Əlilliyin sosial modeli: Əlilliyin sosial modeli cəmiyyəti hər şeyi əlilliyi olmayan insanların
ehtiyacları üçün planlaşdırmaqla insanları əlil edən qüvvə kimi müəyyən edir. Sosial
modeld
ə cəmiyyətin əlillik yaradan əngəllərin azaldılmasında və sonda tamamilə aradan
qaldırılmasında böyük rol oynaya biləcəyi qəbul edilir. Əlilliyi olan şəxslərin ayrı-seçkilik
yaradan mühit
ə uyğunlaşmalarını gözləməkdənsə, bütün vətəndaşlar üçün əlçatanlığı və
f
əallığı təmin etmək məqsədilə uyğunlaşdırmalar etmək məhz cəmiyyətin vəzifəsidir.
İnklüziv təhsil: İnklüziv təhsilin məqsədi siyasət, mədəniyyət və tətbiqi təcrübələrin
müxt
əliflik tələblərinə cavab verməsinin və bütün təcrid olunmuş uşaqların, o cümlədən
əlilliyi olan uşaqların hüquqlarının və ehtiyaclarının təmin edilməsi üçün təhsil sistemini
yenid
ən formalaşdırmaqdır. Bütün uşaqların öz həmyaşıdları ilə birlikdə yaşadıqları
ərazidəki yerli məktəblərdə keyfiyyətli inklüziv təhsil almaq hüququ var.
Universal dizayn prinsipl əri: Universal dizayn prinsipləri predmetlərin, şəraitin,
proqramın və xidmətlərin adaptasiya və ya xüsusi dizayn zərurəti olmadan bütün insanlar
t
ərəfindən maksimum mümkün dərəcədə istifadə edilə biləcək şəkildə dizayn edilməsini
t
əmin edir. Universal dizayn zəruri hallarda əlilliyi olan insanların konkret qrupları üçün
köm
əkçi qurğuları istisna etmir. Buraya məsələn, bütün uşaqların asanlıqla oxuya
bilm
əsini təmin etmək üçün mətnlərin daha böyük hərflərlə çap edilməsi daxil ola bilər.
Uşaq və ailələrə dəstək planı: Uşaq və ailələrə dəstək planı əlilliyi olan bütün uşaqların
ehtiyac v
ə tələbatlarını əks etdirən, monitorinq və planlaşdırma prosedurlarını müəyyən
ed
ən sənəddir (qanunvericilikdə nəzərdə tutula bilər). Plan erkən müdaxilə, ümumi orta
t
əhsilə dəstək və onun planlaşdırılması prosedurları, habelə uşaqların müdafiəsi
prosedurlarının mövcudluğunun təmin edilməsi ilə bağlıdır.
