qınamız. -qanmır deyir qanıram, kordur deyir görürəm, laldır deyir ötürəm, kardır deyir duyuram, bilməm nədən qınamız. (qınamız: 1. əzabımız. 1. günahımız).

bilməsən -yerdən tapsan sanab al, söz bilməsən dinməz.
-bilsən söylə, bilməsən dinlə.

bilmətən - kimsə bilmədən, duymadan: söz aramızda.

bilmətim -mənki yaşamadım, səni yaşatdım, götürə bilmədim bu çatmazlığı, mən səndə özümə inam yaratdım, sən məndə özünə inamsızlığı.

bilməy 1. bilmədən. - bilməy danışma: bilmədən danışma - onu bilməy : onu tanımamış. 1. kırıxıb. iştibahən. - onu bilməy aldım: onu iştibahən aldım. 1. kırıxıb. - çox bağışlayın, onu bilməy dedim.

bilməyən -sevinməyin bilməyən, savdiyini, sevilməyin , üzülməyin nə bilir.

bilməyirəm -dəğişə bilməyirəm mən səni bil heç nəyilə, gedisən ged qalısan qal bu açıq yol sən üçün.

bilməz -başı çəkməyən bilməz, tulalı arvad nədir, hər ikisin doyursan, sonu deyər bu nədir.
-qana bilməz: qanımaz. qanmaz. -sevgi yoxdu tanımaz, iyi kötü qanımaz. (qanımaz: qanmaz. qana bilməz)
-bir gün gəldik, bir gün getdik, bilib bilməz nələr etdik.

bilməzqə - bilməzgə salmaq: bilməzliyə salmaq: bilməzlikdən gəlmək. (salmaq: vurmaq).

bilməzləri -bura dustaq içi bir quş qalıb bağlı qanat bağırır, bilməzləri harayına çağırır.

bilməzlərin -bildiklərin sınırlı, bilməzlərin sınırsız.

bilməzliqtən - bilməzlikdən gəlmək: bilməzliyə salmaq. bilməzgə salmaq. (salmaq: vurmaq).

bilməzliyə - bilməzliyə salmaq: bilməzgə salmaq: bilməzlikdən gəlmək. (salmaq: vurmaq).

biloq bilok. belt. bölək. sektör (< sekarri (sək <> kəs) kəsmək) bölgə. bəxş. iqlim. yörə. məhəllə. ilçə. elçə. nahiyə. hovzə. dayirə. bağral. orçın toyran (toğran) özəl yer, durum. band. zon. rejyon.

bilöv 1. sav. qoğara. 1. savand. savdan. savda. savat. suvand. suvdan. suvat. züvənd. züvət. savlama, suvlama (sulama, sovlama), ititmə aracı.
-bilöv daşı: küstərə. dəğirman daşı.
-bilöv daşı: su daşı. savanğ. savan. suvan. (< savamaq: ititmək) sapanğ. (< sapmaq: çıpmaq).

bilövsünmək bilövlügə, itiliyə enimli, əğimli, meyilli olmaq. { -sınmaq. sıyınmaq. sıyanmaq. sınınmaq. sıyınmaq. sıyanmaq. oxşanmaq. nərsənin sayağın, sıyağın tutunan kimi görünmək, meyillənmək}.

bilsən -bilsən söylə, bilməsən dinlə.
-yaşlandıqca yaşın itər daduda , uşaqlığun verər dadın sala bilsən yaduva. {çalış qayıd uşaqlığıva, son verməyə yaşlığıvın tutaqlığına). (tutaqlığına: acizliginə. əsirliginə)}
-əlindən gələni, bacarığıvı bilsən seçdiyinde qeyim ol). bacardığın tanırsan, seçdiyivə güvən qıl.

bilsənmək salbamaq. sambamaq. samlamaq. sallamaq. yoxlamaq. sorumaq.

biltiqlərin -bildiklərin sınırlı, bilməzlərin sınırsız.

