― pul va banklar

AQSHning inqirozga karshi choralar dasturi (American Recovery and 
Reinvestment Act) 
 
№ 
 
Yo‗nalishlari 
Mlrd. AQSH 
dollari 
 
Salmog‗i 
1
. 
 
Soliq yukini engillashtirish 
 
288 
 
37% 
 
2 
 
SHtatlar va mahalliy hokimiyat 
organlarini soliqlardan ozod qilish 
144 
 
18% 
 
3
. 
 
Infratuzilma va fan 
 
111 
 
14% 
 
4
. 
 
Ijtimoiy himoya 
 
81 
 
10% 
 
5
. 
 
Sog‗liqni saqlash 
 
59 
 
7% 
 
6
. 
 
Ta‘lim 
 
53 
 
7% 
 
7
. 
 
Energetika 
 
43 
 
5% 
 
8
. 
 
Boshqalar 
 
8 
 
1% 
 
 
 
Jami 
 
787 
 
100% 
 
Obama rejasida ko‗zda tutilgan chora-tadbirlar: 
Jahon moliyaviy inqirozi Yevropa Ittifoqi mamlakatlari 
bank tizimiga xam jiddiy ta‘sir o‗tkazdi. Bunga javoban Evropada 
banklarni qutkarish choralari ko‗rildi. G.Braun boshchiligidagi 
Angliya xukumatining inqirozga karshi choralarida bank tizimi 
ustidan kuchli davlat nazoratini ta‘minlash asosiy bo‗g‗inga 
aylandi. Braun dasturi (510 mlrd. AQSH dollari) 290 mlrd. dol¬lar 
mikdoridagi mablarlarni Britaniya banklari muammoli aktivlarini 
sotib olishga, 220 mlrd. dollarni esa banklarning kayta 
kapitallashuviga, kreditlash, in¬vestitsiya va iste‘mol talabini 
kullab-kuvvatlashga safarbar etishni kuzda tutdi. 

---

68 

3 mln. ish joylarini saqlab qolish va tashkil etish; 

sog‗liqni saqlash tizimini modernizatsiya qilish; 

muqobil manbalardan energiya ishlab chiqarishni yo‗lga qo‗yish va 3 yil 
mobaynida uning hajmini ikki baravarga oshirish; 

federal mulkka taalluqli bo‗lgan (maktablar bilan birga) binoinshootlarning 
75 foizini va 1 mln. xususiy uylarni ta‘mirlash; 

7 mln. talabalar uchun grantlar tizimini moliyalashtirish hajmini oshirish, 
ta‘lim uchun to‗lovlar bo‗yicha soliqlarni kamaytirish; 

infratuzilmaga keng kulamli investitsiyalarni amalga oshirish, xususan, 
yullar, kupriklar, jamoat transport tizimini kurish va kayta ta‘mirlash, temir yul va 
aeroportlarni modernizatsiyalash; 

soliklardan ozod kilish (solik kreditlari), solik stavkasini pasaytirish orkali 
uy xujaliklarining tulov kobiliyatini oshirish; 

yetarli darajadagi shaffoflik, monitoring va javobgarlik darajasini 
ta‘minlash imkonini berishi lozim. 
Jahon moliyaviy inqirozi Yevropa Ittifoqi mamlakatlari bank tizimiga xam 
jiddiy ta‘sir o‗tkazdi. Bunga javoban Yevropada banklarni qutkarish choralari 
ko‗rildi. G.Braun boshchiligidagi Angliya xukumatining inqirozga karshi 
choralarida bank tizimi ustidan kuchli davlat nazoratini ta‘minlash asosiy