Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги

xarajatdan iborat bo’lgan yondashuv, respublikalarda ishlab chiqarishning 
bir sohaga ixtisoslashib, iqtisodiy majburiyat darajasiga ko’tarilishi, xalq 
xo’jaligining barcha tarmoqlariga, moddiy va nomoddiy ishlab chiqarishga, 
ijtimoiy- madaniy jabhalarga ta’sir etib, iqtisodiy o’sishning umumiy 
dinamikasini izdan chiqarib yubordi”
1
 
 
“Bir qarashda L.Brejiev rahbarlik qilgan, tarixda, “Turg’unlik” deb 
nom olgan davrda mamlakatda birmuncha sokinlik va tinch taraqqiyot 
ta’minlangandek edi. Biroq, insonning eng katta iqtidori- daholik qudrati 
so’ndirildi. U to’g’ridan-to’g’ri ishlab chiqarish vositasi bo’lib qoldi. 
Fikrlamay yashash, inson tafakkurini cheklash, munosabat bildirish kabi 
aqliy salohiyat barham topdi. Mutelik va tobelik kayfiyati chuqur ildiz otdi. 
Bu asta-sekinlik bilan o’z o’tmishini unitish, kelajakka ko’r-ko’rona nazar 
tashlash va shunchaki kun kechirish kayfiyatini chuqurlashtirdi”.
2
 
 
Kommunistik mafkura odamlar qalbiga tahdid soldi. Hukmron g’oya oldida 
fuqaro o’zini nochor his etadigan, o’z imkoniyatlarini ro’yobga chiqaraolmaydigan 
bo’lib qoldi. Ana shunday tarzda xalqning erkin mehnat qilishiga bo’lgan rag’bati 
1
Досумов Р. Перестройка управления промышленных производством в новых условиях хозяйствования.-Т: 
“Фан”, 1990.С.7. 
2
Жўраев Н. Тафаккурдаги эврилиш.- Т.”Шарқ”,2001.17-бет. 

---

46 
so’ndirildi. Mustaqil fikrlaydigan, yuz bergan voqea-hodisalarga mustaqil baho 
beradigan kishilar o’zboshimcha, mahmadona deb qoralanar, tazyiqqa olinar edi. 
Bu tuzum shunday nosog’lom muhitni vujudga keltirgan ediki, natijada layoqatsiz, 
fikrsiz, laganbardor, boshliqqa ta’zim, xodimga zug’um ko’rsatadiganlar qadr-
qimmat topib yashardi. Negaki, mustamlakachilik siyosatining tabiati shuni taqozo 
qilar edi. 
Bularning barchasi jamiyatning ma’naviy tanazzulini tezlashtirdi. Xalq 
manfaatini o’ylagan, uning ongiga nur, qalbiga ziyo bag’ishlashga intilgan, vijdon 
va aql bilan ishlashga, hurriyat uchun kurashga chorlaganlar esa kommunistik