MƏxdumqulu fəraqi seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ Bakı-2010



Yüklə 2,7 Mb.
səhifə13/15
tarix25.04.2017
ölçüsü2,7 Mb.
#15731
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15

ONDADIR
Yaxşılar tutmuş bina, bir şəhri gördüm – ondadır,

Eşq mətahı satılan bazarı gördüm – ondadır,

Rəngbərəng güllər açılmış xarı gördüm, ondadır,

Xub şəcərlər boy çəkibdir, varı gördüm, ondadır,

Yüz cilvəli, işvəli dildarı gördüm – ondadır.
Qaim olsan istəməzlər, getsən ki, avaz eyləyər,

Sözləsən verməz səda, sözləməsən raz eyləyər,

Könlünü bənd eyləyib, özünü pərvaz eyləyər,

Bir pəri pünhan oturmuş, «gəlmə» der, naz eyləyər,

Ol pəri-peykər sifətli yarı gördüm – ondadır.
Ol Xıdır İlyas ilən Əhməd, Süleyman onda var,

Ol Səlim şah, Məkkə xanı ibni-Sultan onda var,

Bəyazid, Sultan Veys − xirqəni geyən onda var.

Bir neçə Məcnun kimi çaki-giriban onda var.

Dayanar Musa əsası – marı gördüm – ondadır.
Bəhr ara balıq içində rahət edib uyğulanan,

İmtihan eylər ona kərmi-kəlanlar bəklənən,

Dost olub Allahına düşmən elində saxlanan,

Mancanağa bağlanıb bir atəş içrə oxlanan,

Kəbə bünyad eyləyən memarı gördüm − ondadır.
Yüz iyirmi dörd min yenə yeddi yüz peyğəmbəri,

Üç yüz on üç mürsəlin − onlar dəxi taci-səri,

Yüz iyirmi dörd min dürdanənin sənsən baş gövhəri,

Ümmətinin şafiqi, Məxdumqulunun mənzəri,

Ol Məhəmməd Əhmədi-Muxtarı gördüm – ondadır.

SƏDA OLDUM
Sanduvaci-sərməstəm, bərgimdən cüda oldum,

Bərgimi xəzan çaldı, bisövtü səda oldum.

Bir gülçöhrə yolunda bihudə fəda oldum,

Bəd işlərə bay oldum, xeyr işə gəda oldum,

Firqət, vüslət, hər nə ki – əslin əz xuda bildim,

Hammını bidar gördüm, özüm uyğuda bildim,

Dünyaya durub gələn, əylənməz, gedə bildim,

Yediyimi ov sandım, geydiyim rida bildim,

Yandım, bişdim, yar-dostlar, yaxıldım, əda oldum.
Yaranlar, yoldaş oldum nəfsi-həva zalimə,

Geyik tək qaçar, varmaz, nəsihətçi alimə,

Sərkeşliyin sübhana məşhur etdi aləmə,

Mən nə deyim, a dostlar, uğursuz iqbalimə,

Qoymadı öz halimə, yürüyən məcalimə,

Nə qazanca güvəncim, nə xoşbəxtlik malimə,

Çöp miqdarına keçməz bu cahan xəyalimə,

Bilməm, aləm nə kefdə, mən heyran öz halimə,

Yandım, bişdim, yar-dostlar, yaxıldım, əda oldum.
Cəhl işinə çabuk mən, Allah əmrinə süstər,

Qərqi-zəlalət oldum, hidayəti sən göstər,

Nə dərvişəm, nə molla, nə sufi, əhli-dəstər,

Qardaşlar qulaq versə, desəm sözümü rastər,

Fikir edin, kim vardır yiyəmdən özgə dost ər,

Bəndəlikdə olmasan, olmağın yaxşı nist ər,

Görmədim gün altında hərgiz özümdən pəst ər,

Atəşə layiq olmaz əda olan xakistər,

Yandım, bişdim, yar-dostlar, yaxıldım, əda oldum.
Səhrasına Süleyman gər sürsə səd siyasat,

