Dərslik rəHBƏRLİk azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 24 saylı

Afrika endemik Kapoşi sarkoması
Ekvatorial Afrika və Haiti sakinləri arasında inkişaf edir. Qeyd olunur ki, Kapoşi 
sarkomasının tezliyi Epşteyn-Barr virusunun, sitomeqaliyanın endemik ocaqları olan, 
cüzam və vərəmin yüksək tezliyi olan tropik yağışlı zonanm əhalisi arasında kəs-
kin artır. Endemik Kapoşi sarkomasının 3 əsas variantı ayırd edilir. Birinci - klassik 
formaya uyğun gəlir. İkinci variant - aqressiv - adətən gənc zəncilərdən inkişaf edir və 
lokallaşmış və ya disseminə olunmuş limfadenopatik formada keçə bilər. Lokallaşmış 
aqressiv Kapoşi sarkoması dəridə infıltratlaşmış, ekzofit və ya vegetasiya edən şişlərin 
əmələ gəlməsi ilə xarakterizə olaraq tez bir zamanda dərialtı piy toxumasma və ətraf 
toxumalara, həmçinin sümüklərə yayılma tendensiyasma malikdir. Üçüncü ağır variant 
(disseminə olunmuş limfadenopatik Kapoşi sarkoması) uşaqlar və yeniyetmələr ara-
sında yüksək xəstələnmə ilə, visseral zədələnmələrin yüksək tezliyi ilə, çox vaxt dəri 
əlamətləri olmadan limfa düyünlərinin diffüz zədələnməsi ilə və dəridə əmələ gələn 
ocaqlarının tez-tez xoralaşması ilə tez bir zamanda letal nəticə verən bədxassəli gedişlə 
xarakterizə olunur. Ölum praktik olaraq bütün xəstələrdə 1 il ərzində baş verir.
İİV assosiasiyalı epidemik Kapoşi sarkoması
İİV assosiasiyalı epidemik Kapoşi sarkoması 20-26% hallarda İİV infeksiyası zama-
nı əsas klinik marker kimi 7-15% hallarda pnevmosist ilə müştərək rast gəlinir. İİV/
QİÇS infeksiyalarının törədicisi CD 4 antigenli hüceyrələrə qarşı tropluğa malikdir, 
bu da təkcə T-limfositlər / helperlərdə deyil, həmçinin damar epiteli hüceyrələrində də 
yerləşir və xəstəliyin patogenezində mühüm rol oynaya bilir. İİV infeksiyalı xəstələrdə 
morfoloji strukturuna görə heterogen şiş aqressiv gedişə malikdir, generalizasiyaya və 
daxili orqanların zədələnməsinə meyillidir. İİV assosiasiyalı Kapoşi sarkoması dəridə 
və ağız boşluğunun selikli qişasında çoxlu miqdarda yayılmış səpgilərin əmələ gəlməsi 
ilə xarakterizə olunur. Ocaqlar dəri örtüyünün istənilən sahəsində, həmçinin başın (xü-
susilə üz, qulaq seyvanı), boyunun, gövdənin, ovucun, ayaq altının dərisində meydana 
çıxa bilər. Onlar tək və lokallaşmış, bir neçə müddət eyni sahədə (üz, qarın, ətraflar) 
konsentrasiya oluna bilər, lakin sonradan tez bir zamanda disseminasiya tendensiyasına 
malikdir.