-
Üzümçülüyün inkişafı üzrə investisiya fonduna dair maddənin çıxarılması;
-
Sığortalanma ilə bağlı müddəaların çıxarılması (təbii fəlakətin, kredilərin və məhsulun
sığortalanması);
-
Şərabçılıq məhsullarının keyfiyyətinə nəzarət funksiyalarının bələdiyyələr, istehlakçılar
və QHT-lərin səlahiyyətlərindən çıxarılması təşkil etmişdir.
Üzümçülük və şərabçılıq sahəsində digər normativ hüquqi aktlar isə qanundan irəli gələn
işlərin icra olunması üzrə bir çox qaydaların hazırlanmasında, o cümlədən institusinal
məsələlərin həllində mühüm rol oynamışdır:
I.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin "Üzümçülük və şərabçılıq haqqında"
Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi barədə 29 yanvar 2002-ci il tarixli
Fərmanı: Fərman "Şərabçılıq məhsullarının dequstasiyadan keçirilməsi və sənədləşdirilməsi
Qaydaları", "İstehsal mənşəyinə görə adlar verilən şərabların istehsalı və şərabçılıq
məhsullarına adların verilməsi qaydaları barədə Əsasnamə", "Şərabçılıq məhsullarının istehsalı
üzrə texnoloji avadanlıqların dövlət qeydiyyatına alınması Qaydası", "Şərabçılıq məhsullarının
istehsalı müəssisələrinin attestasiyası Qaydaları"nın Azərbaycan Respublikası Nazirlər
Kabineti tərəfindən müəyyən edilməsi tapşırığını qarşıya qoymuşdur. Bundan əlavə üzümçülük
və şərabçılıq qanunvericiliyində yer almış müvafiq icra hakimiyyəti orqanları arasında vəzifə
bölgüsü aşağıdakı kimi müəyyən edilmişdir:
1.
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti:
-
İstehsal mənşəyinə görə adlar verilən şərabların istehsalı barədə əsasnamə müvafiq icra
hakimiyyəti orqanı tərəfindən təsdiq edilir;
-
Şərabçılıq məhsullarının dequstasiyadan keçirilməsi və sənədləşdirilməsi qaydaları
müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən təsdiq edilmiş əsasnamə ilə müəyyən olunur;
-
Şərabçılıq məhsullarına adların verilməsi qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı
tərəfindən təsdiq edilmiş əsasnamə ilə müəyyən edilir;
-
Adlar verilən şərabçılıq məhsullarının ekspertizasına, dövlət reyestrində qeydiyyata
alınmasına və attestasiyasına görə dövlət rüsumu alınır;
-
Şərabçılıq məhsullarının istehsalı üzrə texnoloji avadanlıqlar müvafiq icra hakimiyyəti
orqanı tərəfindən müəyyən edilmiş qaydada dövlət qeydiyyatına alınır;
-
Şərabçılıq məhsulları istehsalı müəssisələrinin attestasiyasının keçirilməsi qaydaları
müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən olunur;
2.
Azərbaycan Respublikasının Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi:
-
Azərbaycan Respublikasında istehsal edilən və satılan üzüm əkini materiallarına
qanunvericiliklə müəyyən olunmuş qaydada müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən
onların sortluq və əkin keyfiyyətlərini təsdiq edən uyğunluq sertifikatı və fitosanitar
vəziyyətinə dair sertifikat verilir;
-
Yüksək keyfiyyətli (markalı) şərab və brendi (konyak) məhsullarının hazırlanması üçün
üzümlüklərin salınması, üzüm əkini materiallarının yetişdirilməsi, habelə əmtəəlik üzüm
istehsalı texnologiyaları üzrə normativ sənədlərə əməl olunmasına, o cümlədən əkin
materiallarının sort təmizliyinə, fitosanitar vəziyyətinə, sortluq və əkin keyfiyyətinə müvafiq
icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən nəzarət edilir;
-
Şərabçılıq məhsullarının istehsalı müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən
edilmiş qaydada xüsusi razılıq (lisenziya) əsasında həyata keçirilir;
-
Şərabçılıq məhsullarının yeni növləri və çeşidləri istehsala hazırlanarkən onların
nümunələri tələb olunan sənədlərlə birlikdə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının mərkəzi