biltiri bildiri. 1. bildirim. götəriş. götrüş. açığlayış. anlatı. iləti. sorağış. sorğayış. (xəbər vermə) tutanaq. yazanaq. bültən. rapor. quzariş. 1. savır. savrı. çavır. çavrı. çağır. çağrı. (sorağ. sorğa. xəbər). tandırı. tanırı. oyqurluq. oyquru. huşdar. ixtar. təzəkkür. aqahlıq. {tanğalıq. tanığlıq. tanğallıq. tanallıq. tansalıq. tanşalıq > aşnalıq (> aşinayi (fars)}. sanğallıq. sanallıq. sınğallıq. sınallıq. sınaclıq. sınaşlıq.

biltirim bildirim. bildiri. götəriş. götrüş. açığlayış. anlatı. iləti. sorağış. sorğayış. (xəbər vermə) tutanaq. yazanaq. bültən. rapor. quzariş.

biltirmək bildirmək. bilgitmək. savırmaq. xəbərləmək. sorağlatmaq. sorğalatmaq. anlatmaq. tanlatmaq. tanıtmaq. söyləmək. demək. oxuymaq. çağırmaq. ixbar edmək. rapor vermək.

biltirmək -çəkin, ölçüsün, həddini bildirmək: silkib daşlamaq. silkəvətmək.

biltiyin -bulduğun qoğma, bildiyin izlə.

binövrə -him, daban, binövrə daşı: küt.

bir sınqar. tək. yalnız. - sınqar ayağı üsdə durdu. - sınqar qol: bir qol.
-bir cıbbış: silik. lap endək. lap az, çox az. - silik qalmışdıki düşsün.
-arada bir: seyrək. səğrək. səkrək. seydəm. saldan. sayğan. kəm kəm. aralıqlı. endik. endər. az tapılan, bulunan, görünən. nadir. azaraq. araraq. ayaraq. çox az. tənik. (# tünük) dar. qıt. qırtaq. nüdrətən. nadir halda. nadirən. ziyq. kovarğan (moğol) (# tovarğan: toğarğan: doğarğan: bolarğan. bol bol. sıx sıx. sulumlu. bərəkətli. saysız) (sınırlı. qısıtlı).
-bir bir: dənə dənə. dənər dənər. salmığlı. saltığlı. salmığ salmığ. saltığ saltığ. salığ. tək tək. təkin təkin. (şomordə şomordə). - qonaqlar saltığı gəldilər. - saltığı ye boğularsın.
-bir gün utan, günü gəlmiş utuzmuş, çox görübdə bilənlər, çağı varmış unutmuş.
-bir gün gəldik, bir gün getdik, bilib bilməz nələr etdik.

bıraq -yanan ilə kül olma, hər tikana gül olma, qaçsa əlindən bəxdin, bırax bəxdin qoy qaça, qaçan bəxdə qul olma, bəx dediyin əlində, biri öldü biri doğar, quyla itsin öləni, əlində tut doğanı.

bıraqılan -ucu kəsilib, alna bıraxılan saç: qırxma. kəsmə. kakil. pərçəm. bürçən. burçan.
-salınan, bıraxılan, atılan nərsə:salındı.

bıraqılmaq bıraxılmaq. atılmaq. salınmaq. - sırqa salındı: açıldı. çıxarıldı . - sırqa salındı: asıldı. sancıldı. (# salınmaq: qoyunmaq. alınmaq. uyqulanmaq. bərqərar olunmaq).

bıraqılmış bıraxılmış. saltıq. saltuq. çaltıq. çaltuq. salınmış. atılmış. ötrülmüş. (tərk edilmiş)
-yana, dala bıraxılmış nərsə: sapağ.

