Azərbaycan Resublikası Təhsil Nazirliyi Azərbaycan Dillər Universiteti
Yüklə 2,76 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İnstitutunun direktoru filol. elmləri doktoru, prof. Fəxrəddin Yadigar oğlu Veysəllidir Müxbir
- II. 19. Filol.e.d.prof. Fəxrəddin Yadigar oğlu Veysəlli ilə ilayrıcında müsahibə Müxbir
- Müxbir
|
Fəxrəddin m.: – Sağ olun, mən də Sizə və qəzetinizə uğurlar diləyirəm. Azərbaycanda xarici dillər jurnalı. Bakı, 2010, №4.
təzahürüdür Bugünkü müsahibimiz AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun direktoru filol. elmləri doktoru, prof. Fəxrəddin Yadigar oğlu Veysəllidir Müxbir: Fəxrəddin müəllim, bu 2014-cü il aprelin 9-da Azər- baycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev “Azərbay- can dilinin qloballaşma şəraitində zamanın tələblərinə uyğun istifadəsinə və ölkədə dilçiliyin inkişafına dair Dövlət Peroqramı” (DP) haqqında sərəncamı imzlamışdır və artıq bütün respublka ictimaiyyəti və KİV-ləri bu proqramın ayrı-ayrı maddələrinin şərhi və açılışı ilə məşğuldur. İlk öncə bu Proqram haqqında təssürat- larınızı bizimlə bölüşməyinizi xahiş edərdim. Fəxrəddin m.: Qeyd edim ki, bu sənəd çox ciddi bir sənəddir. Onun imzalanması və ictimaiyyətə bu şəkildə çatdırılması dövlətin, xüsusilə də cənab Prezidentin dilimizə və dilçiliyimizə göstərdiyi qayğının bariz nümunəsidir, ötən ilin mayında dalbadal verilən iki Prezident sərəncamının reallaşması yolunda irəli atılan ciddi addımlardır. Müxbir: Xahiş edirik bir qədər Dövlət Proqramının özəllik- ləri barədə danışardınız. Фяхряддин Вейсялли. СЕЧИЛМИШ ЯСЯРЛЯР. 3-cü cild 272
Fəxrəddin m.: Öz quruluşuna görə Proqram 6 bölmədən ibarətdir. Proqramın 5 bənddən ibarət preamblua hissəsində dilimiz və dilçiliyimiz səviyyəsində son illər görülmüş işlər və həyata keçirilmiş tədbirlər sadalanır. Burada çox haqlı olaraq vurğulanır ki, müstəqillik illərində, xüsusilə 1995-ci ildə müstəqil Azərbaycanın qəbul etdiyi Konstitusiyada ayrıca maddə ilə dilimizin dövlət dili kimi təsbit edilməsindən cəmi 18 il keçsə də, Azərbaycan dilinin tətbiqinin təkmilləşdirilməsi (18 iyun 2001-ci il), Azərbaycan əlifbası və Azərbaycan dili gününün təsis edilməsi (8 avqust 2001- ci il), akademik nəşrlər haqqında (2 yanvar 2004-cü il), Azərbaycan dilinin qloballaşma şəraitində zamanın tələblərinə uyğun işlənməsinə və ölkədə dilçiliyin inkişafına dair Dövlət Proqramı (23 may 2012-ci il ), AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun maddi – texniki bazasının gücləndirilməsi (29 may 2012) və, nəhayət, hazırkı Dövlət Proqramı dövlətimizin dilimizə, onun gələcək perspektivinə göstərdiyi qayğının aydın göstəricisidir. Doğrudan da, bu sərəncamlar və onların yerinə yetirilməsi üçün görülən tədbirlər xalqın bütün təbəqələrinə dilimizin və dilçiliyimizin problemlərini açıb göstərmək və geniş ictimaiyyətin diqqətini onların həllinə yönəltmək, dilin keşiyində duran qurumlara konkret köməklik göstərmək qayğısından irəli gələn çabalardır. Təkcə onu qeyd etmək kifayətdir ki, hazırkı Dövlət Proqramını işləyib hazırlamaq üçün görkəmli dilçi alim, yazıçı, elmin və təhsilin inkişafı yolunda bütün bacarıq və səylərini