dequstasiya komissiyasına təqdim edilməlidir;
-
Yeni şərabçılıq məhsuluna ad almaq üçün istehsalçı müvafiq icra hakimiyyəti orqanına
ərizə təqdim etməlidir;
-
Qəbul edilmiş ərizə üzrə müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müvafiq təlimatlara
uyğun olaraq məhsulun yeniliyinə görə ekspertizası aparılır;
-
Ekspertiza nəticəsində məhsulun yeniliyi təsdiq olunarsa, müvafiq icra hakimiyyəti
orqanının qərarı ilə şərabçılıq məhsuluna istehsalçı tərəfindən təklif edilən xüsusi ad verilir;
-
Xüsusi ad verilən şərabçılıq məhsulu müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən dövlət
reyestrində qeydiyyata alınır;
-
Şərabçılıq məhsulları istehsalı müəssisələrinin attestasiyası müəssisələrdə istehsal edilən
və istehlak bazarına çıxarılan hər məhsul növü üzrə müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən
keçirilir və müəyyən olunmuş qaydada sənədləşdirilir;
-
Üzüm əkini materiallarının yetişdirilməsi, üzümlüklərin salınması, habelə əmtəəlik
üzüm istehsalı texnologiyaları üzrə normativ sənədlərə onların istehsal, saxlanma, qablaşdırma,
daşınma və satış qaydalarını və şərtlərini, habelə keyfiyyət göstəricilərini nizamlayan müvafiq
icra hakimiyyəti orqanları tərəfindən təsdiq edilmiş standartlar və təlimatlar aiddir.
Üzümlüklərin salınması və üzüm əkini materiallarının yetişdirilməsi ilə məşğul olan hüquqi və
fiziki şəxslər onların sort tərkibinin təmizliyinə və fitosanitar vəziyyətinə qanunvericiliklə
müəyyən olunmuş qaydada məsuliyyət daşıyırlar. Yüksək keyfiyyətli (markalı) şərab və brendi
(konyak) məhsullarının hazırlanması üçün üzümlüklərin salınması, üzüm əkini materiallarının
yetişdirilməsi, habelə əmtəəlik üzüm istehsalı texnologiyaları üzrə normativ sənədlərə əməl
olunmasına, o cümlədən əkin materiallarının sort təmizliyinə, fitosanitar vəziyyətinə, sortluq
və əkin keyfiyyətinə müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən nəzarət edilir. Burada nəzərdə
tutulmuş "müvafiq icra hakimiyyəti orqanları"nın səlahiyyətlərini üzüm əkini materiallarının
istehsalı, saxlanması, qablaşdırılması, daşınması və satışı qaydalarını və şərtlərini, habelə
keyfiyyət göstəricilərini nizamlayan standartların təsdiq edilməsinə münasibətdə Azərbaycan
Respublikasının Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsi, üzüm əkini
materiallarının istehsalı, saxlanması, qablaşdırılması, daşınması və satışı qaydalarını və
şərtlərini, habelə keyfiyyət göstəricilərini nizamlayan təlimatların təsdiq edilməsinə
münasibətdə Azərbaycan Respublikasının Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi həyata keçirir.
3.
Azərbaycan Respublikasının Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi, Azərbaycan Respublikasının
Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsi və Azərbaycan Respublikasının
Səhiyyə Nazirliyi:
-
Şərabçılıq məhsullarının dövriyyədən gönövülməsi Azərbaycan Respublikasının
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müvafiq icra hakimiyyəti orqanlarının qərarı ilə həyata
keçirilir;
-
Azərbaycan Respublikasında istehsal edilən və respublikaya gətirilən üzüm və
şərabçılıq məhsulları fiziki-kimyəvi, orqanoleptik, toksikoloji və radioloji göstəricilərinə görə
təhlil edilir və qiymətləndirilir. Keyfiyyət göstəricilərinin qiymətləndirilməsi müvafiq icra
hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilmiş laboratoriyalarda, vahid metodika üzrə aparılır;
-
Şərabçılıq məhsullarının keyfiyyətinə dövlət nəzarəti funksiyalarını müvafiq icra
hakimiyyəti orqanları həyata keçirirlər.
II.