bıraqmaq bıraxmaq. 1. saçmaq. atmaq. əl çəkmək. əldən qoymaq. tərk edmək. - gecə keçmiş yarıya, çapıl (əcəl) gəlmiş qapıya, güman qalmış qaçıya, indi ev davarın saçqılan. 1. sallamaq. 1. salmaq. salbamaq. sərbəs ötürmək. - cilov salbamaq: ovsar, dizgin bıraxmaq. - qopay salbamaq: izləməkdə köpək bıraxmaq. bir yerə, biri üstünə it ötürmək. 1. satmaq. çatmaq. yükləmək. - öz işivi heç kimə satma.
-baxımsız bıraxmaq: gözdən salmaq.
-açıb yana bıraxmaq: sərpitmək. açmaq. - yorqanı üstündən sərpitmiş.
-birbiri üsdə qoymayıb, aralıqlı, seyrək bıraxmaq, sürmək, dağıtmaq, döşəmək, açmaq, yaymaq: sərmək. - tuxumu toprağda sərmək gərək.
-salına bıraxmaq. sərmək. sərimək. asmaq. oluruna, axışına vermək, ötürmək. saymamaq. boş vermək. boşlamaq. taxmamaq. önəmsəməmək. uğraşmamaq. ilgilənməmək. aldırmamaq. başısoyuğluq, qəflət edmək. boş tutmaq. ötürmək. qısrınmaq. qırsınmaq. ehmal edmək. - işin gücün sərib, gündən günə dalı düşdü. - ev eşiyin sərib, oynaş dalıca gəzir.
-yerdə bıraxmaq: sərmək. sərimək. salmaq. atlamaq. unutmaq. üzərində durmamaq. dışında tutmaq. qarışdırmamaq. velləmək. sərf nəzər edmək. - heç bir incəliyi sərmədən işi bitirdilər.

bıraqmaqa -alışmağa min qapı , bıraxmağa bir qapı.

bıraqmamaq bıraxmamaq. baxmaq. sarmaq. sarınmaq. sarılmaq. diqqət edmək. özənmək. oyalanmaq.
- bir nəyin keçməsinə, çıxmasına, qaçmasına yol bıraxmamaq: quş uçurmamaq. -quş yuxusu: yüngül yuxu.

bıraqmatan bıraxmadan. buraxmadan. sıyrım. sıtrım. dəvamlı. qırıtmadan. - sıyrım danışır.

bıraqmaz -aparan bıraxmaz, bıraxan aparmaz.

biran birsalım. birləhzə. birdəyqə.

biraz bir az. 1. az. səyil. səğil. səhil. qısa. - səyil olsada görər. - qoy səyil keçsin sonra ged. - səhəl öncə geddilər. - səyil sonra gəl. - səyil dinləndim. 1. salpal. səlpəl. çox az. endək. - salpal yağmır çilədi. - düşün (naharı) çox yedim, axşam səlpəldə yeyəmmədim.
-biraz sakin, dinc, huzurlu: salcan.
-ilk öncə saçda (tavada) tovlatılmış (tov verilmiş, biraz pişirilmiş), sonra təndirdə (ferdə) pişirilən əkmək: saçaltı.
-biraz qurumaq: solğuşdamaq. keşəlmək. - dünəndən bu günə güllər solğuşdamış.

bırazan -aparan bıraxmaz, bıraxan aparmaz.

birazca salca.

birazta -bir avuc topraq, birazda suyum ben, nəyimlə övünəyim, işdə buyum ben. (mevlana).

birbiri -birbiri ilə ticarət, alver edmək: satrışmaq. satırışmaq. satırlaşmaq.

birbirin -birbirin suçlamaq, töhmətləmək, ittihamlamaq:saçışmaq. suçuşmaq.

birbirinə -birbirinə yaxın: sıx. az aralıqlı.
-birbirinə soncuq, şıllaq atmaq: soncuşmaq. soncuqlaşmaq.
-birbirinə suvaşmaq: sırışmaq. qol boyun olmaq.
-neçə tikəni birbirinə qovuşdurmaq: sırqamaq. sırğamaq. sıyırmaq. sırıvatmaq. sırğatmaq.
-birbirinə ilgi, əlaqə, nəzər, diqqət, təvəccüh göstərmək: sağınışmaq. səğinişmək. umursuşmaq. sarınışmaq.
-qatar biçimində, toplum durumda birbirinə bağlanmış, bir yerə yığılmış nərsələr: saltav. salçav. toxçal. qapçal. çitçal. məcmuə. müctəme'. totalitə. toplam.
-birbirinə çatılmış, yapışmış, bağlanmış nərsələr: satağ. çatağ. darağ.