yorulmadan sərf edən AMEA-nın müxbir üzvü, (hazırda həqiqi üzvü) filologiya elmləri doktoru, professor K.Abdullayevin rəhbərliyi altında Respublikanın elm, təhsil, ədliyyə, mədəniyyət, tele-radio verilişləri, KİV-lərin nümayən- dələrni, habelə idarəetmə srukturlarını və parlament üzvlərini əhatə edən işçi qrupu isti yay günlərinə baxmayaraq 4 ay ərzində mütə- madi olaraq yığışıb şiddətli mübahisələr və diskussiyalar şəraitində geniş tədbirlər planı hazırlamış və onu müzakirə üçün AR Nazirlər Kabinetinə təqdim etmişdir. Nazirlər Kabineti isə təkliflər paketini müzakirə edərək süzgəcdən keçirmiş və indiki variantda imzalan- ması üçün Prezident Administrasiyasına təqdim etdikdən sonra o, ЫI HİSSƏ 273
Prezident tərəfindən imzalanaraq icra üçün müfaviq qurumlara ünvanlanmışdır. Müxbir: Fəxrəddin müəllim, hazırda belə bir Proqramın meydana gəlməsinə ehtiyac nədən yarandı? Sənədin digər bölmələ- rində konkret olaraq nədən danışılır?
günü və gələcəyilə bağlı problemləri qabartmaq, hazırkı qloballaş- ma şəraitində Azərbaycan dilinin yerini və rolunu müəyyənləş- dirməkdən ibarətdir. Məlumdur ki, bütün sahələrdə olduğu kimi, milli-mənəvi kimliyimizin ən vacib rəmzi olan dilimiz sahəsində də qloballaşmanın təsirini hər an hiss edirik. Hər gün yüzlərlə söz alırıq, onların hamısına qarşılıq tapmaq o qədər də asan deyil. Baxın, deyək ki, kommunikasiya və informasiya texnologiyaları sahəsində dilimizə nə qədər keçib gələn söz var. Hələ mən yad vurğu, yad intonasiya modellərini demirəm. Biz nə qədər çalışsaq da bu axının qabağını ala bilmərik. Deməli, güclü prosesdə öz yerimizi qoruyub saxlamaq üçün dilimizin qayğısına qalmalıyıq, dilçiliyimizi inkişaf etdirməliyik ki, dövrün tələbləri səviyyəsində duruş gətirə bilək. Bax, sənədin yaranmasının pərdəarxası həmin bu dediyimiz amillərdir. Bu gün dünyada 6500 dil var, onlardan 200-i hər il ölmək üzrədir. Azərbaycan dili bu dildə danışanların sayına görə dünya dilləri içərisində yuxarıdan aşağı 20-22-ci yeri tutur. O ki qaldı sənədin digər bəndlərinə, onlarda da son dərəcə maraqlı və aktual məsələlər qaldırılır. Məsələn, sənədin ikinci və üçüncü bölmələrində Dövlət Proqramının (DP) qarşısında duran məqsəd və vəzifələr göstərilir. Aydın məsələdir məqsəd dilinmizin müasir dövrdə işlənməsinə və onun perspektivlərinə dövlətin, müvafiq qurumların və ictimaiyyətin qayğılarını artırmaqdan ibarətdir. Proqramda bu məqsədə çatmaq üçün 11 bənddən ibarət vəzifələr müəyyənləşdirilir. Burada dilin maneəsiz işlənməsi və dilçilyin əsas istiqamətlərinin müəyyənləşdirilməsi, dünya dilçiliyinin zəngin irsini mənimsəmək və gələcək inkişaf istiqamətlərini müəyyənləşd- irmək, daxili və xarici dilçilik mərkəzlərilə əlaqələndirilmiş işlər həyata keçirmək, müasir kompüter metodları ilə dilin tədqiqini və
Фяхряддин Вейсялли. СЕЧИЛМИШ ЯСЯРЛЯР. 3-cü cild 274
tədrisini təmin etmək, yüksək ixtisaslı kadr hazırlığı, informasiya və kommunikasiya texnologiyalarının tətbiqilə dil təhlili və sintezi, habelə maşınla tərcümə, ədəbi dil normalarının pozulmasının qarşı- sının alınması, dilimizin internet və virtual məkanda işlənməsi üçün konkret tədbirlərin görülməsi göstərilir.