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 30 mart 1996-cı il tarixli
Respublikada istehsal olunan şərab və konyak materiallarının, habelə tündləşdirilmiş içkilərin
satışının tənzimlənməsi barədə 36 nömrəli Qərarı və Azərbaycan Respublikası Nazirlər
Kabinetinin "Üzümçülük və şərabçılıq haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə
bağlı bəzi normativ hüquqi aktlar haqqında 24 dekabr 2002-ci il tarixli 199 nömrəli qərarı ilə
təsdiqlənmiş bir sıra qaydalar ("Şərabçılıq məhsullarının dequstasiyadan keçirilməsi və
sənədləşdirilməsi Qaydaları", "İstehsal mənşəyinə görə adlar verilən şərabların istehsalı və
şərabçılıq məhsullarına adların verilməsi qaydaları barədə Əsasnamə", "Şərabçılıq
məhsullarının istehsalı üzrə texnoloji avadanlıqların dövlət qeydiyyatına alınması Qaydası",
"Şərabçılıq məhsullarının istehsalı müəssisələrinin attestasiyası Qaydaları") üzümçülük və
şərabçılıq sahəsində konkret nəzarət və hüquqi tənzimlənmə tədbirlərin müəyyənləşməsində
mühüm rol oynamışdır;
III.
Üzümçülük təsərrüfatının genişləndirilməsi istiqamətində subsidiyaların müəyyən
edilməsi məsələləri də bir normativ hüquqi aktlarda öz əksini tapmışdır. Bu baxımdan
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin 12 mart 2012-ci il tarixli 63s nömrəli
Sərəncamı ilə “Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin elmi-tədqiqat və tədris
müəssisələrinin təcrübə Təsərrüfatlarında 2012-ci ildə orijinal, superelit və elit toxumların
istehsalı üçün kvota” və “2012-ci ildə toxumçuluq və tinglik təsərrüfatlarından satılan 1-ci və
2-ci reproduksiyalı toxumlar və tinglər üçün kvota” təsdiq edilmişdir. Sərəncama əsasən
subsidiyalar üçün üzüm tinglərinin kvotası artırılaraq 33 min ədəd müəyyən edilmişdir.
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 25 iyun 2007-ci il tarixli 103 nömrəli qərarı ilə
təsdiq edilmiş “Toxumçuluq və tinglik təsərrüfatlarından satılan 1-ci və 2-ci reproduksiyalı
toxumlara və tinglərə görə dövlət büdcəsindən təsərrüfatlara subsidiyanın ödənilməsi”
Qaydasına əsasən üzüm tinginə görə dövlət büdcəsindən təsərrüfatlara subsidiyanın məbləği
0,51 manat səviyyəsində müəyyən edilmişdir.
Məlumdur ki, müasir dövrdə dünya təcrübəsində proqram fəaliyyəti ölkələrin sosial-
iqtisadi inkişafında mühüm rol oynayır. Bu baxımdan ölkəmizdə qəbul edilmiş bəzi
proqramlar, o cümlədən üzümçülüyün inkişafında da öz tövhəsini vermiş və üzümçülük
sahəsində bir çox tədbirlərin həyata keçirilməsində hüquqi əsas kimi iştirak etmişdir. Belə ki,
proqramlar çərçivəsində həll edilmiş problemlər dolayı və ya birbaşa yolla üzümçülük və
şərabçılıq sahəsinin inkişafına şərait yaratmışdır. Beləliklə, ölkədə üzümçülük sahəsinin
inkişaf perspektivləri və ənənəvi nüfuzu qəbul edilmiş mühüm Dövlət Proqramlarında nəzərə
alınmışdır:
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2008-ci il 25 avqust tarixli Sərəncamı ilə təsdiq
edilmiş “2008-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında əhalinin ərzaq məhsulları ilə
etibarlı təminatına dair” Dövlət Proqramı - kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalının
artırılmasını stimullaşdırmaq və əhalinin ərzaqla təminatını yerli istehsal hesabına daha da
yaxşılaşdırmaq məqsədi ilə qəbul edilmiş Dövlət Proqramında üzümçülüyün inkişaf
etdirilməsi, süfrə sortlarının istehsalının artırılması üzrə müvafiq işlər üzümçülüyün
inkişafında dəstəkləyici tənzimlənmə tədbirlərinin zəngin hüquqi əsasını yaratdı. Belə ki,
sözügedən Dövlət Proqramının icrası hökumətin kənd təsərrüfatında stimulaşdırıcı dəstək
mexanizmləri barədə sənədlərin hüquqi qüvvəyə minməsi, bununla da dövlət vəsaitlərinin
güzəştli şərtlərlə regionlarda fermerlərə verilməsi, istehsal xərclərinə müəyyən edilmiş həddə
subsidiyaların ayrılması üzümçülük və şərabçılıq sahəsində istehsal göstəricilərini artırmaqla
emal müəssisələrin yerli istehsal hesabına xammalın ödənilməsinə şərait yaratmışdır;
4
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 11 fevral 2004-cü il tarixli 24 nömrəli və 4