birbirinin -birbirinin baş beynin aparmaq: sağrışmaq.

birbiriylə -birbiriylə ortağlıqda, barışda, qonşuluqda yaşamaq: sığışmaq.

bircə -hər bir damcı ufaq dəniz, bircə tiniz iki təniz. (tiniz : ruhuz. ruhuq).

birə -birdən birə ortaya çıxış: sapşınış.
-birdən birə ortaya çıxmaq: sapşınmaq. sapşınışmaq.
-birdən birə ortaya çıxan: sapşınan.

birəli quşqul. quşqulu. quş kimi qorxaq, ürkək olan. işgik. işgilli. bulalı. bulanı. asılı. ovhamlı. vəhimli.

biri -açıldı qəfəs, girdi içəri, nisgilli biri sevəcən biri.
-doğru dosluq oxşarı var sağlığa, gözə gəlməz biri əldə, biri təndə varikən.
-yanan ilə kül olma, hər tikana gül olma, qaçsa əlindən bəxdin, bırax bəxdin qoy qaça, qaçan bəxdə qul olma, bəx dediyin əlində, biri öldü biri doğar, quyla itsin öləni, əlində tut doğanı.
-yaşam böylə, biri görməz tüstüsün, cana alar istisin
- biri yükün sarır, biri yükün sağır: (sağır: sarığın, ipin açır).
-biri yarar, biri sarar: sarmaq.
- biri sarınır biri sağılır. sarınan kim, sağılan kim: yoğunan kim, soyunan kim. (sağmaq: açmaq. boşaltmaq. çözmək). ( sarmaq: 1. dolamaq. 1. doldurmaq).
-daşlanmış yer qatlarından hər biri: sarağ.
-gecə əsən yellərdən biri: kürək. kürük.
-hərbiri: hərkəs. sayı. sayu.
-boşanmış arvad alma tulalıdan uzaq dur, boşanmış alsa biri, ensəsindən birin vur.

biriqitmək -neçə tikəni, bölümü birbirinə sırıyıb, qatıb birikitmək: sırqıtmaq. sıyrıtmaq. sıyıtmaq. sızqıtmaq. tükətmək. (tökətmək).

biriqtirmək birikdirmək. saxlamaq. qorutmaq. saxurlamaq. saxralamaq. zəxirə edmək.

biriminə -bir tutşdurma, düzləmə biriminə, ölçüsünə görə oluşan azlıq, çoxluq: gözlənənlə, gərəkənlə oluşanın arasında düşən uzaqlıq, aralıq, ayrılıq, dalqıc, fərq, təfavüt. sapma. saçma. çapma. ox qabı. - sizin ölçüzə görə burda heç bir sapma görünmədi. - iki nümrə sapma ilə sınavdan düşdü. - qurşun iki metr sapma ilə imə (amaca) çatmayıb yerə düşdü. - iki dosd ara sapma düşməsin. - keçən dəprəmdə bu evin eşik duvarına yekə sapma (çat) düşdü.

birin -birin izləmək: dibinə əkilmək. sapılmaq. arxaşmaq. arğaşmaq. ardaşmaq. dalıcan, arxasıca düşmək. - mən hara getdim oda mənə sapıldı.
-boşanmış arvad alma tulalıdan uzaq dur, boşanmış alsa biri, ensəsindən birin vur.
-bir iyidən min eşit, min kötüdən birin yox.

birinci -tuxum əkildikdən son birinci suvarış: səpsuvar.
-erkək üçün mutlu seviş birinci, qadın üçün mutlu seviş sonuncu
-qonaq birinci gün qızıldır, ikinci gün gümüşdür, üçüncü gün sürüşdür.

birinə -dəvəçiyə xıx deməzlər, kor birinə bax deməzlər.

birini -birini etgisi altına, ələ almaq: saqqalında kuf uçmaq.
-kim bilirki kimi sevə kimini, gözdü görər ürək tutar birini.

birisin -qay qadası uzaq olsun, gülüş diriş durağ olsun. (diriş: yaşam. oluş. həyat). (durağ: duraqlı. dəvamlı. həmməşəlik). (qız oğlan köçürəndə, birisin yola salanda iyi diləkdə bulunma sözü).

