Вәһһаби Мәзһәби

Peyğəmbərin məzarının ziyarət edilməsi

Biz burada Quran və hədislərdən sübutlar gətirməklə əziz oxucudan diqqətli olmasını xahiş edirik.

Qurandan sübutlar:

Quran günahkarlara Peyğəmbərin yanına gəlib Allahdan bağışlanmalarını tələb etmək istəyini göstəriş verir. Çünki Peyğəmbərin duası qəbul olur.

“...Onlar (münafiqlər) özlərinə zülm etdikləri zaman dərhal sənin yanına gəlib Allahdan bağışlanmaq diləsəydilər və Peyğəmbər də onlar üçün əfv istəsəydi, əlbəttə, Allahın tövbələri qəbul edən, mərhəmətli olduğunu bilərdilər.”¹

Biz bu ayəyə nəzər saldıqda bu hökmün yalnız o dövrə aid olduğunu deyə bilmərik. Belə ki, bir çox səbəblərə görə, bu ayənin bütün dövrlərə aid olduğu aydınlaşır:

1. Quran ayələri peyğəmbərlərin və övliyaların bərzəx aləmində həyatlarının davam etməsini söyləyir. Yəni onları o dünyada da eşidən, görən tanıtdırıb. Bu haqda “Müqəddəs ruhlara təvəssül etmək” fəslində bəhs edəcəyik.

2. İslam hədisləri insanların xəbərlərini mələklər vasitəsilə Xatəmun-Nəbiyyinə¹ çatdırılmasını şəhadət verirlər. Bu hədislər “Səhih” kitablarında nəql olunub ki, əziz Peyğəmbər (s) buyurdu: “Hər kim mənə salam edərsə, Allah ruhumu mənə qaytarar və mən o salamın cavabını verərəm.”²

Allahın Rəsulu buyurur: “Mənə salam verin, çünki sizin salamınız mənə gəlib çatır.”³

3. İslamın əvvəllərində müsəlmanlar bu ayənin geniş və ümumi mənada olduğunu və Peyğəmbərin ölümü ilə məhdudlaşmadığını bilirdilər. Peyğəmbərin vəfatından sonra, fikirləri münaqişəli kəlamlarla dolaşmamış ərəblər Peyğəmbərin qəbrinə gəlib bu ayəni oxumaqla Allahdan günahlarının bağışlanması haqda Peyğəmbərdən onlar üçün dua etməsini istəyərdilər.

Təqiyyəddin Sübki “Şifaüs-siqam” kitabında və Səmhudi “Vəfaül-Vəfa” kitabında bu haqda bir neçə nümunə qeyd ediblər: Şafei şeyxlərindən olan Süfyan ibn Əkbər Ətbi adlı bir nəfərdən nəql edərək deyir: Peyğəmbərin qəbri kənarında dayanmışdım, bir nəfər ərəb gəlib dedi: “Salam olsun sənə, ey Allahın Rəsulu! Allah-taala buyurur: (sonra bu ayəni oxudu. Nisa surəsi, 64-cü ayə) Mən gəlmişəm Allahdan mənim günahlarımın bağışlanılmasını istəyəsən və mənim haqqımda şəfaət edəsən.” O, ağlayaraq iki beyt şer oxuyub tövbə etdikdən sonra, Peyğəmbərin məscidini tərk etdi.”

Səmhudi Həzrət Əlidən (ə) belə rəvayət edir: Peyğəmbərin dəfnindən üç gün keçmiş, bir ərəb gəlib qəbrin üzərinə yıxılaraq torpaqdan başına töküb dedi: “Ey Allahın Rəsulu, sən dedin, biz eşitdik. Allahdan öyrəndiyini bizə də öyrətdin. O cümlədən, Allah tərəfindən nazil olmuş bu ayəni (Nisa surəsi, 64-cü ayəni oxuyaraq) bizə öyrətdin. Mən özümə zülm etmişəm (günah etmişəm), Allahdan mənim bağışlanmağımı istə.”⁴

Bütün bunlardan məlum olur ki, bu ayənin hökmü ilə, Peyğəmbərə verilən məqam təkcə sağlığındakı zamanı yox, vəfatından sonrakı zamanlara da aiddir. Bərzəx aləmində də bu məqam Peyğəmbərə məxsusdur. Çox vaxt müsəlmanlar “Peyğəmbərə ehtiram etmək” haqqında nazil olan ayələrə onun vəfatından sonra əməl edirdilər.

Həsən ibn Əlinin cənazəsini dəfn edəndə müsəlmanlardan bəziləri qəbrin kənarında səs-küy salırdılar. Onları sakit etmək üçün Hüseyn ibn Əli bu ayəni oxudu: “Ey iman gətirənlər! Səsinizi Peyğəmbərin səsindən artıq qaldırmayın...” (Hucurat surəsi, 2-ci ayə).

Heç kim, hətta Əməvilər belə bu ayənin və ehtiramın Peyğəmbər dövrünə aid olduğunu söyləməyiblər. Hal-hazırda vəhhabilər bu ayəni yazıb Peyğəmbərin qəbri ilə üzbəüz divara vurmuşlar. Yəni, ziyarət edənlər danışan zaman səslərinin tonunu yüksəltməsinlər. Bu ayədən geniş bir şəkildə istifadə etmək olar. Müsəlmanlar ziyarət məqsədi ilə Peyğəmbərin hüzuruna gəlib, bağışlanılmalarını ondan tələb edə bilərlər. İslam Peyğəmbərini ziyarət etmək bu ayənin təfsirindən bəlli olur.

Həmin ayədə iki əsas mətləbə işarə olunur:

1. Peyğəmbər vəfat etdikdən sonra onun ziyarətinə gedib, Allahın günahları bağışlamasını ondan diləmək olar. Bu haqda “İlahi övliyalara təvəssül etmək” fəslində bəhs edəcəyik.

2. Bu ayədə Peyğəmbərin qəbrini ziyarət etməyə şəri cəhətdən icazə verildiyi aydın olur.

Ziyarətin mənası ziyarət edənin, ziyarət olunanın yanında və hüzurunda olması deməkdir. Peyğəmbərir məzarı kənarında dayanıb Allahdan günahlarımızın bağışlanılması üçün ondan dua etməsini istəməklə iki əməli yerinə yetirmiş oluruq.

1. Allah tərəfindən günahlarımızın bağışlanılmasını Peyğəmbərdən istəyirik.

2. Peyğəmbərin hüzurunda dayanıb onunla söhbət edirik. Bu, ziyarətin əsl həqiqi mənasıdır.