The XXXVI International Scientific Symposium "Multidisciplinary Studies of the Turkish World" The 25 th of March 2023 ISBN: 978-605-72481-0-7 Eskishehir / Türkiye ---116---
Bu mövzular üzərində cüzi əlavələrlə namizədlik və həm də doktorluq dissertasiyası mövzuları vermək
olar. Həmin mövzulardan səmərəli istifadə etmək üçün kordinasiya şuralarına və Ali Attestasiya
Komissiyasının müvafiq ekspert şuralarına bunları təqdim etmək məqsədəuyğundur.
Beləliklə, yeni təhsil quruculuğunda möhkəmləndirmə və tətbiq xarakterli ümumiləşdirici təkrar
dərslərin metodik və didaktik sistemi haqqında düşüncələrimiz və əməli təkliflərimizlə, habelə bu işdə fəal
kadr hazırlığı ilə yaradıcılığımızı davam etdiririk.
Ədəbiyyat : 1.
Azərbaycan dili. (2012). 5-ci sinif üçün dərslik. – Bakı: Altun kitab.
2.
Azərbaycan dili. (2012). 5-ci sinif, müəllim üçün metodik vəsait. – Bakı: Altun kitab.
3.
Azərbaycan dili. (2014). 6-cı sinif üçün dərslik. – Bakı: Altun kitab.
4.
Azərbaycan dili. (2014). 6-cı sinif müəllim üçün metodik vəsait. – Bakı: Altun kitab
5.
Azərbaycan dili. (2014). 7-ci sinif üçün dərslik. – Bakı: Altun kitab.
6.
Azərbaycan dili. (2014). 7-ci sinif, müəllim üçün metodik vəsait. – Bakı: Altun kitab.
İBTİDAİ SİNİFDƏ LAYİHƏ METODUNUN HƏYATA KEÇİRİLMƏSİNDƏ ƏSAS ÇƏTİNLİKLƏR Maçanova Cavahir İsaxan qızı Doktorant
Azərbaycan Dillər Universiteti, Azərbaycan
Orcid id: 0000-0002-8437-3693
Abstract. For many years, the goal of school education has been to master the system of knowledge
that forms the basis of science, so the memory of students is overloaded with numerous facts, names, and
concepts. In the new education system, a smart, experienced teacher not only makes the child learn the rules
and exceptions, but also teaches them to think, draw conclusions, compare and apply new knowledge. The
project method allows for the formation of many skills, individualizes the learning process, becomes a
powerful tool in the hands of a skilled teacher, but the idea of project work is often destroyed in modern school
practice. The project method allows students to organize their collective work, which can become one of the
ways to improve their communicative competence. Well-organized project activities in elementary school
allow students to reach different levels of work in groups, where each student in the group can be a consultant
for a classmate or friend in a project or research activity.
Uzun illər məktəb təhsilinin məqsədi elmlərin əsasını təşkil edən biliklər sistemini mənimsəmək olub,
ona görə də şagirdlərin yaddaşı çoxsaylı faktlar, adlar, anlayışlarla həddən artıq yüklənib. Tədqiqatlar göstərdi
ki, orta məktəblərinin məzunları faktiki biliklərə görə əksər ölkələrdən olan həmyaşıdlarını əhəmiyyətli
dərəcədə göstərir. Yuxarı sinif şagirdləri fənn, bilik və bacarıqlarının mənimsənilməsini əks etdirən
reproduktiv xarakterli tapşırıqların öhdəsindən parlaq şəkildə göstərir. Məzmunu qeyri-adi, qeyri-standart
formada təqdim olunan praktiki, həyat vəziyyətlərində biliklərin tətbiqi tapşırığını yerinə yetirmək və ya
məlumatları təhlil etmək və şərh etmək, müəyyən bir nəticəni formalaşdırmaq və ya nəticələrini adlandırmaq
lazımdır.
Yeni təhsil sistemində ağıllı, təcrübəli müəllim uşağa nəinki qaydaları və istisnaları öyrənməyə
vadar edir, həm də onlara düşünməyi, nəticə çıxarmağı, müqayisə etməyi və yeni bilikləri tətbiq etməyi öyrədir.
Artıq ibtidai məktəbdə zəruri kompetensiyaların formalaşdırılması üçün nəzərdə tutulmuş üsullardan biri
layihə metodu olmalıdır. Fikrimcə, ibtidai sinif şagirdləri hələ təhsil layihəsini tam başa çatdırmaq üçün lazımi
bacarıqlara malik deyillər
Layihə metodu bir çox bacarıqlar formalaşdırmağa imkan verir, öyrənmə prosesini fərdiləşdirir,
bacarıqlı müəllimin əlində güclü alətə çevrilir, lakin müasir məktəb praktikasında layihə işi ideyası çox vaxt
məhv olur. . Çox vaxt layihələr kompüterdə müstəqil şəkildə yerinə yetirilən mesajlar, hesabatlar, referatlar və
ya tapşırıqlar kimi iş formaları adlanır.
Kiçik şagirdlərin dizayn işində rast gəlinən əsas çatışmazlıqları nəzərdən keçirin.
Layihə fəaliyyətinin gedişində səhvlərin əksəriyyəti hərəkətlərin ardıcıllığının pozulması və ya işin
müəyyən elementlərinin xaric edilməsi nəticəsində yaranır. Bununla əlaqədar olaraq, layihə üzərində işin
mərhələlərini aşağıdakı kimi təsnifləşdirək:
1 Layihə mövzusunun seçilməsi.
2 Problemin ifadəsi və təhlili.
3. Problemin həlli üçün fərziyyələrin irəli sürülməsi və layihənin həyata keçirilməsi üçün fəaliyyətlərin
planlaşdırılması. (Qrupların formalaşdırılması. İşin mərhələli planlaşdırılması.)
4. İnformasiyanın toplanması və strukturlaşdırılması. Layihə qovluğunun (portfolio) hazırlanması.
5 Məhsulun istehsalı və dizaynı.