aprel 2009-cu il tarixli 80 nömrəli Fərmanları ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan Respublikası
regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı (2004-2008-ci illər)” və “Azərbaycan
Respublikası regionlarının 2009-2013-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”
Azərbaycanın kənd təsərrüfatında ənənəvi sahə kimi üzümçülüyün də inkişafı prioritet vəzifə
kimi müəyyən olunmuş və regionlar üzrə kənd təsərrüfatının dəstək tədbirlərində öz əksini
tapmışdır;
5
Ölkədə aparılmış aqrar islahatlar, qəbul edilmiş Dövlət Proqramları, kənd təsərrüfatı
sahəsində tətbiq edilmiş stimullaşdırıcı maliyyə mexanizmləri bu sahədə müəyyən canlanma
yaratsa da konkret olaraq üzümçülük və şərabçılıq sahəsində tənzimlənmə məsələləri
günügündən aktuallaşırdı. Əsas səbəb isə dünya bazarında formalaşmış rəqabət mühiti və
rəqabətqabiliyyətliliyin yüksəldilməsi, o cümlədən üzümçülük və şərabçılıq sahəsinin
inkişafının yerli şəraitinin artırılması məqamları dayanırdı. Bu baxımdan son dövrlərdə
üzümçülük və şərabçılıq sahəsində qəbul olunmuş normativ hüquqi aktlar sahənin inkişafı
üçün hüquqi baza yaratmaqla bərabər, emal sahəsinin inkişafında keyfiyyət normalarının
dünya standartlarına cavab verməsi üçün zəmin yaratmış oldu, o cümlədən səmərəli nəzarət
tədbirlərini müəyyənləşdirmişdir. Beləliklə, sahənin inkişafı ilə bağlı bir çox normativ hüquqi
məsələlər müəyyən olunsa da, müasir dövrdə üzümçülük və şərabçılıq sahəsi üçün daha
qətiyyətli və konkret tədbirlər zəruri şərtə çevrilirdi. Belə ki,
-
Keyfiyyətli süfrə və texniki üzüm sortlarından ibarət plantasiyaların salınması ilkin
mərhələdə bioloji və fitosanitar baxımdan təmiz, yüksək məhsuldar, keyfiyyətli, ölkəmizin
təbii-iqlim şəraitinə uyğun üzüm tinglərinin idxalına ehtiyac yaradır ki, bu da əlavə maliyyə
4
http://www.e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&docid=15320&doctype=0
5
http://www.e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&docid=16721&doctype=0
vəsaiti tələb edir. Bu baxımdan, üzümçülüyün davamlı olaraq inkişaf etdirilməsi, keyfiyyətli və
ucuz başa gələn yerli üzüm sortlarının yetişdirilməsi ölkəmizdə tingçilik təsərrüfatlarının
yaradılmasını şərtləndirir;
-
Yeni üzüm plantasiyalarının salınması böyük həcmdə uzunmüddətli kapital qoyuluşu
tələb etməklə bərabər, barvermə dövrünədək (təxminən 4-5 il ərzində) əkinə xidmət üçün əlavə
maliyyə resurslarına ehtiyac yaradır. Odur ki, mövcud və yeni yaradılacaq üzümçülük
təsərrüfatlarının uzunmüddətli maliyyə resursları ilə təminatı qarşıda duran ən vacib
məsələlərdən biridir;
-
Gələcəkdə üzümlüklərin suvarma problemlərinin olmaması üçün köhnə suvarma
xətlərinin bərpası və yenilərinin istifadəyə verilməsinə böyük ehtiyac vardır;
-
Keyfiyyətli və bazarda tələbə əsaslanan üzüm sortlarının əkilməsi prosesində müasir
aqrotexniki qulluğu şərtləndirən amil kimi elmi təminat və kadr məsələləri həllində ölkənin
kənd təsərrüfatı sahəsində fəaliyyət göstərən tədris müəssisələrinin maddi texniki bazasının
artırılmasını daha da aktuallaşdırır;
-
İstehsal olunmuş üzüm məhsullarının vaxtlı-vaxtında tədarükü (yığılması, saxlanması,
qablaşdırılması, satışı və s.) xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Bu məqsədlə həmin məhsulların
"plantasiya-istehlakçı (şərabçılıq və digər emal müəssisələri, üzümsaxlama anbarları, ticarət-
satış şəbəkələri və s.)" sxemi üzrə reallaşdırılması məsələləri həlli vacib olan məsələlərdən
biridir;
-
Fermerlərin sosial rifahı isə şübhəsiz ki, istehsal etdikləri üzüm məhsullarının
reallaşdırması ilə əlaqədardır ki, bu da öz növbəsində yarana biləcək bazar problemlərinin
çevik şəkildə həllinə imkan verən mexanimləri zəruri edir;
-
Digər tərəfdən isə müasir texnalogiayalara söykənən yeni emal müəssisələrinin
açılmasına, o cümlədən köhnələrinin bərpasına şərait və məhsullarının xarici bazara çıxış
imkanlarının artırılmasına böyük dəstək tələb olunur və s.
