Yazıçı Anar haqqında payız düşüncələri (Cəmil Həsənli) Moskvada Anarın 70 illiyində çıxışından

ƏHMƏD İSGƏNDƏROV 

Rusiya Elmlər akademiyasının akademiki,  

«Voprosı istorii» jurnalının baş redaktoru  

Moskvada Anarın 70 illiyinə həsr olunmuş  

yubiley tədbirində çıxışından. 

 

Əziz Anar! Deyə bilmərəm ki,Azərbaycan ədəbiyyatının dərin bilicisiyəm. Amma 

yubileyinizlə bağlı oxuduqlarım məni sövq edir ki, Sizin haqqınızda bir yazı yazım. Özü 

də məhz bizim jurnal üçün və beləliklə rus oxucusunu, tarixlə maraqlanan hər kəsi Sizin 

tarixi  hadisələrə  baxışlarınızla  tanış  edim.  Bu  fikir  məni  məşğul  edir.  Bu  barədə  çox 

düşünürəm və bunu hökman edəcəm. Mən çox istərdim ki, Anarı tarixçilər də tanısın, 

çünki  yazıçıların  heç  də  hamısı  mütəfəkkir  deyil.  Vacibdir  ki,  yazıçı  özünün 

ədəbiyyatda  mövqeyi  haqqında  düşünməkdənsə  iştirakçısı  olduğu  tarixi  proseslər 

haqqında  fikirləşsin.  Anar  məhz  bu  cür  hərəkət  edir.  Oxuduqlarım  kifayət  edir  ki,  bu 

adamın  ürəyinin  necə  ağrıdığını  hiss  edim,  bu  dünyada  ədalətsizlikləri  necə  ürəyinə 

saldığını, həyatda rastlaşdığı səfehliklər və murdarlıqlardan necə əzab çəkdiyini bilim. 

Bu  da  hər  yazıçının  işi  deyil.  Anarın  «Azərbaycançılıq  haqqında  düşüncələri»  çox 

xoşuma  gəldi.  Bu  düşüncələrində  Anar  Azərbaycanın  humanizmin  hansı  dəyərlərinə 

malik olduğunu dərk etmək istəyir, dünya dəyərləri içində özününküləri necə tapmağın 

və  qoruyub  saxlamağın  fikrini  çəkir.  Yazıçı  başqalarından  ona  görə  üstündür  ki,  o 

nəhəng  daxili  gücə  malikdir.  Bu  güc  ona  imkan  verir  ki,  belə  gücü  olmayan  adi 

adamların  duyduqlarını,  amma  deyə  bilmədiklərini  ya  demək  istədiklərini deyə  bilsin. 

Mən sizi bu günlə ürəkdən təbrik edirəm və demək istəyirəm ki, sizi çox sevirəm. Sizi 

də, sizin yaradıcılığınızı da. Ymid edirəm ki, bunu daha geniş şəkildə ifadə edə biləcəm.