İslam səNƏTİ

Qurani-şərif, “Əl-Fətihə” surəsi.

Elə ki xaçpərəstlərin müsəlmanların müqəddəs kitabına qarşı hərmətsiz davranışları xristian dini əqidəsi nöqteyi-nəzərindən doğru və tə’rifə layiq bir şeydir. Halbuki hər hansı bir müsəlman Qur’anı yandırmaq fikrinə düşərsə bu, müsəlman aləmi üçün böyük bir faciə olmasa da, ancaq ayıb bir şey olar.

Ondan başqa, mən bilən, bu sərsəm amerikalı keşiş Qur’anın ingiliscəyə tərcümə olunmuş kitab nüsxəsini yandırmaq istəyirdi və bütün xaçpərəstləri bu işə təşviq edirdi, “Qur’an yandırmaq hərəkatını” başlamağa çağırırdı. Onun bu hərəkətində Xristian dininə zidd olan bir şey yoxdur. O, demək istəyir ki, bizim din doğru dindir, müsəlmanlarınkı isə doğru din deyil.

Mənim isə demək istədiyim odur ki, bu bir tərcümə kitabıdır, müqəddəs olanı isə ərəbcə yazılmış olandır. Yə’ni ağılca düşünəndə gördüm ki, o kitabın, tərcümənin yandırılmasının nə İslama, nə də ki, müsəlmanlara bir qorxusu, bir təhlükəsi var. Yandırır, qoy yandırsın. Qoy xaçpərəstlər lap iki yüz milyon tərcümə Qur’anı yandırsınlar. Onun bizə təfavütü yoxdur. Bəlkə də biz bundan, hətta, xeyir də qazana bilərik. Yə’ni ki, bizim müsəlman naşirlər ingiliscə, fransızca və almanca Qur’an tərcümələri çap edib, Qərbə satıb mənfəət qazanarlar. Bu yandırmaların bizim dinə heç bir zərəri dəyə bilməz.

Halbuki, bu yaxınlarda İslam aləmi üçün böyük bir fəlakət baş vermişdir, ancaq müsəlmanlar bundan xəbərsizdirlər. Müsəlmanlar, bu faciəli hadisə haqqında lap eşitmiş olsalarsa da onu, əhəmiyyətsiz bir şey sayıblar, çünki Qərb TV kanalları bu haqda sükut saxlayıblar, müsəlmanları qızışdırıb, təhrik etməyib, küçələrə e’tiraz nümayişlərinə çıxmağa də’vət etməyiblər. Mən isə bu faciəli hadisə haqında, bu xəbəri eşidəndə çox mə’yus olmuşdum. Başa düşdüm ki, bu hadisə İslam dininə, İslam mədəniyyətinə, elminə dəymiş böyük, nataraz bir zərbədir, ölçüyə gəlməyən bir fəlakətdir.

Məsələ belə olub. Təxminən bir il bundan qabaq İsraildə çıxan bir qəzetdə, bir məqalədə yazılmışdı ki, ay, yəhudi camaatı sevinin, bir möcüzə baş vermişdir! Yazıya görə Bağdadda qədim əlyazmalar saxlanılan binada yanğın baş verib və orada mühafizə olunan bir milyon vahid nadir əlyazma kitabı yanıb kül olmuşdur. Sonra məqalədə deyilir ki, bütün müsəlman yazılı abidələr məhv olduğu halda, iki nadir yəhudi dini kitabları yanmamış, möcüzəvi bir şəkildə, İsraildə üzə çıxmışdır. Məqaləni yazanın dediyinə görə onların dini həqiqi bir din olduğundan Ulu Tanrı ərəblərin, müsəlmanların əlyazmalarını yandırmış yəhudi kitablarını isə qorumuşdur.

Bir az düşünüb nə baş verdiyini anladım. Eşitmişdim ki, Səddam rejiminin süqutundan sonra Israil İraqa külli miqdarda kəşfiyyatçı göndərib. Onlar orada cürbəcür təxribat işləri ilə məşğuldurlar. Görünür sionist rejim öz casuslarına göstəriş verib ki, o əlyazma saxlanılan binanı qarət etsinlər yəhudilərə aid əlyazmaları götürüb, qalan kitablara od vursunlar. Bunu etməkdə məqsəd İslam dininə, mədəniyyətinə qüvvətli, ölümcül bir zərbə vurmaqdır. Və onlar buna nail oldular.

