fizik xavfsizlikni nazoratlash, joylashuv va arxitektura.
Tashkilotlar
o ‘zlari uchun binolar sotib yoki ijaraga olishdan oldin binoning
joylashuvi, qo‘shni binolar, elektr va suv manbalari, kanalizatsiya tizimi,
kichik va katta yo‘llarga yaqinligi, transport masalasi, tez yordam
ko‘rsatish holati, shifoxona, ayeroportga yaqinligi, mazkur hududdagi
jinoyatchilik
ko‘rsatkichi
yoki
turli
xavfsizlik
insidentlarining
mavjudligi va boshqa fizik xavfsizligiga ta’sir qilishi mumkin bo‘lgan
barcha omillarni e ’tiborga olishlari shart. Tanlangan hudud toshqinlar,
tarnadolar, yer silkinishi, dovul, yong‘inlar kabi tabiiy ofatlardan xoli
bo‘lishi tavsiya etiladi.
Binolarning joylashuvi haqida yetarlicha axborotga ega bo‘lib,
ichki struktura va arxitekturani loyihalash va rejalashtirish vaqtida
tashkilot tomondan binodagi barcha aktivlarning ro‘yxati tayyor bo‘lishi
lozim.
Tashkilot infrastruktura va arxitekturasini loyihalashda quyidagi
jihatlarga e’tibor berishi lozim:
- binoga kirish eshiklarining soni, asosiy kirish, zinalar, lift,
mashinalar to ‘xtab turish joylari, o ‘tish yo‘laklari va qabul qilish
hududlarini aniqlashtirilganligiga;
- joylashgan hududga yaqin qo‘shni binolarning ichki va tashqi
arxitekturasi va atrofdagilar haqida qo‘shimcha m a’lumot olish uchun
binolarning egasi va menedjerlari bilan suhbatlashilganiga;
- halokatli buzilishlar va tashqi tomondan aktivlarni ko‘rinishi
orqali zarar yetishi mumkin bo‘lgan tahdidlarga;
118
- agar bino boshqa tashkilotlar bilan sheriklikda foydalanilsa,
ularni sizning shaxsiy m a’lumotlaringizga va muhim aktivlaringizga
ta’sirini o ‘rganilganligiga;
- fizik xavfsizlikni, maxfiy m a’lumotlarni saqlash va tashkilot
faoliyatini samarali tashkil etishini nazoratlash uchun talab etilgan
muhim infrastrukturani aniqlashtirishga.
Fizik xavfsizlikni
nazoratlash:
y o n g ‘inga
qarshi
tizimlar.
Yong‘inga qarshi tizimlar o ‘zida
aktiv
va
passiv y o n g ‘inga qarshi
himoyani
mujassamlashtirgan bo‘lib, fizik xavfsizlikni ta’minlashda
muhim omil hisoblanadi, yong‘in yuzaga kelganini avtomatlashgan yoki
avtomatlashmagan holda aniqlaydi (4.17-rasm).
4.17-rasm.
Y ong‘inga qarshi himoya vositalari
Yong‘inga qarshi aktiv himoya
vositalari tashkilotda yong‘in
yuzaga kelgani haqida ogohlantirib, odatda tijorat, ishlab chiqarish
joylarida va savdo uylarida o ‘rnatiladi. Ushbu himoya usulining asosiy
maqsadi yong‘inni binoning boshqa qismlariga tarqalmasligini oldini
olish hisoblanib, yong‘inga qarshi chora ko‘rishda m a’lum ishlarning
avtomatik yoki noavtomatik tarzda amalga oshirilishi talab etiladi.
Yong‘inga qarshi aktiv himoya tizimi suv sepish, tutun/yong‘indan
ogohlantirish tizimlari, o ‘t o ‘chirish va turli suyuqlik (sprey) sepish
tizimlarini o ‘zi ichiga oladi.
Yong‘inga qarshi aktiv tizimlar quyidagilarni o ‘z ichiga oladi:
-
y o n g ‘inni aniqlash tizimi
yong‘in tarqalishidan oldin uni
aniqlashga yordam berib,
tutun aniqlovchilarini, alanga aniqlovchilarini
va
issiqlik aniqlovchilarini
o ‘z ichiga oladi.
119
-
y o n g ‘inni bartaraf etish tizimlari
inson aralashuvisiz yong‘inni
dastlabki bosqichlarida uni bartaraf etib, zararni kamaytirishga va
qurilmalarni yo‘q qilinishidan himoyalaydi. Yong‘inni bartaraf etish
tizimlari avtomatik va avtomatik bo‘lmagan turlarga ajratiladi. Ushbu
tizimlarga
Dostları ilə paylaş: |