biriz -gül solar yapraq tökər qalmaz yaşıllıqdan bir iz, ayrı ölkə başqa topraq türklüğüzdə dil biriz.

birqəştirmək -kimi yolla birgəşdirmək, artırmaq, çoxaltmaq: soxmaq. qatmaq.

birquşam -birquşam bir qəfəs içrə dururam, qırasan tellərini bu qəfəsin el bağırar sən kişisən.

birləq birlək. sırasır. sırsıra. silsilə. salsala. sıra. seri. salqa. burlaq. dizi. nərsədən bir dövrə. ( məcmuə'. rədə. rədif. səf) .

birləşdirmək birləşdirmək. tapışdırmaq. çatışdırtmaq. qavuşdurmaq.

birləşim -birləşim çəki, nuxdəsi: qatım, qovşum, ək yeri. sancaq. tutac. tutaş. tuşac. sancığ.

birləştirən -iki nərsəni birləşdirən ucu iti, qaymaqlı tikə:sancaq. tutac. tutaş. tuşac.

birləştiyi -bir neçə nərsənin (yolun, çayın) birləşdiyi yer: saçır. sapır.

birləv -sayılar { birləv. ikiləv. üçtay. dörtav. beşləy. altav. yediv. səkiziv. dokuzuv}.

birliqintə -bir ürək var min dilək, bir sevinci min çilək, çilək sevinc qarışıq, qoşalıqda birligində yaşırıq. (çilək: çilə. dərd).

birsalım biran. birləhzə. birdəyqə.

birtə - qaytış yolu qapalı, irdə gələn birdə geri dönəməz, olum budur başqa yolda olamaz. (irdə gələn: qabaqda olan. qarışıya çıxan)
- qonaq gəlsə qarşı qıl, qalar oldu sayqı qıl, gedən çağı ardı çıx, birdə dönsün arzı qıl.
-könül sırça qırıldısa yapışmaz, güvən gedsə birdə geri qayıtmaz. (sırça: şişə. şüşə) .

birtən birdən. 1. saçrab. sıçrab. saçrayaq. sıçrayaq. saçsıraq. sarsıraq. anidən. nagəhani. 1. saqqa. səkgə. anidən. - göz qıpımında hər səggə durdu. - araba səkgə durdu. 1. saqqa. səkgə. taqqa. dikgə. düggə. tax deyə. - saqqa əlin çəkdi. - taqqa durdu. - taqqa tormuza basdı.
-birdən doqquza dək olan sayılar, ədədlər, sadə ədədlər: yala sayı. sayığ sayı.
-birdən yıxılmaq: kürpüşmək. kürtüşmək. güpüşmək. - evin dirəyi durdüğu yerdə kürtüşdü.
-güzdə bitən ot gövərənti: güzdək. güzlək. güzəm. güzdük. güzlük. payızlıq. payzalıq. payzatıq.
-birdən birə ortaya çıxış: sapşınış.
-birdən birə ortaya çıxmaq: sapşınmaq. sapşınışmaq.
-birdən yanma, yanış: parlayış. şakır. şağır. şarkı. çağır. çaxır. çaxış. yalabıq. yalabış. çalabıq. çalabış. - şimşək şağırı, çaxırı.
-birdən yanmaq: yalabımaq. yalımaq. parlamaq. şağmaq. şakımaq. şağımaq. şağırmaq. çağımaq. çağırmaq. çaxımaq. - şimşək şağır, çaxır.
-birdən birə ortaya çıxan: sapşınan.
-nərsənin birdən kəsilməsi: . sındırmaq. qırmaq. - ölüm qonmadan, yaşam sınmadan, ed iygilik.
- (birdən) işə keçmək: başlamaq. sıçaşlamaq. saçaşlamaq.
-suyu birdən, iti axıtma üçün arac: sığan. qonduğ. qunduğ. sifon.