Fikrimi daha yaxşı bir şəkildə aydınlaşdırım. Bağdad əsirlər boyu İslam aləminin əsas şəhəri olub, dini, elmi və mədəni mərkəzi olub. Deməli, o binada min ildən artıq bir zamanda yazılıb toplanılan yazılı abidələr hamısı yanıb kül olmuşdur. Çap kitabını təzədən çap edib çıxartmaq olar, əlyazmanı isə olmaz. Deməli külli miqdarda dini, elmi, tarixi və ədəbi yazı əsəri birdəfəlik məhv olub getmişdir. Axı bu kitabların böyük əksəriyyəti əlyazma şəklində olub və onlar çox vaxt nadir, təkrarı olmayan əsərlərdir. Bu hadisə nəyinki müsəlmanlar üçün həm də bütün dünya, bütün bəşəriyyət üçün böyük bir faciədir. Ancaq Qərb mətbuatı bu barədə sükut saxlayır, özünü elə aparır ki, guya heç nə baş verməyib. Mənə belə görünür ki, müsəlman aləmində bu məsələyə görə məndən başqa heç bir kəs üzüntü hissi keçirməmiş, heç bir kəs narahat olmamışdır. Bu məsələyə görə bir nəfər də olsa müsəlman küçəyə, e’tiraz nümayişinə çıxmamışdır.

Yə’ni mənim demək istədiyim odur ki, Amerikada bir tərcümə Qu’ran kitabının yandırılmasını böyük bir fəlakət sayanlar heç nədən başı çıxmayan, nadan adamlardır. Görünür ki, müsəlman aləminin mənim kimi bir adamı yoxdur ki, bu qara camaatı başa salsın ki, Bağdaddakı yanğın böyük bir fəlakətdir, amerikalı keşişin kitab yandırmaq fitnəsi isə boş bir şeydir.

Ola bilər ki, bə’zi ruhanilər bunu başa düşürlər. Fəqət, belə görünür ki, şüursuz geniş xalq kütləsinin rəğbətini qazanmaq üçün, onlar düşmən mətbuatının ovsunladığı müsəlman camaatını küçəyə çıxarır, mə’nasız işlərlə məşğul olmağa vadar edirlər.

Yə’ni ki, yüz milyon çap Qur’an kitabının yanması, bir vahid əlyazma kitabının yanması qarşısında heç bir şeydir. Hətta dünyada olan bütün Qur’an kitab nüsxələri həm əlyazma, həm çap kitabları yansa, məhv olsa belə bu, İslam dininə böyük bir zərbə vurmaz, din itməz, çünki müsəlman aləmində çoxlu hafizlər var. Onların vasitəsi ilə Qur’anı bərpa etmək olar. Ancaq o, Bağdadda yanan əlyazmaların çoxu birdəfəlik gediblər.

Hərçənd, məndə, ürəyimdə, az da olsa, bir ümid yeri var ki, bu tamamı ilə uydurulmuş bir əhvalatdır, başdan ayağa yalandır. Təki belə olsun.

Bir də eşitmişəm ki, bir neçə il bundan qabaq İsrail rejiminin hökumət nümayəndələri oturub, tam ciddiyyətlə, Məkkəyə atom bombasını atmaq işini müzakirə edirdilər. Ataq, ya atmayaq? Onlar bunu etməklə İslam dininə birdəfəlik son qoymaq istəyirdilər. Sionistlər məşvərət və məsləhət edib belə fikrə gəldilər ki, Məkkəni yerlə yeksan etmək işi sionizmə bütün dünyada bir dəfəlik zəfər qazandıracaq.

Ancaq onlar sonradan bu fikirdən vaz keçdilər. Qərara gəldilər ki, bu iş, İsrailə xeyir gətirməkdən çox, zərər verə bilər.

Ondan başqa, bu yaxınlarda, bir sələfi dəstəsi e’lan etmişdi ki, onlar, Almaniya, Avstriya və İsveçrədə, oranın xaçpərəst camaatına alman dilinə tərcümə olunmuş Qur’an nüsxələrini, pulsuz şəkildə, paylayacaqlar. Onlar söz veriblər ki, iyirmi beş milyon nüsxə kitab bu şəkildə havayı paylanılacaqdır. Bu kitablar Almaniyada bir qeyri-müsəlman nəşriyyatına sifariş edilmişdir. Onların dediyinə görə, guya, bu iş xristianlarda müsəlmanlara qarşı rəğbət hissi yaratmaqdan ötrü edilir.