vəzifələr haqqında danışdınız. Bəs, Dövlət Proqramı bu vəzifələri həyata keçirtməklə nəyə nail olmağı hədəfə götürür?
biz nəyə nail ola bilərik? Bu və bu kimi suallara DP-nin 4-cü bəndi kifayət qədər dolğun və aydın cavab verir. Bunlardan bir neçəsini bir daha nəzərdən keçirək. 1. Dil fəlsəfəsi və dilçilik fəlsəfəsi istiqamətində araşdırmaları hər vəchlə həvəsləndirmək, dilin semiotik sistem olmasını Azər- baycan dilinin materialına rəğmən əsaslandırmaq, dilimizdə olan yazılı abidələrin mətnlərinin semiolinqvistik və avtomatik təhlilini həyata keçirmək, dilin tədqiqində müasir semantik nəzəriyyələri tətbiq etmək; 2. Respublikanın tanınmış alimlərinin cəlb olunması ilə dili- mizin monoqrafik və fundamental qrammatikasının müasir metod- ların tətbiqilə yazılıb çap edilməsi; 3. Müasir tələblərə cavab verən orfoqrafik və orfofonik lüğətlərin hazırlanması, onların elektron versiyasının çapı, sərbəst və internet yolu ilə dilimizin öyrənilməsinin təşkili; 4. Dünya dilçilik irsinin dərindən öyrənilməsi və Azərbaycana gətirilməsi üçün onların ən yaxşılarının yüksək səviyyədə tərcümə edilib yayılması, bununla da gənclərimizin onları öz ana dillərində oxuyub təhlil edə bilməsi üçün real imkanların yaradılması; 5. Azərbaycan dilçiliyinin zəngin irsini toplayıb müntəxabat şəklində çap etdirmək və onlardan ən yaxşılarını başqa dillərə tərcümə edib dünyada yayılmasına nail olmaq; 6. Azərbaycan dilçiliyi tarixinin yazılması və dünyanın qabaq- cıl dillərinə tərcümə edilməsi,
ЫI HİSSƏ 275
7. Azərbaycan xüsusi adlarının (şəxs, yer, şəhər, çay, dağ və s.) bir neçə dilə və eyni zamanda dünya ölkələrinin şəxs, yer və media adlarının aparıcı dillərdən dilimizə transliterasiyası və terminoloji ensiklopediyaların hazırlanması və orfoqrafik və orfo- fonik lüğətlərin eksperimental tədqiqat metodu vasitəsilə hazırlanması; 8. Qədim dillərin və respublikada dil situasiyasının öyrənilməsi, bu sahələr üzrə yüksək ixtisaslı kadrların hazırlanması, beynəlxalq əlaqələrin inkişaf etdirilməsi; 9. Dilimizin təmizliyini qorumaq, alınmaların mənimsənil- məsini öyrənmək, Azərbaycan dilinin bütün sahələrdə (radio dalğa- larında, teleməkanda, KİV-də, dublyajda, reklamlarda, idarəetmədə, kargüzarlıq sahələrində normaya uyğun işlənməsinə nəzarətin güclənməsi və s.) kimi tədbirlərin həyata keçirilməsi DP-dən gözlənilən nəticələr kimi dəyərləndirilə bilər. DP-nin maliyyələşdirilməsi də onda xüsusi bənd kimi göstə- rilmişdir. Bundan sonra DP-də ayrı-ayrı bəndlər üzrə tədbirlər planı sadalanır və onların icrası üçün müvafiq qurumlar göstərilir.