birtənbirə birdənbirə. şarp. çarp. şıp deyə.
-birdənbirə sıçramaq, atılmaq: sapcamaq. sıpcamaq. çapcamaq. çıpdamaq. - yerindən sapcayıb, üzərinə daşlandı: cumdu.
-birdənbirə sıçratmaq, atlatmaq: sapcatmaq. sıpcıtmaq. çapcıtmaq. çıpdatmaq. - onun səsi uşağı yuxudan sapcatdı.

bit -bit yumurtası: sirkə. cırqa. cığra.
- sirkəsi su götürməz: 1. dəğmə düşər. incikcan. 1. şuxluğ götürməz.
-sırbit: sürbet. sinsin. simitən. sırtıq. üzdən gedməyən.
-sırbit: sürbet. sırtıq. üzlü.
-bitbazarı: salıntı. çalıntı. sıyıntı.

bitbazarı salıntı. çalıntı. sıyıntı.

bitəcəq -bilki yollar bitəcək arzu kanı bitməyəcək.
-yaşam bitəcək bilisin, durulsan, yorulsan, qırılsan belə.

bitəl səmər. səbər. səpər. bəsər. bəcər. becər. səmrə. səbrə. səprə. bəsrə. bəcrə. becrə. bəhər. bərə. bar. barqa. berim. berəm. verim. verəm. sonuc. çarpım. yemiş. yemər. ürün. hasıl. nəticə. məhsul. fayda. kar. mənfəət.

bitəntən -iş bitəndən son: sonusıra. arxasıra. arxasından. gerisıra. gerisindən. hər nə olub bitəndən son.

bitər - ömür bitər yol bitmez, varın itər, söz itməz.
-acılar bitər, yaxcılar itər. (acılar bitir, yaxcılar itir)
- arzu sürər yol bitər, xoşluq gələr qay gedər. (qay: pis).

bitib -sevgi oyun, başlanması bəllənməz, bitib batıb, sönər sönməz bilinməz.

bitil düzə. yeksan. həmsan.

bitim sıxqa. > sikkə. sikgə. çapa. sindəm. sındam. sımbat. sın. əndam. - sikkəsiz: çapası, əndamı uyğun, yaraşığlı olmayan. - sikkəli: çapalı. sınlı. sallı. silli_. bitimli. əndamlı. - sikkəli toprağ.

bitimiş -gördügün işlər verər öz pöhrəsin, gül əkirsin gül bitimiş, arpa əksən arpa vermiş toprağın.

bitimli sikkəli. çapalı. sınlı. sallı. silli_. əndamlı. - sikkəli toprağ.

bitinmək -nərsədən, bir olaydan bitinmək, qurtulmaq: savmaq. sovmaq. - bu sağaman savdığ. (sağaman: sağ salamat. sağ aman) .

bitinmiş -qurtarıcı bəkləyən, gözlər qalmış bitinmiş, özün yapan qurtaran, bəkləmədən qutunmuş.

bitir -acılar bitir, yaxcılar itir. (acılar bitər, yaxcılar itər)
-yollar bitir, arzular itir.

bitirəməmək - sözun bitirəməmək: sözü ağzına qalmaq .

bıtırıq -hay küy, hay bıdırıq salmaq: küğrüşmək. küyğüşmək. küyrüşmək. - öz evində küğrüşən, uyuz (quduz) qalır: kəndi yurdunda çığır bağır salan, özünə qudurar (na şükürlük edər) .

bitirmək 1. salğancamaq. düzənləmək. toplamaq. sərəncamlamaq. 1. savramaq. (səvrəmək) savlamaq. qutarmaq. - sabacan bu iş savranmaz. - işin səvrə gəl.
- sonuna soğan əkmək. yox edmək. - birinə, nərsiyə soğan doğramaq: birnə toxunmaq. bir dadlıya acı qatmaq. - baş soğan: dib soğan.
-hər nəyini satıb bitirmək, təsfiyə edmək, əldən çıxarmaq: satsavmaq. satsapmaq.
-işin sonuncu incəliklərin işləyib bitirmək: sabanvemə. suvermə. suvarma.

bitirməmək - sözün bitirməmək: sözün çeğnəmək.