Bu iş Fars körfəzi, vəhhabi dövlətləri tərəfindən maliyyələşdirilib. Məncə, bu da, mə’nasız bir işdir, lazımsız bir təşəbbüsdür. Avropanınn əhalisi varlıdır, kitab almağa imkanı vardır. İstəsələr, bu onlara lazımsa, gedib o cür tərcümə kitablarını dükandan ala bilərlər. Qərb ölkələrin hər yerində, hər dildə Qur’an satılır. Kitab satılırsa, nəşriyyatlar alıcını tə’min etməkdən ötrü külli miqdarda kitab çap edə bilərlər. Təki alınsın. Mən bilirəm ki, xaçpərəstlər həm keçmişdə, həm də indi müsəlmanları sevmirlər. İstər Qur’anı oxumuş olsunlar, istər oxumamış olsunlar, fərqi yoxdur.

Mənim yadıma bir rus gəldi. Biz bir mehmanxanada qalırdıq. O, bir gün mənə dedi ki, mən bir xristian olaraq müsəlmanlara və onların dininə nifrət edirəm. Müsəlman dini yalan bir şeydir. Bilirəm ki, Qu’ran yalan danışır. Ancaq, məsələ ondadır ki, mən Qur’anı oxumamışam, bilmirəm orada nə yazılıb. Gəl sən otur, mənə bu kitabda yazılanları danış ki, mən bilim nə üçün İslam dini pis dindir, nəyə görə mən müsəlmanları sevmirəm.

Bu lətifə deyil, həqiqi bir əhvalatdır.

Bundan belə nəticə çıxartmaq olar ki, xaçpərəstlər, ələlxüsus, ağ irqdən olanlar özlərindən başqa heç kəsi sevmirlər. Onlarda başqa millətlərə qarşı olan kin və nifrət anadangəlmə bir şeydir, təbii bir şeydir. Onların bu xasiyyətini dəyişmək mümkün deyil. Onlarda müsəlmanlara qarşı olan nifrət də irqi bir şeydir.

Bir misal gətirim. Bir müsəlman jurnalist öz amerikalı həmkarına dedi: “İyirmi il ərzində, Amerikanın İraqa qarşı apardığı düşmənçilik siyasəti nəticəsində orada dərman qıtlığından üç milyon uşaq ölmüşdü. Bundan başqa, Səddam rejiminin süqutundan sonra əlavə, bir milyondan çox İraqlı da ölmüşdü. Amerikanın camaatı buna necə baxır?” Amerikalı buna belə cavab verdi: “Amerika camaatı bunu vecinə almır.” Müsəlman jurnalist soruşdu: “Nə üçün?” Amerikalı cavabında dedi: “Çünki İraqlılar qarabuğdayı adamlardır. Ağ amerikalılar o cür adamları sevmirlər.”

Yaxşı olardı ki, o kitab paylama təşəbbüsünün müəllifləri (sələfilər) varlı, tox almanlara kitab hədiyyəsi vermək əvəzinə, gedib, müsəlman ölkələrində yaşayan ac camaata əl uzadaydılar, bir işdə onlara kömək edəydilər. Mən, o kitabları gördüm, qalın cildli kitablar idi. İyirmi beş milyon kitabın maliyyəti yəqin ki, yüz milyon dollardan çox ola bilər. O pula kasıb müsəlman ölkələrində bir neçə böyük fabrik, iş yeri yaratmaq olardı. Ancaq, bu riyakarları həqiqi, lazımlı işlər maraqlandırmır. Onların işi hay-küy salmaq, fitnə-fəsad yaratmaqdır, gözdən pərdə asıb öz həqiqi niyyətlərini gizlətməkdir.

Tarixi məxəzlərə əsasən Britaniyanın Müstəmləkələr Nazirliyi katibinin, Vilyam Qlədstounun XIX əsrdə mətbuatda dərc olunmuş fikirləri bu olub: “O vaxtacan ki, müsəlmanların əlində Qur’an kitabı var biz onlara ağalıq edə bilməyəcəyik. Ona görə biz ya onu onların əlindən almalıyıq, ya da ki, onların ona olan rəğbətinə son qoymalıyıq”.

