Umurtqasizlar zoologiyasidan
-rasm. Eymeriya avlodiga kiruvchi-Eimeria magna turining rivojlanish
Yüklə 310,41 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
13-rasm. Eymeriya avlodiga kiruvchi-Eimeria magna turining rivojlanish
sikli: I-shizogoniyaning birinchi aviodi, II-shizogoniyaning ikkinchi avlodi, III- shizogoniya-ning uchinchi avlodi, IV-gametogoniya, V-sporogoniya: 1- sporozoitlar, 2-bir yadroli shizonit, 3-ko‘p yadroli shizont, 4-merozoitlaming hosil boMishi, 5-merozoitlar, 6-makrogametalamingrivojlanishi, 7-mikrogametalaming rivojlanishi, 8-oosista, 9-10-sporoblastlaming hosil boMishi, 11-sporalarning hosil bo‘lishi, 12-to‘rtta sporali yetilgan oosista (har bir sporada ikkitadan sporozoit bor). Sporogoniya davrida koksidiyalaming oosistalari faqat kislorodli muhitda rivojlanadi. Shu sababli, oosista xo‘jayin tezagi bilan tashqi muhitga chiqadi. Oosistaning ikki qavatli po‘sti himoya vazifasini bajaradi. Qulay sharoitda oosista rivojlana boshlaydi. Dastlab, yadrolar 4 taga bo‘linadi, ma’lum vaqtdan keyin sitoplazma ham yadrolar soniga qarab 4 ga boMinadi va oosistada sporoblastlar shakllanadi. Keyinchalik sporoblastlardan sporalar, sporalar ichida esa 2 tadan sporozoitlar hosil boMadi. Shunday qilib, sporogoniyada har bir oosistada 4 ta spora va 8 ta 36 sporozoit voyaga yetadi. Oosista ana shu davrda yuqumli (invazion) bo1 lib qoladi. Bunday invazion oosistalar hayvonlarning ichagiga tushganda sporalardan va oosistadan sporozoitlar chiqadi hamda rivojlanish yana qaytadan boshlanadi. Koksidiyalar keltirib chiqaradigan kasallik koksidioz deyiladi. Bu kasallik ayniqsa, yosh quyonlar uchun xavfli boiib, ulaming yoppasiga qirilib ketishiga sabab boMadi. Ishni o ‘tkazish tartibL Koksidiya bilan kasallangan quyon yoki tovuq tezagini olib, stakanga yoki probirkaga solib ustidan to'yingan fiziologik eritma solib qo‘yiladi. Ma’lum vaqtdan keyin probirkadagi to‘yingan eritmaga solingan eymeriya oosistalarini ilmoqli sim bilan eritma ustidan bir tomochi olib predmet oynasiga qo‘yib preparat tayyorlanadi. Tayyorlangan preparatni mikroskopning kichik obyektivida qaralganda, juda mayda oval shakldagi tanachalami, ya’ni oosistalarni ko‘rish mumkin. So‘ngra bu oosistalarni mikroskopning katta obyektivida qaralganda, oosista ustki tomondan 2 qavat parda bilan o'ralganligi va oosistalarni turli rivojlanish davrida ekanligi ko‘rinadi. Bunda oosistani boshlang‘ich rivojlanish davridagisi, oosista hali bo‘linmagan zigota bilan, 4 ta sporablastga bo‘lingan oosista, ancha yetilgan oosistalar ichida esa oval shakldagi sporalar hosil bo‘la boshlaganini ko‘rish mumkin. Mikroskopning katta obyektivi yordamida preparatni siljitib merozoitlarni, mikro va makrogametalami topish mumkin. Albomga turli rivojlanish davridagi eymeriyani rasmini chizing. Shuningdek, eymeriyaning rivojlanish sikli bo‘yicha tayyorlangan mikropreparatlarni ham mikroskop ostida qarab, bir yadroli shizont, ko‘p yadroli shizont, merozoitlar, mikrogamont, makrogametalar va oosista davrlarini ham sinchiklab o‘rganib, eymeriyaning rivojlanish sikli to ‘g‘risidagi rasmini al’bomga chizing. Yüklə 310,41 Kb. Dostları ilə paylaş:
|