Ancaq geniş ictimaiyyət üçün yeni bir terminlər işlətdiniz. Orfo- fonik lüğət və ya lüğətlərin eksperimental yolla tərtibi. Bəlkə, bunlara aydınlıq gətirəsiniz. Fəxrəddin m.: Məmnuniyyətlə. Əvvəla ondan başlayaq ki, bizim hazırda işlətdiyimiz lüğətlər avtoritar lüğətlərdir. Onlar tərtibçinin subyektiv mülahizə və qənaətlərinin məhsuludur. Dünya indi belə lüğətlərə köhnəlmiş mənbə kimi yanaşır. İndi lüğətlərimiz ümumxalq dilinin eksperiment yolu ilə öyrənilib tərtib olunmalıdır. Lüğətlərdə xalqın işlətdiyi və danışdığı dil öz əksini tapmalıdır. Odur ki, bir nəfərin yaradıcılığından yaranan lüğət bu gün bizi təmin edə bilməz. Həm dilin şifahi, həm də yazılı forması xalqın dilinə adekvat olaraq tərtib olunmalıdır. Bir misalla fikrimi aydınlaşdırım. Dilimizdə “saat” sözü var. Bunun yazılışı “saat” şəklində qəbul olunub və orfoqrafik lüğətdə də bu cür verilir. Bu
Фяхряддин Вейсялли. СЕЧИЛМИШ ЯСЯРЛЯР. 3-cü cild 276
heç bir etiraz doğurmur. Hərçənd ki, geniş xalq kütlələri sorğuya cəlb olunmalı, yalnız bundan sonra ortaq məxrəcə gəlinməlidir. Onu bir “a” ilə yazmaq olmaz, onda “satmaq” felinin əmr forması ilə üst- üstə düşər. Ancaq “saat” sözünün tələffüzü bir uzun /a:/ ilə deyilməz, yəni biz bu sözü /sa:t/ və ya /saat/ kimi tələffüz etmirik. Deməli, yenə də tədqiqat aparılmalı, mütləq çoxluğun rəyi nəzərə alınmalı, yalnız bundan sonra lüğətdə transkripsiyası verilməldir. Belə lüğətlərə bugünkü dilçilikdə orfofonik lüğətlər deyilir. Təəssüf ki, biz köhnə vaxtlarda olduğu kimi, bu cür lüğətləri yanlış olaraq orfoepik lüğətlər adlandırırq, çünki orfoepiya sözərin sait və samit tərkibini müəyyənləşdirməklə məşğul olur. Onların normaya uyğun tələffüzü isə orfofoniyanın tədqiqat sahəsidir. Müxbir: Fəxrəddin müəllim, ətraflı şərhinizə görə təşəkkür edirik. DP-də konkret olaraq Sizin hazırda rəhbərlik etdiyiniz AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun qarşısında hansı vəzifələr müəyyən edilib? Fəxrəddin m.: Dövlət Proqramında bizim Dilçilik İnstitutunun srukturca təkmilləşdirilməsi və onun maddi – texniki bazasının müasirləşdirilməsi ayrıca maddə ilə göstərilmişdir. Doğrudan da, qloballaşma şəraitində dillə bağlı işləri günün tələbləri səviyyəsində həyata keçirmək üçün müvafiq struktur və müasirləşdirilmiş maddi- texniki baza yaradılmalıdır. Artıq bu işlərin böyük bir qismi reallaşmışdır. Respublika Prezidentinin 23 may 2012-ci il tarixli Sərəncamı ilə İnstituta ayrılan vəsait hesabına son informasiya və kommunikasiya texnologiyaları alınmış, bütün şöbələr yeni avadanlıqlarla təmin olunmuş, yuxarıda sadaladığımız tədbirlərin əksəriyyəti planlaşdırılmış və onların həyata keçirilməsi reallaşmaqdadır (fundamental monoqrafik əsərin yazılması, Azərbay- can dilçiliyi müntəxabatı, dünya dilçilik irsindən tərcümələr, orfofonik lüğətin hazırlanması, Azərbaycan dilçiliyi tarixinin yazılması və s. bu qəbldən olan işlərdəndir). AMEA Nəsimi adına Dilçilk İntitutunda yeni struktur dəyişikliyini əhatə edən əsaslandırılmış model hazırlanmış və o, İnstitutun Elmi Şurasında müzakirə edilərək AMEA-nın Humanitar ЫI HİSSƏ 277
və Sosial elmlər bölməsinə təqdim olunmuşdur. Bölmədə müzakirədən sonra yeni struktur dəyişikliyinin modeli AMEA-nın Rəyasət Heyətində müzakirə ediləcəkdir.
