|
113
Firma Yapısı
Stratejisi ve
Rekabet
Faktör
Koşulları
Talep
Koşulları
•Sürdürülebilir rekabetçi
avantaj oluşumuna ve
gelişimine elverişli ortam
•Yerel rekabet
İlgili ve
Destekleyici
Faktörler
•Rekabetçi avantaja sahip
tedarikçilerin ve ilgili firmaların
mevcudiyeti Sektörel öbeklenme
•Temel ve Gelişkin Faktörler
• Genel ve Sektöre Özel
Faktörler
•Geniş ve büyüyen iç Pazar
• Sofistike ve talep kar alıcılar
Devlet
Şans
Şekil 1: Porter’ın Rekabetçi Elması
Kaynak: Porter, 1990: 127.
Uluslararası rekabet gücünü belirleyen faktörler üzerinde yapılan araş-
tırmalar neticesinde, döviz kuru ve ücret maliyeti gibi fiyat değişkenlerinde-
ki değişmelerin, ülkelerin dış pazarlardaki rekabet gücünü ancak kısa dö-
nemde etkilediği, uzun dönemde ise rekabet gücü ve yeteneği kazandıran en
önemli faktörün teknolojik gelişme ve verimlilik artışları olduğu belirlenmiş-
tir (Çiftçi, 2002: 2).
Porter, ülkenin kendisinden kaynaklanan bu dört unsurun ve diğer iki
faktörün bir firmanın kalıcı ve sürdürülebilir bir rekabet avantajı kazanmasında
temel rol oynayan unsurlar olduğunu belirtmiştir (Öz, 1999: 510). Porter’ın
ortaya attığı teoride doğal kaynak, sermaye ve işgücü avantajları tek tek ele
alınmayıp, rekabet avantajı yaratan tüm faktörler ele alınmıştır. Diğer bir ifa-
114
Koray GÜRPINAR - Mustafa SANDIKÇI
deyle, yeni ürün, teknolojik farklılıklar, ölçek ekonomileri ve piyasa yapıları hep
birlikte rekabet gücünü yaratan birer unsur olarak ele alınmıştır. Bu yeni yak-
laşımda, ürünün dizaynı ve teknolojisi de, faktör avantajı ve ölçek ekonomileri
kadar önemli unsurlar olarak ön plana çıkmaktadır. Rekabet stratejisinin
özünde, firmanın rekabet ettiği diğer firmalar farklı aktivitelerde bulunması
yatar. Kısaca, rekabet stratejisi farklı olmak demektir (Porter, 1996: 64).
Dostları ilə paylaş: | 