bitirtmək 1. silkmək. silkəmək. silkətmək. tökətmək. üzmək. sonuna çıxmaq. 1. silkitmək. silkəmək. siyrimək. tükətmək. tökətmək. qurtatmaq.

bitişinmək silkinmək. (içində saxlanılan nərsəni) e'tiraf edmək. e'tiraf edilmək, verilmək. e'tiraf, iqrar olunmaq.

bitit quruluş. qur. bina. ocağ. salıq. saltav. salçav. qoşma. tərkib. təşgilat. bonyad. bünyad. nəhad.

bitqi -az yapraqlı ağac, bitgi: sovuq quyruq. {(savuq. sovuq. soyuq) (suyuq). seyik. seyrək}.
-körpə, yeni cücərmiş bitgi: sitil. şitil. (< sütül).
-körpə, yeni cücərmiş, baş vermiş bitgi, nərsə: sivrik.
-sel önləmək üçün əkilən bitgi, ağac, bağlanan, qurulan bənd, sədd: silən. selən. büküt.
-ağac dibi kağlamaqa, bitgi kökün qazıb çıxartmaqda yarar arac: küsgü. kösgü. çökgü. küsgüc. kösgüc. çökgüc. köşgüc. kağlac.
-qamış, quş tükünün zuğu, bitgi səğəsi kimi içi boş nərsə: sarqac.

bitqilər -soğan köklü bitgilər: soğanaq.

bitqiləri -sarı olan şoraqlıq bitgiləri: sarğan (< sarı).

bitqin bitgin. silik. solay. sürnük. halsız.

bitqinin -bitginin gec çiçək açması: güzləkləmək.
-bitginin gec çiçəklənməsi, quruyub yenidən yəşərməsi: güzlükləmək. güzləkləmək.
-bitginin quruyub yenidən yaşarması: güzləkləmək.

bitqitə -canlıda, bitgidə ərkəklik yarağı: saçqıl > şişgil. çeşgil.

bitlə -itlə yatan, bitlə durar.

bitmez - ömür bitər yol bitmez, varın itər, söz itməz.

bitmək 1. sağalmaq. sağılmaq. tükənmək. - para qazansın, yara sağalsın. 1. savamaq. sapamaq. savrılmaq. sovrulmaq. götürülmək. tükənmək. - soğuq düşcək milçəklər savadı. 1. tükənmək. savanmaq. savlanmaq. savışmaq. sovuşmaq. 1. silkinmək. siyrinmək. sirginmək. sıyırğınmaq. sırğınmaq. tükənmək. qurtulmaq.

bitməyə -bitməyə sürüb gedmək: sırmaq. sıyırmaq. sürmək. dibindən düşürmək. - inancım sırdı.

bitməyəcəq -bilki yollar bitəcək arzu kanı bitməyəcək.

bitməz -işləyənə iş bitməz.

bitmir -ölüm bitmir oluma, olum bitmiş ölümə. (bitmiş : təslim olmuş).

bitmiş 1. təslim olmuş . -ölüm bitmir oluma, olum bitmiş ölümə. 1. savrıq. savır. ərinmiş. məhv, nabud olmuş. payımal olmuş. qurtulmuş. tamam olmuş.

bitritmək siyritmək. siyirtmək. zivritmək. zivirtmək. süprütmək. silitmək.

bitsətə -bilki yol bitsədə, istəklərimiz sonsuz olur.

bitti -sağma, sütlük çağı bitdi: sağlıq savaldı. süt çəkildi.

biz 1. soxa. sox. . tikan. 1. sancıqur. saşqur.
-qaldıq yaman günə biz, bilməm nədən qınamız. -qanmır deyir qanıram, kordur deyir görürəm, laldır deyir ötürəm, kardır deyir duyuram, bilməm nədən qınamız. (qınamız: 1. əzabımız. 1. günahımız).
-yol arac biz araçı.
-sivri, kəsgin, uzun, iti, biz olmayan: küt. küs. çüt. qıt.
-ucu sivri, biz nərsə: sivsi (> sipsi).
-səqqəl tükləri təkə tük olub, biz biz duran kimsə: soxasəqqəl: soxsəqqəl.