həyata keçirtmək üçün Respublikanın dillə bağlı qurumları ilə əlaqələr barədə nə deyə bilərsiniz?
qurumlarla birlikdə qaynar xətt deyilən nəzarət mexanizmi üzərində iş gedir. Həmçinin bizim struktur dəyişikliyimizdə İnstitutda dilimizin təbliği və işlənməsilə bağlı monitorinq qrupunun yara- dılması da nəzərdə tutulur. Biz 11 aprel 2013-cü il tarixli Elmi Şura iclasında DP-nin bu şəkildə təsdiq olunmasını təqdir edən qərar qəbul etmiş və bütün şöbələrə bir vəzifə olaraq tapşırmışıq ki, onlar Dövlət Proqtramını diqqətlə oxuyub öyrənsinlər, şöbələrin tədqiqat istiamətlərinə və mövzularına uyğun olaraq tədbirlər planı hazırlayıb Elmi Şuraya təqdim etsinlər. Bundan sonra bütün İnstitut kollektivinin iştirakı və DP-də göstərilən əlaqədar qurumlarla birlikdə konkret fəaliyyət planı tərtib edərək bu Proqramın reallaşmasına nail olacağıq. Dövlət Proqramında dilimizin təbliği, tətbiqi və tədqiqilə bağlı konkret vəzifələr müəyyənləşib və onların yerinə yetirilməsi üçün müvafiq qurumlar göstərilib. Göstərilən qurumlarla birlikdə konkret iş görmək üçün bu Dövlət Proqramını ciddi şəkildə öyrənmək və sonra konkret işlər planını işləyib hazırlamaq lazımdır. Proqramın icrası üçün xeyli vaxt ayrılıb (2013-2020-ci illər). İndi bizim hər birimzin qarşısında duran əsas vəzifə ondan ibarətdir ki, bütün qüvvələrimizi səfərbər edib bu mühüm tarixi dövlət sənədinin ayrı-ayrı bəndlər üzrə layiqincə yerinə yetirilməsinə yönəldək.
masında üzərinizə düşən vəzifələri yerinə yetirmək üçün Sizə uğurlar arzulayırıq və geniş müsahibənizə görə Sizə təşəkkür edirəm.
Фяхряддин Вейсялли. СЕЧИЛМИШ ЯСЯРЛЯР. 3-cü cild 278
II. 19. Filol.e.d.prof. Fəxrəddin Yadigar oğlu Veysəlli ilə ilayrıcında müsahibə Müxbir: Siz Azərbaycanda, həmçinin dünyada tanınmış çox az alimlərimizdən birisiniz. Bunu bilənlər bilir, bilməyənlər də qoy bilsin ki, Cənubi Qafqaz bölgəsində german dilləri üzrə ilk elmlər doktoru olmusunuz. Özü də müdafiələrinizi dünyanın tanınmış universitetində – Sankt-Peterburq (Leninqrad) universitetində etmisiniz. Çox dəyərli əsərlərin müəllifisiniz. Hazırda hansısa bir əsərin üzərində işləyrsinizmi?
