|
Fikx tariyxiy ja`miyetlik turmisti uyreniwdegi derek sipatindadintaniw kk
3. Fikx tariyxiy ja`miyetlik turmisti uyreniwdegi derek sipatinda.
XI-XIII a`sirde Movorounnaxrde fikxtin` xanafiya mazxabi fkixlerinenU` Abd Zayd, al-
Saraxsiy, an-Nasafiy, Qozixan, al- Marg`inaniylerdi atap o`tsek orinli. Uliwma biz joqarida atap
o`tken da`wirlerdegi sufiyliq xa`m fikx iliminin` rawajlaniwi islam dini tariyxinda ulken
a`xmiyetke iye.
Xa`r bir fikx mektebi, sufiyliq ag`imi xa`m mazxabinin` o`z usili, xuqiqti xa`m usildi
paydalaniw joli bolg`an. Misali, Usulul-fikx boyinsha Shofi`iy usilinda Qurani Ka`rim, Sunna,
ijmo, osor (saxabalardin` rawayat etilgen so`zler xa`m isler xa`m oalrg`a qiyaslaw, fatwa beriw
xa`m xukim shig`ariw ushin negiz bolip seaplanadi. Qiyas (salistiriw) tek g`ana Qurandi teren`
an`law, payg`ambar ja`ne saxabalar so`zleri, jol joriqlari, musilman ijmosi(kelisimi) xa`m
solardin` o`z-ara kelisimi esapqa aling`an. Shofiy taliymatinda –Shari`iy istidlol (shariat
qag`iydalarina negizlenip da`liylew) kuta` basim, joqari da`rejede boliwi menen ayirilip turadi.
Sonin` menen birge sufiyliqtag`i xaqiyqatqa jetiw usillarida bolg`an edi. Islamiy
qadriyatlarimizg`a qoyip atirg`an g`a`rezsiz O`zbekstanimizda milliy xuqiqiy dinimizdi
qa`liplestiriw da`wirinde shariat, fikx tarawlari derekleri xa`m ideyalarin uyreniw bizin` ushin
za`ru`r.
Ta`kirarlaw ushin sorawlar.
1. Islamdag`i diniy mistika degen ne
2. Sufiyliq qashan payda boldi.
3. Birinshi sufiylar kimler edi.
4. Sufiyliqtin` qanday ag`imlarin bilesiz.
5. Tasauftin` tiykarg`i ta`liymati qanday.
6. Fikx degen ne
7. Fikx –islam nizamshilig`inin` mekteplerin atap o`tin`
A`debiyatlar:
1. Maxmud As`ad Jushan. Tasavvuf va nafs tarbiyasi.T,Chulpon. a`99h.
2. Al-Jazariy, Muxammod Nurullox Saydo. Tasavvuf sirlari. T., g`000.
3. Ibroximov N, Muminov A. Xorazmdagi ma`muniylar akademiyasi. Jaxon adabieti. a`99h,may.
No` a`hq-a`hu`
4. Sulaymon Bakirganiy. Bukirgon kitobi.T.,a`99a`.
5. Muminov A. Movorounnaxr ulamolari, xanafiylar. Sharqshunoslik,N9 a`999, n`0-n`n`bet.
6. Saidov A. Islom xukukshunosligi. (fikx buyuk kudrat) Mulokat, Na` ,a`99h, n`u`-o`g` bet.
7. Yuldoshxujaev X va boshqalar. Dinshunoslik. Ma`ruzalar matni. Toshkent. g`000
8. Zoxidiy A. Turkistonda urta asr arab musulman madaniyati.Toshkent,a`99q. u`w-w9 betlar.
9. Komil N. Tasavvuf. Birinchi kitob.Toshkent., a`99u`
|
|
|