Ўzbekiston respublika oliy va ўrta maxsus

Strategiyaga 
mos 
yo'nalishlarni 
belgilash 
 
Qiska muddatli 
foyda olish 
yo'nalishidagi 
harakatlar 
Asosiy biznes 
yo'nalishlarini 
boshqarishni 
takomillashtirish 
harakatlari 
Himoya harakatlari, 
raqobatchilar 
hujumini qaytarish, 
tashqi havf-
hatardan 
himoyalanish 
harakatlari 
Yangi imkoniyatlardan 
foydalanish (yangi 
tehnologiyalar, yangi 
mahsulotlar, 
raqobatchilarning 
kompaniyalarini sotib 
olish yoki ular bilan 
kelishish, horijiy 
bozorlarga chi?ish 
harakatlari) 
Foyda bazasini 
diversifikatsiyalash 
harakatlari va 
kompaniyani yangi 
tarmoqlarga, bizneslarga 
kirishi 
Tarmoq muhitida yuz beradigan 
o'zgarishlar (talabni o'zgarishi, 
davlat siyosatini o'zgarishi, 
raqobatning globallashuvi, 
valyuta kursining beqarorligi, 
yangi raqobatchilarning paydo 
bo'lishi, eskilarining yo'qolishi) 
Raqobatchilarga qarshi harakatlar, 
raqobatbardoshlikni va uzoq 
muddatli raqobat mavqeini 
saqlash uchun hujumkor 
harakatlar 
Tovar assortimentini kengaytirish 
yoki qisqartirish va hizmat sifatini 
yahshilash harakatlari 
Integrasiyalashuv 
harakatlari 
Tovar va hizmatlar taklifini 
geografik kengaytirish harakatlari 

---

29 
harakatlarini va korxonaning raqobat mavqeini hamda uzoq muddatli foydaliligini 
himoya harakatlarini strategiyada aks ettirish talab etiladi. 
Strategiyaga mos yo„nalishni belgilashda rahbar “Strategiya nimalardan tashkil 
topadi?” va “Korxonaning moliyaviy va strategik maqsadlari qanaqa?” degan 
savollarga javob berishdan boshlaydi. Buning uchun:
-
korxona past xarajatlar asosida samaradorlikka intilayaptimi?
-
korxona o„z raqobatchilaridan farqli o„z mahsulotini differensiyalayaptimi? 
-
korxona o„z kuchini bozorning tor segmentiga o„naltirganmi? - degan 
savollarga javob berish lozim. 
Korxona bozorni keng egallaganligi, bozorlarni geografik tarqoqligi, 
iste‟molchilar qatlamlari ham muhim ahamiyatga ega. Korxonaning strategik va 
moliyaviy ko„rsatkichlari: 

bozor ulushi bo„yicha korxonaning tutgan o„rni; 

korxona foydasining o„sishi yoki pasayishi; 

korxonaning sof foydasi va investisiya daromadlari; 

korxonaning kredit reytingi; 

tovar sotishlari hajmining o„sishi yoki pasayishi; 

korxonaning iste‟molchilar o„rtasidagi obro„si va imiji; 

korxonaning texnologik sardorligi va boshqalar.
Korxonaning iqtisodiy ko„rsatkichlari qanchalik Yuqori bo„lsa korxona 
strategiyasi shunchalik muvaffaqiyatli hisoblanadi. 
Odatda rahbarlar strategiyaga mos yo„nalishlarni belgilashda quyidagi to„rt 
yo„nalishning biridan foydalanadilar.