mənim canımda – qanımdadır. Bir də mən kitabların və məqalələrin çoxluğu ilə öyünməyi xoşlamıram. Mənim üçün hər hansı bir problemi qoyub onun həlli ilə məşğul olmaq daha önəmlidir. Məsələn, mən namizədlik dissertasiyamda alman dilində intonasiya kimi çətin problemi fonoloji yanaşma baxımından həll etməyə çalışmışam. Doktorluq dissertasiyamda isə alman dili sait fonem- lərinin variativliyilə məşğul olmuşam. Hər iki problem bu gün də aktuallığını itirməyib. Bir də əlavə edim ki, alimin xoşbəxtliyi problemin düzgün formulunu tapıb verməkdədir, həlli isə onun şagirdlərinin işi ola bilər. Konkret sualınıza cavab olaraq deyim ki, mən hazırda Azərbaycan dilində həmahənglik (sinharmonizm) üzərində işləyirəm. Bunun əsas məğzi ondan ibarətdir ki, dilimizin fonoloji sisteminin təhlilində avrosentrizmdən əl çəkməli, onu özgür sistem və struktur xüsusiyyətləri baxımından tədqiq etməliyik. Belədə biz söz vurğusu və fonemdən imtina edir və dilimizin ən kiçik vahidi kimi prosodemi götürürük. Bütün bu və digər dilçilik problemlərini 700 səhifəlik ikicildliyimdə açmağa çalışmışam. İkicildliyin birinci cildi “Ümumi və xüsusi dilçiliyin elementləri” adı ilə bu günlərdə çapdan çıxacaq. İkinci cild üzərində iş davam edir. İnşallah, onu yay tətilinə qədər tamamlamaq fikrindəyəm.
hazırlamısınız. Bilirik ki, bu sahədə fəaliyətinizi davam etdirirsiniz. ЫI HİSSƏ 279
Necə fikirləşirsiniz, çağdaş gəncliyin elmə marağı azalıb, yoxsa əvvəlkilərdən yüksəkdir? Fəxrəddin m.: Çox maraqlı məsələyə toxundunuz. Sözsüz ki, hər dövrün gəncliyi, o cümlədən bizim bugünkü gəncliyimiz özündən əvvəlkilərdən yüksəkdə durmalıdır, çünki dövr dəyişir, cəmiyyət dəyişir. Hər bir cəmiyyət özünə layiq kadrlarını yetiş- dirməlidir. Bizim gəncliyimiz dövründə insanlar kosmosa yol axtarırdı, yeni texniki və texnoloji kəşflər edirdi. Əsas o idi ki, gənclik özünü təsdiq edə bilirdi. Yaşlılarla gənclər arasında bir har- moniya vardı, yaşlı nəsil öz gələcəyini istedadlı gənclərə verməkdə söz sahibi idi. İndi heç bir alimin özünə ardıcıllar seçməsinə imkan verilmir. Faktiki olaraq yaşlı nəsil seçim edə bilmir. Nə bakalavr, nə də magistr səviyyəsində alim öz namizədini təklif edə bilmir. Deyirlər ki, doktoranturaya qəbul da test yolu ilə olacaq. Test dünyada sınanılmış metoddur. Təsəvvür edin ki, testlə qəbul olan mütəxəssin fonologiyadan xəbəri yoxdur. Formal qəbul qurtarandan sonra deyirlər ki, gəl bu gəncə rəhbərlik et. Vaxtilə gələcək alimlər kafedralar vasitəsilə seçilib təklif olunurdular. Axı alim yetişdirmək hazır inşaat materialından bina tikmək deyildir. Burada insan amili var, insanların yetişdiyi mühit amili var. Mənim elmi rəhbərim L.R.Zinder mənə rəhbər olmağa razılıq vermək üçün bir ay məni sınaqdan keçirtdi, referat yazdırdı, yalnız bundan sonra mənə rəhbərlik etməyə razılıq verdi.
seminar” təşkil etmisiniz. Seminardan nə gözləyirsiniz? Gənclər o seminara maraq göstərirmi?