Gəlsə pəri padişahı Ağtəmirü Canpolad,

Yüz min devə baş olan dev törəsi Dəmirbat,

Məgəs şahı Turtarus həmralıq etsə, heyhat,

Mur məliyi Münzərə gəlsə bihəd, bəğayat,

Musa nur əlin açıb, İsa oxub yüz ayat,

Xıdır dua eyləyib, İlyas etsə minacat,
Böylə murdar cəsədə müxaldır tapmaq nəcat,

Yandım, bişdim, yar-dostlar, yaxıldım, əda oldum.


Məxdumqulu, miskinəm, könlüm öyü naməmur,

Sözə yaxın bəndəyəm, xeyrim kəmü şərim zor,

Özüm xəlqə naqabil, iqbalım kəc, bəxtim şor,

Naşayəstə amalım, guya qədəm vurar kor,

Məgər yiyəm istəsə, olar nuran ala nur,

Bir tərfətül-eyndə düşəndir olub məhcur,

Bədguluq birlə oldum cahan içində məşhur,

Dəyirmən tək bangirəm, səməndər tək atəşxor,

Yandım, bişdim, yar-dostlar, yaxıldım, əda oldum.

RƏBBİM CƏLİL
On səkkiz min aləm əhlin var edən rəbbim cəlil,

Döndərib dərgahinə həm zar edən rəbbim cəlil,

Qüdrət ilə ərş öyün dövvar edən rəbbim cəlil,

Heybət ilə fərş öyün həmvar edən rəbbim cəlil,

Əmr edib, bir beyzayı ənvar edən rəbbim cəlil.
Ayrı sevdaya salıban rayini hər bəndənin,

Xoş əcəb səriştə birlə mürdənin, həm zindənin,

Meşələr içrə arslan hər yırtıcı dərrəndənin,

Yer üzündə hər nə var, murü mar-cünbəndənin,

Rizqini təqsim edib, təyyar edən rəbbim cəlil.
Neçə peyğəmbərlərə qıldın ətayi-dövləti,

İmtihan edib neçə qullara dərdi-möhnəti,

Lütf edibən vercək ol Musaya fəthi-nüsrəti,

Dinə dəvət eyləcək, fironun artıb şirkəti,

Hamını bu cahanda xar-zar edən rəbbim cəlil.
Kimi dərviş eyləmiş, guya tənində canı yox,

Kimi yüz işrət ilən, kimin yeməyə nanı yox,

Kimləri Qarun kimi yığmış, xeyr-ehsanı yox,

Həm o dünya, həm bu dünya kimlərin ərmanı yox,

Kimlərin yerin əzabi-nar edən rəbbim cəlil.
Ey xuda, Məxdumquluya lütfi-ehsan eyləgil,

Hamı ümmət cürmünü əfvində yeksan eyləgil,

Dünya axır məqsədim sən gəl də asan eyləgil,

Kəşf edib elmi-lədunu, əhli-irfan eyləgil,

Bixəbər dillərə sir aşkar edən, rəbbim cəlil.
ÖLMƏZDƏN QABAQ
Sağlığın qədrini bilgil, xəstə olmazdan qabaq,

Xəstəlik şükrünü qılgil, taki ölməzdən qabaq.

Düz yerin qədrini bilgil, dərya dolmazdan qabaq,

Gəmidə huşyar oturgil, girdaba gəlməzdən qabaq,

Gəncliyin qədrini bilgil, ta qocalmazdan qabaq.
Qocaldın – könlündədir yalan cahanın sevgisi,

Gözlərin gözəl görüb, səni günaha qoyğusu,

Dillərin qeybət kəsib, laf-yalan sözlər ayğısı,

Xatirin yüz min pərişan, kətxudalıq qayğısı,

Nə əcəb xoş hal idin, özünü bilməzdən qabaq.
Yaradan yadındadır, başın yalnız halda ikən,

Ötsə yüz il, yada düşməz, bəlli xoş halda ikən,

Ömrünü bihudə tutma, fürsətin əldə ikən,

Dəysə bir badi-xəzan, soldur səni güldə ikən,

Gülü yadından çıxarma, taki solmazdan qabaq.
Ağlı-huşuna yetişdin, eylədin seyranı sən,

İstər idin cəm edəm, bu külli İranı sən,

Yemədin bir dəm farağat tanrı verən nanı sən,

Hey, xəbərın varmıdır, bu cahanın mehmanı sən,

Azuqən təyyarı qıl, karvan çəkilməzdən qabaq.
Qalmamış bu köhnə dünya Rüstəm ilə Zalına,

Qarra olma iki günlük yeygi-içgi, malına,

Həqiqət arifin gör, atlası verdi şalına,

Dur səhər, Məxdumqulu, ağla bu gün öz halına,

Sübh çağı məhşər günü tərlə utanmazdan qabaq.


NƏZƏR EYLƏ
Tən qəfəsə giriftar, gəl, cana nəzər eylə,

Bax könül güzgüsünə, canana nəzər eylə,

İbrət gözünü açıb, cahana nəzər eylə,

İki gəmi tutmagil, bir yana nəzər eylə,

Heç kimə baha verməz, dövrana nəzər eylə,

Dövranına dayanan insana nəzər eylə,

Bu qonub-köçüb varan karvana nəzər eylə.
Bu dövran içrə könül quşları eylər pərvaz,

Guya mürği-səhərdir, şəb süxən eylər ağaz,

Bağ içrə bülbül olub, oxur nəğmə həzar saz,

Xudaya tövbə edib, dərgahına döndüm baz,

Ömür az, dövran diraz, nə rövzə var, nə namaz,

Oyan xabi-qəflətdən, həşrə bənzər fəsli-yaz,

Aləm nə tesbeh oxur, hər yana nəzər eylə.
Ölmərəm deb düşməsin, könlün bu güman içrə,

Ömrə yoxdur ixtiyar, ötücü zaman içrə,

Əcəl qoymuş ox-gəzin kirişə kaman içrə,

Bəndəyə nə ərmandır, can versə iman içrə,

Sözlə, sözün yayılsın bu yaxşı-yaman içrə,

Az ömrə ağır işlər qurubsan cahan içrə,

Mükim işini tutan mehmana nəzər eylə.
Nə xoş gündür aşığa xəlvət yara ulaşmaq,

Hal-əhvalın soruşub, qol boyuna salışmaq,

Məhşərin nəşri kimi, tən-can kimi buluşmaq,

Bir-birinə dərd töküb, sərgüzəştin qılışmaq,

Kök bağlayan riştə tək sarmaşıban-dolaşmaq,

Dostlar, nə müşkül işdir, qovuşub, ayrılışmaq,

Vüsala məğrur olma, hicrana nəzər eylə.
Məxdumqulu, sözləmə, qoymaz deməyə dərdin,

Kainatda dolanıb, altmış yana əl gərdin,

Fanini baqi bildin, yel tək əsdin, yüyürdün,

Dostuna azar verdin, düşmənə üz çevirdin,

Bildin ki, bivəfadır, bəhası yox bu yurdun,

Otuz dörd yaşa gəldin, bu cahanda nə gördün,

Qurana qulaq qoyub, fərmana nəzər eylə.

