Mehnat shartlari
deganda mehnat jarayonidagi ijtimoiy va ishlab chiqarish
omillari tushuniladi.
Ijtimoiy omillar
jumlasiga mehnat haqi miqdori, ish vaqtining, ta‘tilning
muddati va boshqa shartlar kiradi.
Texnika, sanitariya, gigienaga oid, ishlab chiqarish, maishiy va boshqa
shartlar
ishlab chiqarish omillari
deb hisoblanadi.
243
Mehnat shartlari mehnat to‗g‗risidagi qonunlar va boshqa normativ hujjatlar,
shuningdek, mehnat shartnomasi taraflarining kelishuvi bilan belgilanadi.
Mehnat shartlarini o‗zgartirish, ular qaysi tartibda belgilangan bo‗lsa, shunday
tartibda amalga oshiriladi.
Mehnat shartnomasi taraflaridan birining talabi bilan mehnat shartlarini
o‗zgartirishga quyidagi hollarda yo‗l qo‗yiladi.
Ish beruvchi xodimning roziligisiz mehnat shartlarini o„zgartirish
huquqi.
Ish beruvchi xodimning roziligisiz mehnat shartlarini o‗zgartirishga faqat
texnologiyadagi, ishlab chiqarish va mehnatni tashkil etishdagi o‗zgarishlar, ishlar
(mahsulot, xizmatlar) hajmining qisqarganlik (basharti bunday o‗zgarishlar
xodimlar soni yoki ishlar xususiyatining o‗zgarishiga olib kelishi oldindan aniq
bo‗lsa) hollaridagina haqlidir.
Ish beruvchi ayrim toifadagi xodimlar uchun mehnat shartlarini o‗zgartirish
xususida,
korxonadagi
xodimlarning
vakillik
organlari
bilan
oldindan
maslahatlashib oladi.
Ish beruvchi mehnat shartlaridagi bo‗lajak o‗zgarishlar haqida xodimni
kamida ikki oy oldin yozma ravishda ogohlantirib tilxat olishi shart. Ko‗rsatilgan
muddatni qisqartirishga faqat xodimning roziligi bilan yo‗l qo‗yiladi.
Xodim bilan mehnat shartnomasi u yangi mehnat shartlari asosida ishlashni
davom ettirishni rad etganligi sababli, bekor qilinishi mumkin. Bunda xodimga
o‗rtacha oylik ish haqidan kam bo‗lmagan miqdorda ishdan bo‗shash nafaqasi
to‗lanadi.
Ko‗pchilik xodimlar guruhi uchun mehnat shartlari noqulay tarzda o‗zgargan
taqdirda, ish beruvchi mahalliy mehnat organiga bunday o‗zgartirishlarning sababi
haqida ma‘lumot berishi shart.
Xodim ish beruvchi tomonidan mehnat shartlari o‗zgartirilganligi ustidan
sudga shikoyat qilishga haqli. Nizoni ko‗rish vaqtida ish beruvchining zimmasiga
avvalgi mehnat shartlarini saqlab qolish imkoniyati yo‗qligini isbotlab berish
majburiyati yuklatiladi.
|
