1. Tomas Hobbs və fərdiyyətçi mütləqiyyət


XVIII əsrdə siyasi inkişaflar



Yüklə 33,82 Kb.
səhifə13/13
tarix12.12.2022
ölçüsü33,82 Kb.
#73939
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
T.Hobbs,Spinoza,Liberalizm,C.Lokk,XVlll əsr

4.XVIII əsrdə siyasi inkişaflar
XVIII əsrin ən mühüm hadisəsi feodal quruluşunun izlərinin aradan qaldırılması və sonda Avropada ticarətin canlanması, İslahat Hərəkatlarının təsiri ilə edilən elmi kəşflər və yeniliklər olmuşdur. Bu iki dəyişiklik nəticəsində ticarətdən varlanan təbəqə olan burjuaziya yarandı. Müəssisənin qüdrətinin qarşısındakı maneələri aradan qaldıraraq həvəslənən və özünə inam qazanan bu təbəqə tezliklə öz gücünü siyasi arenada hiss etdirməyə başladı və hakimiyyətin əl dəyişdirməsi fikrini bildirdi. Elmi-texniki inkişaf, iqtisadi dəyişikliklər Avropanın ictimai-siyasi həyatına böyük təsir göstərdi və indi sənaye və siyasi inqilabların ayaq səsləri eşidilməyə başladı. Bu inkişafların kənd təsərrüfatı həyatına əks olunması ilə vahidə düşən məhsuldarlıq artdı və buna paralel olaraq cəmiyyətdə böyük bir rahatlıq görünməyə başladı. Əmtəə dövriyyəsi artdı, yeni bir müstəmləkəçilik növü və müvafiq olaraq müstəmləkəçilik yarandı. Ticarət həcminin artması ilə mərkəzi dövlətlər gücləndi və dünya Avropanın nəzarətinə keçməyə başladı ki, bu da burjua sinfinin nüfuzunu artırdı. Sərvət qaynaqlarından ən böyük payı almağa başlayan burjuaziya əldə etdikləri sərvət əsasında hakimiyyətdə haqq iddia etməyə başladı və bu yeni təbəqə bütün kateqoriyalardan olan insanlara ortaq dünya görüşü gətirdi və titullara ən böyük zərbəni vurdu. Burjuaziyanın bu qədər əhəmiyyət qazanmasına paralel olaraq irəli sürdüyü fəlsəfi düşüncə sistemi də bütün bəşəriyyəti əhatə etmişdir. Bu inkişaflardan ruhlanan padşahlar güclənməyə başladı və kilsənin hökmranlığı qırıldı və qapılar açıldı. Bununla paralel olaraq padşahlar, filosoflar və alimlərlə yaxınlıq edir. 18-ci əsrə məna verən siyasi, iqtisadi və elmi inkişaflar xüsusilə fəlsəfi sahədə təsirli oldu və nəhayət diqqət insana yönəldikdə fərdiyyətçilik küləkləri əsməyə başladı. Bundan təsirlənən böyük insan kütlələri o vaxta qədər yalnız zadəganların monopoliyasında olan bərabərlik və ədalət kimi anlayışları mənimsəyərək monarxiya idarələrini sarsıtdılar. 1776-cı il Amerika Müstəqillik Hərəkatı və 1789-cu il Fransa İnqilabı belə inkişaflardan doğdu. Camaat xoşbəxtlik, fəzilət, ədalət, müasirlik, müasirlik, inkişaf, tərəqqi və inkişaf kimi özündən uzaq olan məfhumları mənimsəmiş, yeni üsulla gündəmə gətirmişdir.
Yüklə 33,82 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin