Mahalla va oila

 
“Xotinlarning itoatsizligidan qo‘rqsangiz, avvalo ularga 
nasihat 
qiling, 
so‘ngra
(bu 
ta’sir 
qilmasa,) 
ularni 
o‘rinlarda
(aloqasiz) 
tark 
eting, 
so‘ngra
(bu 
ham 
kor 
qilmasa) 
ularni
(majruh bo‘lmagudek darajada) 
uring”
.
 

---

168
Urish deganda, albatta, qattiq kaltaklash, a’zolarini mayib qilish yoki 
boshqa jarohatlar yetkazish tushunilmaydi. Ulamolarimiz bu yerdagi “urish”ni 
“misvok yoki biron barmoq ila turtish”, deb tushuntirganlar. 
Ko‘rinib turibdiki, oyati karimadagi “urish”ga berilgan izn faqat po‘pisa 
uchun, o‘zini bilmagan ayollarga ta’sir o‘tkazish uchundir. Avvalo, bu oyatdagi 
“urish” farz ham emas, vojib ham, sunnat ham, mustahab ham emas. Bu 
“urish” do‘q-po‘pisa, norozilikni bildirish, xolos. Amalda esa deyarli 
qo‘llanilmaydi. Ko‘pchilik ulamolar: “Berilgan ushbu izndan foydalangandan 
ko‘ra foydalanmagan yaxshiroq”, deganlar. Buning ustiga, ko‘plab hadislarda 
erlarga ayollarni urmaslik ta’kid bilan tayinlangan. 
Abdulloh ibn Zam’adan (roziyallohu anhu) rivoyat qilinadi: «Nabiy 
(sollallohu alayhi va sallam): 
“Birortangiz o‘z ayolini qulni 
kaltaklagandek kaltaklamasin. Keyin, kunning oxirida yaqinlik qilgisi 
kelib qolishi ham bor”, 
dedilar» 
(Imom Buxoriy, Imom Termiziy).
Ayol kishi tabiatan ta’sirchan, shoshqaloq va tez achchiqlanuvchi 
bo‘ladi. Sal narsaga eriga nisbatan itoatsizlik qilib qo‘yishi mumkin. Ammo 
keyin o‘ziga kelib, itoatga qaytsa, unga qarshi chora ko‘rishga zarurat 
qolmaydi. 
“Ammo sizlarga itoat qilsalar, ularga qarshi
(boshqacha)