Yuxarıda sadalanan, həmçinin digər məsələlər hökumətin üzümçülüyün inkişafı üzrə
qarşıya qoyduğu tapşırığında, yəni hazırlanmış Dövlət Proqramında öz əksini tapmaqla səkkiz
il ərzində konkret vəzifələr müəyyən etmiş oldu.
Nəhayət, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2011-ci il 15 dekabr tarixli 1890
nömrəli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “2012-2020-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında
üzümçülüyün inkişafına dair Dövlət Proqramı”nda üzümçülük və şəraçılıq sahəsində əsas
məqsəd və vəzifələr müəyyən olunmuş, hədəflər ortaya qoyulmuş və əsas istiqamətlər üzrə
tədbirlər müvafiq dövlət orqanları arasında bölüşdürülmüşdür.
Dövlət proqramının əsas məqsədi əhalinin təzə və keyfiyyətli süfrə üzümünə olan
tələbatının daha dolğun ödənilməsi, şərabçılıq və üzüm emalı müəssisələrinin xammal
təminatının yaxşılaşdırılması, şərab və üzüm məhsullarının ixracının artırılması üçün ölkədə
üzümçülüyün inkişafını stimullaşdırmaqdan ibarət olmaqla aşağıdakı vəzifələrin yerinə
yetirilməsini nəzərdə tutur:
6
- süfrə (o cümlədən kişmiş) və texniki üzüm sortlarının əkin sahələrinin
genişləndirilməsi, yeni üzümlüklərin salınması;
- tingçilik təsərrüfatlarının yaradılmasının dəstəklənməsi;
- üzümçülük təsərrüfatları üçün əsas və köməkçi materialların istehsalının dəstəklənməsi;
- üzümçülüyün infrastruktur təminatının yaxşılaşdırılması;
- üzümçülüyün və şərabçılığın elmi təminatının və kadr potensialının gücləndirilməsi;
- üzüm istehsalı və emalı sahəsində innövativ texnologiyaların tətbiqinin dəstəklənməsi;
- üzüm və şərabçılıq məhsulları emalı müəssisələrinin fəaliyyətinin bərpası və yeni belə
müəssisələrin yaradılmasının stimullaşdırılması;
6
http://www.e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&docid=22694&doctype=0
- üzüm məhsullarının "plantasiya-istehlakçı" sxemi ilə satışının stimullaşdırılması;
- mövsümlərarası dövrlərdə əhalinin fasiləsiz olaraq süfrə üzümü ilə təmin edilməsi
məqsədi ilə anbar şəbəkələrinin və saxlanma kameralarının tikintisinin dəstəklənməsi;
- üzüm və şərabçılıq məhsullarının rəqabətqabiliyyətliliyinin artırılması;
- üzüm və şərabçılıq məhsullarının ixracının stimullaşdırılması;
- üzüm və şərabçılıq məhsulları üzrə daxili bazarın haqsız rəqabətdən qorunması;
- üzüm və şərabçılıq məhsulları üzrə idxalın əvəzlənməsi səviyyəsinin yüksəldilməsi;
- üzüm və şərabçılıq məhsulları istehsalı ilə əlaqəli sahələrin inkişafının dəstəklənməsi.
Dövlət Pqroqramının qarşıya qoyduğu hədəflər isə aşağıdakılardan ibarətdir:
Əhalinin üzüm və üzüm məhsullarına, emal müəssisələrinin xammala olan tələbatının
daxili istehsal hesabına ödənilməsi;
Yeni iş yerlərinin yaradılması, əhalinin, xüsusilə kənd əhalisinin gəlirlərinin artırılması;
Dövlət və bələdiyyə büdcələrinə daxilolmalar artırılmaqla, kəndlərdə sosial şəraitin
daha da yaxşılaşdırılması;
Üzümçülük və şərabçılıqla bağlı olan digər iqtisadi sahələrin inkişafı;
Üzümün əkin sahəsinin əlavə olaraq 50 min hektar genişləndirilməsi;
Ölkə üzrə ümumi üzüm istehsalı həcminin 500 min tona çatdırılması;
Məhsuldarlığın hektardan 90 sentnerə çatdırılması (minimum hədəf).
Aktuallığı üzüm və şərabçılıq məhsulları istehsalının daha çox əlavə dəyər yaratması və
əməktutumlu olmaqla sahənin əsas inkişaf istiqamətləri Dövlət Proqramı üzrə aşağıdakı
şəkildə müəyyən edilmişdir:
Məhsuldar süfrə və texniki üzüm sortlarının istehsalının təşkili;
Şərabçılıq və digər üzüm emalı sahələrinin inkişafının dəstəklənməsi;
Uzunmüddətli dövr üzrə üzümçülüyün inkişafını təmin edən maliyyələşdirmə
mexanizmlərinin yaradılması;
Aqrotexniki, aqrokimyəvi, irriqasiya və tədarük – satış üzrə infrastrukturun inkişafının
dəstəklənməsi;
Elmi təminatın, kadr potensialının və maarifləndirmə işinin gücləndirilməsi.
Beləliklə, Dövlət Proqramında həyata keçirilməsi nəzərdə tutulan tədbirlərin əsas
istiqamətləri təşkil edir:
üzümçülük və şərabçılıq sahəsində fəaliyyəti tənzimləyən normativ huquqi bazanın
təkmilləşdirilməsi;
institusional tədbirlərin həyata keçirilməsi;
uzunmüddətli dövr üzrə üzümçülüyün inkişafını təmin edən maliyyələşdirmə
mexanizmlərinin yaradılması;
biotik və abiotik amillərə davamlı, məhsuldar, keyfiyyətli süfrə və texniki üzüm
sortlarının müəyyənləşdirilməsi, eləcə də məhsul istehsalının təşkili üzrə kompleks tədbirlərin
həyata keçirilməsi;
şərabçılıq və digər üzüm emalı sahələrinin inkişafının dəstəklənməsi;
aqrotexniki, aqrokimyəvi, bitki mühafizəsi, irriqasiya və tədarük-satış üzrə
infrastrukturun inkişafının dəstəklənməsi.
Dövlət Proqramının icrasından isə aşağıdakı nəticələrin əldə edilməsi gözlənilir:
əhalinin süfrə və quru üzümə, şərabçılıq və digər üzüm emalı məhsullarına,
üzüm emalı və şərabçılıq sənayesinin isə xammala olan tələbatının daxili istehsal
hesabına ödənilməsinin təmin edilməsi;
yeni iş yerlərinin yaradılması, kənd əhalisinin gəlirlərinin artımına nail olunması;
dövlət büdcəsinə və yerli büdcəyə daxilolmaların artırılması;
kənd yerlərində sosial şəraitin yaxşılaşdırılması;
üzümçülük və şərabçılıqla bağlı digər sahələrin inkişafının təmin edilməsi.
Dövlət Proqramı üzrə - üzüm istehsalçıları və digər üzüm emalı sahələri üçün maliyyə
stimulları mexanizmlərinin yaradılması, güzəştli kreditlərin əlverişli şərtlərlə alınması
mexanizmasının daha da sadələşdirilməsi, üzümçülük və şərabçılıq sahəsində normativ hüquqi
bazanın təkmilləşdirilməsi, şərab və şərab məhsulları istehsalına xüsusi icazə, yəni
lisenziyaların verilməsi prosedurunun sadələşdirilməsi və digər məsələlərin həlli üçün isə bəzi
normativ hüquqi aktları zəruri edir. Bu isə öz növbəsində üzüm istehsalının daha da
həvəsləndirilməsinə, normativ prosedurların sadələşməsinə, o cümlədən istehsal xərclərinin
azaldılmasına şərait yaradacaqdır. Dövlət Proqramı üzrə hazırlanacaq tədbirlərin və təkliflərin
əsas mühüm göstəricisi isə dünya təcrübəsinə uyğun olaraq ənənəvi üzümçülük rayonlarının
ayrı-ayrı kənd və qəsəbələrində fəaliyyət göstərən fermer və ya pay torpaq sahiblərinin
mövcud vəziyyətlərinin nəzərə alınmasıdır.
Dostları ilə paylaş: |