‘zbekiston respublikasi oliv va o rta maxsus ta’lim vazirligi

Rivojlanish
- shaxsning fiziologik va intellektual o ‘sishida 
namoyon boiadigan miqdor va silat o ‘zgarishlar mohiyatini ifoda 
etuvchi murakkab jarayon.
4.Pedagogjkaning boshqa fanlar bilan aloqasi
Ijtimoiy tarbiya mohiyatini ilmiy jihatdan asosiash ma’lum 
pedagogik hodisaning muayyan vaziyatlarda namoyon b o iish 
qonuniyatlarini bilishni taqozo etadi. Bizga m aium ki, pedagogik 
hodisa murakkab tuzilmaga ega boiib, uning umumiy mohiyatini 
toiaqonli anglash uchun bir qator fanlaming imkoniyatlariga 
tayaniladi. Ana shu nuqtayi nazardan pedagogika fani bilan 
quyidagi fanlar o‘rtasida yaqin aloqadorlik mavjud:
Falsafa -
shaxs rivojlanishi jarayonining dialektik xususi- 
yatlari, muayyan pedagogik g‘oya, qarash hamda taiimotlarning 
falsafiy jihatlari kabi masalalami tahlil etishga imkon beradi. Bun- 
dan tashqari falsafaning istalgan fanga nisbatan, shu jumladan, 
pedagogikaga nisbatan metodologik vazifasi ham shunda namoyon 
boiadiki, u ilmiy bilishning umumiy tamoyillari va usullari 
tizimini ishlab chiqadi. Pedagogik bilimlarni egallash jarayoni 
falsafa oTganadigan umumiy qonuniyatlarga bo'linadi. Falsafa 
pedagogik tajribani anglash va pedagogik konsepsiyalar yaratish- 
ning nazariy platfonnasi hamdir. Pedagogik tajriba o'tkazish va 
tajriba natijalarini falsafiy asoslashlarsiz fan statusiga ega b o ia
olmaydi.
Iqtisod -
pedagogikaning iqtisodiy fanlar bilan munosabatlari 
murakkab va bir ma’noli emas. Iqtisodiy siyosat har doim jamiyat 
savodxonligining rivojlanishida zaruriy shart b o iib kelgan. 
Pedagogikaning rivojlanishida bu sohada olib borilayotgan ilmiy 
izlanishlami iqtisodiy rag‘batlantirish muhim omil hisoblanadi.
Bu fanlar orasidagi bogianish taiim ning iqtisod kabi bilim 
sohasida amal qilish spetsifikatsiyasi hisoblanadi.
Etika
- shaxs m a’naviyatini shakllantirish, unda eng oliy 
insoniy sifatlar, axloqiy ong va ma’naviy-axloqiy madaniyatni 
tarbiyalashda muhim o ‘rin tutuvchi nazariy g‘oyalami pedagogik 
jarayonga tatbiq etishda alohida o‘rin tutadi.

---

Estetika
- shaxs tomonidan go‘zallikning his etilishi, unga 
intilishi, shuningdek, unda estetik didni tarbiyalashda muhim 
yo“nalishlarni aniqlashga xizmat qiladi.
Pedagogikaning ijtimoiy pedagogika bilan aloqasi ham 
an’anaviy aloqalar sirasiga kiradi, chunki ulaming birinchisi ham, 
ikkinchisi ham ta’limni rejalashtirish, aholining u yoki bu guruhi 
rivojlanishining asosiy tendensiyasini, turli ijtimoiy institutlarida 
sotsializatsiyalash 
va 
tarbiyalash 
qonuniyatlarini 
aniqlash 
maqsadini ko‘zlaydi.
Pedagogikaning politologiya bilan aloqasi shundan iboratki, 
unda ta’lim siyosati har doim davlat g'oyasini aks ettiradi, uni 
konseptual shakllar va nazariyalar qayta ishlab chiqadi. Pedagogika 
insonning siyosiy ongining subyekti sifatida shakllanish sharti va 
mexanizmini, siyosiy g‘oyalar, ko‘rsatmalar, siyosiy dunyoqa- 
rashni o'zlashtirish imkoniyatlarini aniqlashga intiladi.
Psixologiya -
Pedagogika chinakam fan b oiishi va 
pedagogning faoliyatini samarali yo'naltirishi uchun inson uning 
o'ziga xos va aniq rivojida ishtirok etadigan reallikni hisobga olishi 
kerak. Inson tabiatning o ‘ziga xos xususiyatlarini, uning tabiiy 
ehtiyojlarini va imkoniyatlarini tushunish, shaxsning mhiy faoliyati 
va rivojlanish mexanizmlarini, qonunlarini hisobga olish ta’lim 
(o‘qitish va tarbiyalash) ni tashkil etish talabini, shularga mos 
qonunlar, xossalar, ehtiyqjlar imkoniyatlarini barcha mashhur 
pedagoglar ilgari surishgan.
Shunga k o la pedagogikaning psixologiya bilan aloqasini tahlil 
qilishda metodologik nuqtavi nazar sifatida psixologizmni ta’lim 
jarayonida ilmiy asoslangan eng muhim manbai boigan va manbai 
b o iib qoladigan fan sifatidagi psixologiyadan farqlay olish muhim. 
Bu qonuniyatlar aniq tarixiy xarakterga ega, shuning uchun ijtimoiy 
pedagogik shartlaming o'zgarishi bilan shaxsning rivojlanish 
qonuniyati ham o'zgaradi. Pedagogika insoimi individ sifatida 
olganuvchi fanlar bilan ham uzviy bogiiq. Bu biologiya (odam 
anatomiyasi va fiziologiyasi), antropologiya va meditsina kabi 
fanlar.