16-mavzu. Mehnat bozori va korxonalarda mehnat resurslaridan foydalanish

 
 
18-mavzu. Korxonalar faoliyatini davlat tomonidan tartibga solish 
Reja 
1. Bozor iqtisodiyotining kamchiliklari. 
2. Bozor muvozanatining buzilish oqibatlari. 
3. Tashqi samara va xarajatlar. 
4. Davlatning atrof-muhitni muxofaza qilish siyosati. 
5. Iqtisodiyotni davlat tomonidan boshqarilishi va uning zaruriyati. 
6. Davlatning iqtisodiyotni tartibga solish dastaklari. 
7. Aholi daromadi differentsiatsiyasi. 
Tayanch so’z va iboralar:
manfiy tashqi samara va musbat tashqi samara, ijtimoiy ne`mat, 
asimmetrik axborot, bozor ojizligi. ijobiy va salbiy tashqi samara, tartiblashtiradigan soliq, 
tartiblashtiruvchi subsidiya, subsidiya, imtiyozli kredit, imtiyozli soliq. 
 
 
 
k
 


1
1
0


i
k
,
 






1
Њр
,
1
k
k
k
i
P
i
P
P
P
k
k
i
P
åð



1000
5%
100000
5
20000
Q
x
x

  
400
2
2
.
Q
x
dQ
dX
MP
X
x


 
400 4
.
MRP
X



8000 80
.
MRP
X

  
 



8000 80
8000 80 30 8000 2400 5600

---

1. Bozor muvozanatining buzilish oqibatlari. 
Sof ijtimoiy ne`mat
-bu barcha fuqarolar tomonidan, jamoa tomonidan iste`mol qilinadigan 
ne`mat bo`lib, ushbu iste`mol alohida insonning ushbu ne`mat uchun pul to`lashi yoki 
to`lamasligiga bog`liq emas.
Sof ijtimoiy mahsulot ikki xil xususiyatga ega: iste`mol qilishda tanlanmaslik va iste`moldan 
ajratilmaslik. SHunday xususiyatga ega bo`lgan ijtimoiy ne`matga armiya va militsiya xizmati 
kiradi. Iste`molda tanlanmasligi xususiyati shuni bildiradiki, sof ijtimoiy ne`matni bir kishi 
tomonidan iste`mol qilinishi boshqa bir kishining ushbu ne`mat iste`molini kamaytirmaydi. 
Bunday ne`matlar raqobatdan holi, nima uchun deganda, qo`shimcha iste`molning chekli xarajati 
nolga teng. 
Iste`moldan ajratilmaslik xususiyati shundan iboratki, hech bir kishiga iste`mol qilish (hatto 
u ushbu iste`mol uchun to`lashdan voz kechsa ham) man qilinmaydi.