Bundan əlavə daha bir şey yadıma düşdü. Sovet çağında, Buxarada ev tikmək üçün yer qazanda tez-tez yerin altında basdırılmış Qur’an kitabları çıxırdı. Bir tarixçi mənə bunun səbəbini başa saldı. Stalin əmr vermişdi ki, hər hansı bir müsəlmanın evindən Qur’an kitabı tapılsa, onu e’dam etsinlər. Müsəlmanlar güllələnilmək qorxusundan, sağ qalmaqdan ötrü Qur’anları yerə basdırırdılar, çünki onlar Kitabın tullanmasının, zibilliyə atılmasının böyük bir günah olmasından agah idilər.
***
HƏDİS: RUM QEYSƏRİ HİRAKLİYUSUN ƏBU SÜFYAN VƏ YOLDAŞLARI İLƏ GÖRÜŞMƏSİ, PEYĞƏMBƏRİMİZ VƏ MÜSƏLMANLARA DAİR İBN ABBAS HƏDİSİ; RƏSULİ-ƏKRƏMİN RUM QEYSƏRİ HİRAKLİYUSA GÖNDƏRDİYİ MƏKTUBU-ŞƏRİFİ.

Əbu Süfyan ibn Hərb mənə xəbər verdi ki, Qüreyş karvanı içində olduğu sırada ona Rum Qeysəri tərəfindən bir elçi gəldi. Bunlar Şama ticarətə gedən tacirlər idi. O vaxt Əbu Süfyan və Qüreyş kafirləri ilə Rəsullulah arasında sülh (Hüdeybiyə) müqaviləsi bağlanmışdı. Herakliyus onları İlyaya (Beytülmüqəddəsə), məclisinə çağırmışdı. Rumun bütün böyükləri orada onun ətrafında durmuşdu. O, hüzuruna tərcümanın gəlməsini əmr etdi. Tərcümandan: “Peyğəmbərəm deyən bu şəxsə qohumluğu sarıdan ən yaxın olan hansınızdır”, -- deyə soruşdu. Əbu Süfyan dedi: “Nəslinə görə ən yaxını mənəm”. Bundan sonra Hirakliyus: “Onu mənə yaxın gətirin. Yoldaşlarını da yaxına gətirin. Lakin arxasında dursunlar” dedi. Ondan sonra üzünü tərcümanına çevirib dedi ki, bunlara söylə, mən bu şəxs haqqında bu adamdan bə’zi şeylər soracağam. Mənə yalan söyləyərsə təkzib etsinlər. Əbu Süfyan dedi ki, “Vallahi, yoldaşlarım yalanımı orada-burada söyləyərlər dəyə utanmasaydım onun (yə’ni Rəsulullah) haqqında yalan uydurardım.” Ondan sonra mənə ilk sorduğu bu oldu: “Sizin içinizdə əsil-nəsəbi necədir?”, “Onun içimizdə nəsəbi çox böyükdür, -- dedim. “Sizdən bu sözü, ondan əvvəl söyləmiş (yə’ni ondan əvvəl peyğəmbərlik davası etmiş) bir kimsə var idimi?”, -- dedi. “Yox idi”, -- dedim. “Əcdadı içindən heç bir məlik gəlmişdimi ?”, -- dedi. “Xeyir”, -- dedim. “Ona tabe’ olanlar xalqın əşrəfimi, yoxsa kasıblarıdırmı?”, -- dedi. “Xalqın (eşrəfi deyil) kasıblarıdır”, -- dedim. “Ona tabe’ olanlar artırmı, yoxsa əskilirmi?”, -- dedi. “Artır (əskilmir)”, -- dedim. “İçlərində onun dininə girdikdən sonra bəyənmədiklərinə görə rədd edən vardırmı?”, -- dedi. “Yoxdur”, -- dedim. “Bu dediyini deməzdən (yə’ni dinə də’vətdən) əvvəl onu heç yalan ilə ittiham etdiyiniz olubmu”, -- dedi. “Xeyr”, -- dedim. “Heç əhdini pozubmu?”, -- dedi. “Xeyr əhdini pozmaz, ancaq biz indi onunla bir müddətə qədər əhd-peyman halındayıq. Bu müddət içində nə olacaq bilməyirik”, -- dedim. Əbu Süfyan deyir ki, bu əsnada, özümdən onun əleyhinə bir şey qatmağa imkan tapa bilmədim. “Onunla heç dava etdinizmi” dedi. “Bəli etdik”, -- dedim. “Onunla savaşmanın nəticəsi necədir?”, -- dedi. “Aramızda müharibə növbə ilədir. Gah o bizə qalib gələr, gah biz ona qalib gəlirik”, -- dedim. “Yaxşı, sizə nə əmr edir?”, -- dedi. “Bizə yalnız Allaha ibadət edin, heç bir şeyi Ona şərik qoşmayın. Əcdadlarınızın ibadət etdiyini tərk edin deyir. Bizə namazı, sədəqəni (zəkatı), sidq və iffəti, qohumluq tellərini kəsməməyi əmr edir”, -- dedim. Bundan sonra tərcümana dedi ki, ona söylə, soyunu, nəslini sordum. İçinizdə ali nəsəb olduğunu dedin. Peyğəmbərlər də adətən belə soy və nəsil içindən göndərilmiş olunur. İçinizdən bu sözü ondan qabaq söyləmiş heç bir kimsə olubmu, soranda “Xeyr”, -- dedin. “Ondan əvvəl bu sözü söyləmiş bir kimsə olsaydı bu da özündən əvvəl söylənmiş bir sözü təkrar etmiş bir kimsədir”, -- deyə bilərdim deyə düşünürdüm. “Ataları və əcdadı içində heç bir məlik gəlmişdirmi”, -- deyə soranda, “xeyr”, dedin. “Ata və əcdadından bir məlik olsaydı bu da atasının mülkünü geri istəmək üçün çalışan bir kimsədir” deyə hökm edərdim. “Bu peyğəmbərlik iddiasından əvvəl onun bir yalanını tutmuşdunuzmu?”, deyə sordum. “Xeyr”, dedin. Mən isə anladım ki, xalqa yalan söyləyəcək biri deyildir. Ona tabe’ olanlar xalqın əşrəfimi, yoxsa kasıbıdır? -- deyə sordum. Ona tabe olanlar kasıblar olduğunu söylədin. Adətən, peyğəmbərlərə tabe’ olanlar onlar olur. Ona tabe’ olanlar artırmı, yoxsa əskilirmi?”, deyə sordum. “Artır”, dedin. İman ehkamı da tamam oluncaya qədər tam bu minval üzrə gedər. İçərilərində onun dininə girdikdən sonra bəyənməyib rədd edən vardırmı?”, deyə sordum. “Xeyr”, dedin. İman alovu qəlbə girib kök atdıqca belə olur. “Heç qədr edərmi (sözünün üstündə durmama)?”, deyə sordum. “Xeyr”, dedin. Peyğəmbərlər de belədir, qədr etməzlər. “Sizə nə əmr edir?”, deyə təkrarən sordu. Yalnız Allaha ibadət edib, Ona heç bir şeyi şərik etməməyi bizə əmr etdiyini, namaz, zəkat, sidq və iffət əmr etdiyini söylədim. Buna Herakliyus dedi: “Əgər bu dediklərin doğru isə o, bu ayağımı basdığım yerlərə qədər malik olacaqdır. Həqiqətən bu peyğəmbərin zühur edəcəyini bilirdim. Lakin sizdən olacağını təxmin etməzdim. Onun nəzdinə vara biləcəyimi bilsəm Zatı-şərifi ilə mülaqat (görüşmə) üçün hər cür zəhmətə qatlanırdım. Yanında olsaydım ayaqlarını yuyardım”. Ondan sonra Hirakliyus, Dihya vasitəsi ilə Busra əmirinə göndərilən və Qeysərə müraciət olunan Rəsullahın məktubunu istədi. Gətirən adam onu Hirakliyusa verdi. O da oxudu. Məktub: Bismillahirrəhmanirrəhim! Allahın qulu və Rəsulu Məhəmməddən Rumun böyüyü Hirakliyusa. Hidayətə tabe’ olanlara salam olsun. Sonra, səni müsəlmanlığa də’vət edirəm. Dairəyi-İslama gir ki salamatda qalasan və Allah Təala sənə əcri-xeyrini (mükafatını) iki qat versin. Əgər qəbul etməsən (fağır) kəndlilərin günahı sənin boynundadır.