güdür. Biz dilçiyik. Dilçilik son dövrlərdə elə sürətlə inkişaf edir ki, onun ayrı-ayrı sahələri üzrə yazılmış əsərləri oxuyub çatdırmaq olmur. Sadəcə olaraq buna fiziki imkan çatmır. Ancaq son tədqiqatlardan xəbərdar olmaq, yeni fikir və ideyaları öyrənmək gərəyi yaranır. Seminarımız bu baxımdan çox böyük səmərə verir. O ki qaldı gənclərə, biz oraya hamını dəvət edirik. İmkanı və vaxtı olanlar seminarın işində yaxından iştirak edirlər. Фяхряддин Вейсялли. СЕЧИЛМИШ ЯСЯРЛЯР. 3-cü cild 280
Müxbir: Xalq arasında alimlər məşhurdur, yoxsa müğənnilər? Fəxrəddin m.: Mən sualı belə qoymazdım. Əgər bir cəmiy- yətdə müğənni və ya şou proqramlarının aparıcıları daha məşhurdurlarsa, deməli, cəmiyyət çox aşılanıb. Müğənninin də öz yeri var. Məsələn, bizim Alim Qasımov kimi baş ucaldan müğən- nimiz var. Amma eləsi də var ki, yarışmaların jürisində iştirak edir, öz fikrini əsaslandıra bilmir. Özü də konservatoriyanın profes- sorudur. Daha bunun harası professor oldu. Cəmiyyətdə hər ixti- sasın öz yeri, öz dəyəri olmalıdır. Yoxsa cəmiyyət tamam məhv ola bilər.
madan çalışan bir insansınız. Əlifbamızın qaytarılmasında mühüm rol oynamısnız. Eşitmişik ki, təzə bir proyekt üzərində çalışırsınız. Bu sahədə vəziyyət nə yerdədir? Fəxrəddin m.: Düz deyirsiniz. Mən əlifbamızın bərpasında xeyli çalışmışam. Ancaq açığını deyək ki, son variant mənimkindən xeyli fərqlənir. Ona görə də hesab edirəm bizim əlifbada bəzi dəqiqləşmələr olmalıdır. Məsələn, “ə”-nin artıq olduğunu bu gün hamı hiss edir. Onu başqa yolla vermək olardı. Eləcə də “q”, “ç” və “ğ” şriftləri təkmilləşdirilməlidir. Mən, doğrudan da, dilimizlə bağlı xeyli iş görmüşəm. Belə ki, Azərbaycan radiosunda 3 il “Ana dili” verilişinin müəllifi və aparıcısı olmuşam. O verilişdə yüzlərlə ünlü ziyalımız iştirak edib. Mən onların çıxışlarını saxlamışam. Onları toplayıb çap etmək istəyirəm*. Müxbir: Boş vaxtlarınızı necə keçirirsiniz? Hobbiniz varmı? Fəxrəddin m.: Mənim hobbim kitabdır. Mən kitab xəstəsiyəm. Boş vaxtım olan kimi kitab oxuyuram, kitab axtarıram. İndi də internet boş vaxta aman vermir.
adında jurnal çap etdirirsiniz. Jurnalın maliyyə problemlərini necə həll edirsiniz?
və Azərbaycan dilçilik elminin xaricdə tanıtmaq üçün təsis olunub. ЫI HİSSƏ 281
Jurnalımızın uğurları yaxşıdır. Onda Gürcüstandan, Qazaxstandan, Almaniyadan və b. ölkələrdən məqalələr çap olunur. Jurnalımızın ayrı-ayrı saylarında tələbə, müəllim, aspirant və dissertantlar öz elmi əsərlərin çap etdirirlər. Bundan başqa jurnalda dünya dilçilik elminin korifeylərinin portreti yaradılır və onların əsərlərindən tərcümələr verilir. Açıq danışaq, jurnalın maliyyə problemləri var və bizə sponsorluq eləyən elə bir cəmiyyət, təşkilat yoxdur. Kömək etmək istəyənlər də elə şərtlər irəli sürürlər ki, o şərtlərə biz getmirik.
Yüklə 2,76 Mb. Dostları ilə paylaş:
|