Ы / L.
Bu yerda: с — aniqlanayotgan
tebranish am plitudasi;
h / L — vibromarka asosini balandligiga nisbati;
i - qoramtir pona balandligi.
Aniq natijalar olish uchun
tebranishlar barqaror boMishi lozim,
aks holda qoramtir pona siyqalanib ketadi.
Odatda
h / L nisbat
1:10 deb olinadi. Kichik ko‘chishlami oMchaganda
h ni
5 mm gacha olish mumkin, bunda
h /
L =
1 :
20 boMadi. Vibromarkani
foto suratga olish ham yaxshi natija beradi.
d)
8.9-rasm. Vertikal tebranishlami o'lchaydigan asboblar: a — pn ijin aga osilgan inert m a ssa ; b — prujinaga richag orqali osilgan m assa; d — egilgan tunukaga о ‘m atilgan m assa; 1 — inert m assa; 2 — silin drik pru jin a ;3 — tunuka prujinalar; 4 — richag (pishang); 5— ustuncha; 6 — taglik; 7 — indikator. Indikatorlar Barqaror tebranayotgan konstruksiyalarning amplitudalarini oMchash uchun
indikatorlardan foydalansa boMadi. Indikator tebranayotgan konstruksiya
yaqinida qo‘zg‘almas asosga o‘matiladi; bunda uning shtifti tekshirilayotgan
elementning silliqlangan sirtiga tebranish yo‘nalishiga parallel ravishda
o‘matiladi. Tebranishlaming quyi chastotasida shkalaning strelka borib yetadigan
chetki boMinmalarini oson o‘qisa boMadi va ularning farqidan amplitudaning
qiymatini aniqlash qiyin emas (
8
.
8
-rasm).
Yuqori chastotalarda esa strelka harakatini kuzatish oson boMmaydi,
bunda shkala yuzasida xiralashgan sektor paydo boMadi, uning chegaralari
shkalaning strelka borib yetadigan chekkalarini anglatadi.
113
Indikatorni tebranayotgan konstruksiyaga ham o ‘rnatsa bo'ladi, bunda
uning shtifti (tebranish yo'nalishiga parallel ravishda) qo'zg'almas nuqtaga
tayanadi. Bu holda amplitudaning qiymati yuqorida aytilgan usul bo'yicha
o'lchanadi.