Əbu Süfyan deyir ki: "Hirakliyus deyəcəyini dedikdən və məktubu-şərifin qiraətini bitirdikdən sonra yanında gurultu çoxaldı. Səslər yüksəldi. Biz də yanından çıxarıldıq. (Yoldaşlarımla yalnız qalınca) onlara dedim ki, İbn Əbi-Kəbşənin (yə’ni Rəsullahın) işi həqiqətən əzəmət peyda edir. (Baxsanızsa) Bəni Əsfər məliki (Rumun başçısı) ondan qorxur. Artıq Rəslullahın qalib gələcəyinə inanmağa başladım ta ki, Cənabı Haqq İslamı (və e’tiqadı) qəlbimə idxal edincəyə qədər”.

Beytül-Müqəddəs sahibi və Hirakliyusun dostu olub Şam nəsranilərinə (xaçpərəstlərinə) baş keşiş tə’yin edilən İbnün-Nətür də Hirakliyusdan bəhs ilə deyirdi ki: Hirakliyus Beytül-Müqəddəsə gəldiyi zaman (günün birində) ziyadə gəmli göründü. Keşişlərdən bə’ziləri ona "Sənin halını başqa cür görürük" dedilər. İbnün-Natür deyir ki: Hirakliyus nücum elmini bilən, kahinliyə aşına bir kimsə idi. Bu suala mə’ruz gəlincə onlara: "Bu gecə nücuma baxdığımda öyrəndim ki, xitan məlikini (sünnət edənlərin padşahını) zühur etmiş gördüm. Bu ümmət içində sünnət olanlar kimlərdir?" deyə sordu. "Yəhudilərdən başqa sünnət olan yoxdur. Onlardan daha əndişə etmə. Bizə tabe’ olan şəhərlərə yaz, oradakı yəhudiləri qətl etsinlər", -- dedilər. Bu vaxt, Hirakliyusun hüzuruna Ğassan məliki tərəfindən Rəsullulaha dair xəbərə mə’mur olaraq göndərilmiş bir adam gətirdilər. Hirakliyus o adamdan havadis alınca "Gedin də bu adam sünnət olubmu, olmayıbmı? baxın", -- dedi. Baxdılar və sünnətli olduğunu bildirdilər. Sonra gələn adamdan "Ərəb tayfası sünnətlidirmi?" deyə sordu. "Sünnət olurlar" cavabını aldı. Onda Hirakliyus "Bu ümmətin məliki bax zühur etmişdir" dedi. Ondan sonra Hirakliyus Rumda öz naziri olan bir dostuna məktub yazıb Hımsa getdi. Hımsdan ayrılmadan o dostundan Həzrəti Nəbinin zühur etdiyi və Zatı-şərifinin Nəbi olduğu haqqındakı rə’yinə müvafiq bir məktub gəldi. Mütəaqibən (ardınca) Hirkaliyus Hımsda kain (var olan) bir qəsrinə üzamaı-Rumu (Rumun böyüklərini) də’vət edərək qapıların bağlanmasını əmr etdi. Sonra yüksək bir yerə çıxıb "Ey Rum camaatı, bu zata bey’ət edib də rifaha və rüşdə nail olmağı və mülkünüzün paydar (daimi) olmasını istəyirsinizmi?" deyə xitab etdi. (Camaatı) vəhşi eşşəklər kimi sürətlə qapılara doğru qaçdılarsa da qapıları bağlanmış gördülər. Hirakliyus görəndə ki, onlar imanlarından dönməyəcəklər mə’yus oldu: "Bunları geri qaytarın" deyə əmr etdi və (onlara): "Mən bu sözləri sizin dininizə olan e’tibarınızı yoxlamaq üçün söylədim. (Bunu isə) gözümlə gördüm", dedi. Bu sözdən sonra oradakılar razı oldular, məmnuniyyətliklərini bildirdilər, ona tə’zim etdilər. Hirakliyusun (imana də’vət olunması) haqqındakı xəbərin sonu da bundan ibarətdir.