Fənn: Sosial pedaqogika Fənn müəllimi: Nahidə Cəfərova İxtisas
Mövzu 3: Sosial pedaqogikanın prinsipləri və digər elm şöbələri ilə əlaqəsi Plan
Yüklə 0,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Mövzu 3: Sosial pedaqogikanın prinsipləri və digər elm şöbələri ilə
əlaqəsi Plan: 1. Sosial pedaqogikanın prinsipləri 2. Sosial pedaqogikanın digər elmlərlə əlaqəsi Sosial pedaqoji fəaliyyət, sosial qanuna müəyyən qanunauyğunluqlara və prinsiplərə uyğunlaşır. Tərbiyə işi elmi prinsiplər əsasında qurulduqda yaxşı nəticələr verir. Əksi olduqda isə o kor təbii xarakter daşıyır və səmərəsiz olur. Prinsip- tərbiyə qanunauygunlarını əks etdirən, onun səmərəli qurulmasına imkan verən, ilkin idealar fəaliyyət normaları başlıca tələblərdir. Sosial pedaqogikanın prinsipləri, sosial pedaqoji fəaliyyətə təsir göstərən amillərə görə bir neçə qrupa ayrılır. 1. Təbiətə muvafiqlik prinsipi- İnsan sosial varlıqdır və sosial təbiətin varlıqların çərçivəsində fəaliyyət göstərir və inkişaf edir. Bu tələblərə muvafiq şəkildə fəaliyyət göstərdikdə daha çox uğur qazanır, Bu qanunlardan kənara çıxdıqda isə uğurları azalır. Təcübələr göstərir ki, sosial təcrübə prosesində hər zaman uşağın təbii imkanlarının inkişafı qanunlarına diqqət yetirilmir. Buda uşağın sosiallaşmasını ləngidir.Nəticədə isə təlim fəaliyyətini ləngidir. Müəyyən yaş dövründə buraxılan bu səhvlər nəticəsində yaranan başlıqlar sonrakı inkişaf dövürlərində aradan qaldırılması çətinləşir. 2. Fərdi yanaşma prinsipi- Bu prinsip tərbiyə işində insanın olduğu kimi, bütün xususiyyətləri, imkanları üstün və zəif cəhətləri ilə birlikdə, qəbul edilməsini nəzərdə tutur. 3. Humanizm prinsipi- insana bir dəyər kimi yanaşmaqda onun hüquqlarını tanıyıb hesablamaqda və hüquqların müdafiəsi üçün şrait yaratmaqda ifadə olunur.Humanizm prinsipi sosial pedaqoikada insanın üstün mövqe tutması onun özünü müdafiəsi və cəmiyyətə inteqrasiyasına köməklikgöstərilməsilə bağlıdır. Bu prinsp sahəsində uşa yeni yetmə və gənclər normal inkişaf və ünsiyyət sahəsində kollektivin bir üzvi kimi böyüyür inkişaf edir və başqa hüquq və azadlıqlar sahib olur. 4. İnkişaf yönümlülük prinsipi- Uşaq və gənclərdə öz potensial imkanlarını şəxsi qabiliyyətlərini inkişaf etdirmək üçün əlverişli şərait yaratmaqı nəzərdə tutur. İnkişaf yönümlülük prinsipinin səmərəli nəticələr verməsi cəmiyyətin şəxsiyyətə nə qədər dəyər verməsindən, aldığı təhsil, tərbiyə sosial inkişafdan asıllıdır. 5. Sosial həyatla və mühitlə əlaqəsinin şərtlənməsi prinspi-Tərbiyə işində sosial həyat və mühit amillərinin təsirlərinin nəzərə almağı və bu amillərdən səmərəli şəkildə istifadə etməyi nəzərdə tutur. Tərbiyənin sosial muhit və həyatla şərtlənmısi əsasını dövlətin siyasəti sosial instutların ideoloji və səmərəli fəaliyyəti durur. 6. Həqiqətin konkretliyi prinsipi- sosial tərbiyə işində səmərələliyi mücərrəd şəkildə deyil, konkret şərait tərbiyə olmalarının real imkanlarına və qarşıya qoyulan vəzifələrə əsasən qiymətləndirirlir. 7. Sosial fəaliyyət və ünsiyyətlə şərlənməsi prinsipi- İnsanın soail inkişafı və tərbiyəsi fəaliyyət və ünsiyyət prosesində formalaşır. Sosiallaşma erkən yaşlarda başlanır və mahiyyətcə qocalığın sonuna kimi davam edir. O, fərdin mədəniyyətə daxil olması proseslərino əhatə edir. Nəticədə insan bioloji varlıqlardan sosial varlığa keçirlir. |