I-bob maktabgacha yoshdagi bolalarni milliy tarbiya asosida ma’naviyaxloqiy sifatlarini shakllantirish



Yüklə 141,5 Kb.
səhifə4/11
tarix13.05.2023
ölçüsü141,5 Kb.
#113036
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
maktabgacha yoshdagi bolalarni intelektual, axloqiy, estetik va jismoniy jihatdan xar tomonlama rivojlantirish uchun sharoitlar yaratish

Estetik taraqqiyot - shaxsning estetik ongi, munosabati va estetik faoliyatining shakllanishi va takomillashuvida uzoq vaqtni talab etadigan jarayondir.
SHaxsning estetik taraqqiyoti ijtimoiy-tarixiy va estetik tajribani ijodiy o’zlashtirishi natijasida yuzaga keladi. Bu har xil yo’llar va shakllar orqali amalga oshiriladi.
SHaxsning estetik jihatdan rivojlanishida ma'lum maqsadga qaratilgan ta'lim va tarbiya hal etuvchi rol o’ynaydi.
Estetik ehtiyoj — kishi borliqni, badiiy faoliyatni, uning har xil ko’rinishlarida estetik idrok etishga undovchi sub'ektiv omildir.
Estetik ehtiyoj go’zallik to’g’risidagi fanning rivojlanish qonuniyatlarini yanada chuqurroq o’rganishga undaydi.
Estetik qiziqish shaxsni san'at asarlarini, tevarak-atrofdagi borliqni estetik idrok etishga va estetik faoliyatga undaydi. Estetik qiziqish estetik ehtiyojni yuzaga keltiradi.
«Estetik tarbiya» tushunchasi bilan bir qatorda «badiiy tarbiya» tushunchasi ham mavjuddir. Badiiy tarbiya san'at asarlari orqali tarbiyalashdir. U shaxsda san'at asarlarining shakl va mazmunini estetik idrok etishni rivojlantirish, badiiy didni shakllantirish va san'atning. ma'lum turlari bo’yicha ijodiy faoliyatni, ijrochilik qobiliyatini rivojlantirishga qaratilgandir. Uning natijasi fikrning paydo bo’lishida, uni amaliy faoliyatda qo’llashda, o’z bilim va ta'surotlarini qo’ra bilishda, his- tuyg’ulari va fikrlarini samimiyat bilan ifodalashda namoyon bo’ladi.
Estetika tabiatdagi, jamiyatdagi moddiy va ma'naviy madaniyat buyumlarida aks etgan, shuningdek estetik ongning paydo bo’lishi, rivojlanishi va vazifasi to’g’risidagi qonuniyatlarni, ob'ektiv borliqni estetik bilishning muhim usullaridan biri bo’lgan san'atning rivojlanish qonuniyatlarini o’rganadi.
Pedagogika estetikaning «go’zallik hayot demakdir» degan qoidasidan kelib chiqib, o’sib kelayotgan yosh avlodni hayotdagi, mehnatdagi, turmushdagi kishilar munosabatidagi go’zallikda qatnashtirish, uning hayotni, san'atni idrok eta bilish qobiliyatini shakllantirishni o’zining bosh vazifasi deb hisoblaydi.Go’zallik kishini olijanob qiladi, uning yuksak didli, poq yaxshi inson bo'lishiga xizmat qiladi. Go’zallik bilan uchrashish kishida estetik his, ruhiy hayajon, beg’apaz quvonch uyg’otadi.
Estetik hisda idrok etilavotgan voqelikka nisbatan xudbinlik ohangi, shaxsiy manfaat nuqtai nazaridan g’arazli qarashlar bo’lmaydi. Ajdodlarimiz bu to’g’rida shunday yozadi: «Kishidagi go’zallik hosil qilgan sezgi, odam eng yaqin kishisi bilan uchrashganda paydo bo’ladigan porloq quvonchga o’xshaydi. Biz go’zallikni beqiyos sevamiz, undan eng yaqin kishimizni uchratganda quvongandek zavqlanib quvonamiz». Go’zallik insoniyatning butun tarixiy taraqqiyoti davomida yaratiladi va madaniy-tarixiy tajribaning bir qismini tashkil etadi. Uning mavjudligi, ob'ektivligi yosh avlodga estetik tajribani tizimli ravishda singdirish va shu orqali ularning estetik tomondan taraqqiy etishini ta'miilaydigan estetik tarbiya nazariyasinnig faol usullarini ishlab chiqishga yo’naltiradi. Bunda tarbiya va ta'lim jamiyatning estetik madaniyatini o’zlashtirishning asosiy vositasi hisoblanadi.
San'at o'zining hissiy ta'sir kuchi bilan kishiining faqat hissini emas, fikr va irodasini ham maftun etadi, tarbiyalovchi roli ham mana shunda namoyon bo’ladi, shuning uchun u estetik tarbiyaning mazmuni va vositasi hisoblanadi.

Yüklə 141,5 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin