Дузлылы2ыны4 81м патасланы7 д1режесини4 жо3арылы2ына байланыслы, бул т6рдеги су7лары толы2ы менен усы ма3сетке пайдаланы7 м6мк

Тлеуов Р., Тлеубергенов Ш. 
Рыбы Каракалпакии. Нукус, «Каракалпакстан», 1974. 

---

sharoitida to`liq bor. Shuning uchun ham kelajakda paxtachilik, g`alla, poliz bilan bir 
qatorda Qoraqalpog`istonda bo`yanni o`stirish va uni ko`paytirishga bog`liq maxsus 
xo`jaliklarni tashkil qilishga to`la imkoniyat mavjud. 
Yildan-yilga 
dexqonchilik 
maydonining 
kengayishi, 
chorvachilikning 
rivojlanishi va respublikamizda mineral boyliklardan foydalanishning yuqori 
sur`atlarda ko`payishi yovvoyi hayvon turlarining kamayib ketishiga sabab 
bo`lmoqda. Ayniqsa Orol dengizi sathining keskin pasayib ketishi, suvining 
tuzliligining ortishi, dengizning quruqlikka aylanishi, umumiy olganda Orol 
xavzasida ekologik sharoitining juda keskinlashib ketishiga olib kelmoqda. 
Shunday bo`lishiga qaramastan, bundan 40-50 yil oldin respublikamiz 
territoriyasiga xarakterli bo`lgan hayvon turlarining o`rnini to`ldirish uchun ish 
ilojlari ishlanishi kerak. Buning uchun to`qaylarning, qishloq xo`jaligi maqsadida 
foydoladilmay yotgan erlarning, butazorlar, botqoqliqlar, qamishzorlar va suv 
maydonlarining ayrim bo`limlari qo`riqxona (zapovednik) yoki burtmalarga 
(zakaznik) aylantirilishi kerak. Bunday zonalarda hayvonlar bilan qushlarning ayrim 
turlarining ovlanishi qatiyan mann qilinishi kerak. Hozirgi vaqtda ishlab turgan Quyi 
Amudaryo Davlat biosfera rezervati (sobiq Bodayto`qay qo`riqxonasi) bu masalalarni 
echishda etarli emas. Respublikamiz butun O`zbekistonning uchdan bir bo`limidan 
ortiqroq hududini egallashi va keyingi yillarda ekologik sharoitining haddan tashqari 
keskinlashib ketganini hisobga olib, bunday qo`riq va burtmalarning maydoni 
kengaytirilishi va soni ko`paytirilishi kerak. Shu maqsadda Dovutko`l va uning atrofi, 
Amudaryoning Orol dengizi qirg`oqlaridagi del`ta bo`limi, Nurimtubek buyurtmasi 
birinchi navbatda foydalaniladigan erlar. Shu bilan birga bunday hududlar 
Qoraqalpog`iston Ustyurti va Qizilqumda ham barpo qilinishi kerak. 
Shunday qilib, Qoraqalpog`istondagi hozirgi vaqtda qishloq xo`jaligi maqsadida 
foydoladilmay yotgan keng hududni kelajakda o`simliklar dunyosini boyitishga va 
ayrim hayvon turlarining (qirg`ovul, quyon, ondatra, Ustyurt arxari va b.) normal 
ko`payishi uchun qulay makonga aylantirilishiga erishishimiz kerak bo`ladi.