QALMAQALI NEYLƏRƏM
Əhli-haqq olsam, deyərəm: «Özgə halı neylərəm»,

Bu sovulmaz dərdi, sansız qalmaqalı neylərəm,

Əvvəli zövqi-sürur, həsrətli malı neylərəm,

Axırı mövti-qübur, bu boş xəyalı neylərəm,

Olmuşam mən zövq əhli, əsbab-məlalı neylərəm.
Düşdü eşqin atəşinə, qılca canım yandı, yar,

Quru cismim odun edib oda yaxmaqda nə var,

Qəmdə könlüm biqərardır, başda dərdim səd həzar,

Onun üçün dəhr ara bir köşə qıldım ixtiyar,

İxtiyarım yox dürur, cəngi-cidalı neylərəm.
Görnüşün işrətnüma, görkün üçün könlüm güdaz,

Qısa − iqbalım əli, dost, daməni-vəslin − diraz,

Pür xətər, ol yol iraq, eşqin giran, qüvvətim az,

Düşmüşəm bir müşkülə, sənsən bu işə çarəsaz,

İltifatın indi qıl, ötən mahalı neylərəm.
Hər zaman, Məxdumqulu, xəlq içrə gəzmə laf edib,

Saxla qeybətdən dilin, uğrunda gəz insaf edib,

Əl atma çox fəsada, yürü, xudadan xof edib,

Sofuluq əsbabı xoşdur, gey içini saf edib,

Olsa böv-böcək içi, bu əski şalı neylərəm.
QULUN OLDUM
Yoxdan vara gətirdin, mən onda qulun oldum,

«Ələstü bi rəbbiküm!» deyəndə qulun oldum,

İradə diyarında adəmdə qulun oldum,

Gər faniyu, gər baqi, hər yanda qulun oldum,

Müşti-xakə can verdin, bir zində qulun oldum,

Canı təndən ayırsan, bir mürdə qulun oldum,

Hər həftə, hər saətdə, hər dəmdə qulun oldum,

Hər ildəyü, hər ayda, hər gündə qulun oldum,

Gər işrət ilə yürdüm, gər qəmdə qulun oldum,

Xudaya, mən nə asi, şərməndə qulun oldum.


Bu diyari-fənada yoxdur mənim tək bədkar,

Bütün sənə əyandır, nə hacət qılam izhar,

Yaxşıdan iraq qalıb, yaman ilə oldum yar,

Varmı günah dərdinə, ya rəb, mən tək giriftar,

Bu cürm ilə gəlib mən dərgahinə, ya qaffar,

Üzüm yoxdur deməyə halimi mən şərmisar,

Sən olmasan nigahdar, kimdir mənə mədədkar,

Sənin tək qaffarım var, cahanda nə qəmim var,

Nə ürəyimdə aram, nə könlüm içrə qərar,

Xudaya, mən nə asi, şərməndə qulun oldum.


Guya ki, bir sarvanam, karvan izin itirən,

Uğrum, yönüm bilməyən, yol üstündə oturan,

Ya rəb, məni olarmı bir mənzilə yetirən,

Başım yolunda görsün bu işləri bitirən.

Mən deyiləm xocama qulluq bərcay gətirən,

Özü idi bəndəni oyadan və yatıran,

Şinavərlik bilməzəm, dərin dərya batıran,

Ya rəb, kəndir atanmı bir kənarda oturan,

Yoxmuş mən tək cahanda ömrün qafil ötürən,

Xudaya, mən nə asi, şərməndə qulun oldum.


Dünya qayğısı birlə oldu qara bağrım qan,

Axirəti unutdum, gəzdim, yüyürdüm hər yan,

Bir dərdə mübtəla mən, sinəmdə idi pünhan,

Tapılarmı soruşsam, ya rəb, bu dərdə dərman,

Bilən dəvasın etdi, hər bəndeyi-müsəlman,

Bildim, qılmaz əlacın, qırx il otursa Loğman,

Dilim varmaz diləyə, könül yüz min pərişan,

Lütf eyləgil, ya sübhan, həsrət ilə vardı can,

Bütün müşkül işlərim sən özün eylə asan,

Xudaya, mən nə asi, şərməndə qulun oldum.


Məxdumqulu, xətadan qeyri əldən iş gəlməz,

Cumdum günah çeşminə, ürək durar, coş gəlməz,

Xeyir iraq xəyaldan, şər könlümdən dış gəlməz,

Məsti-dünya olmuşam, ağıl gedər, huş gəlməz,

Qorxaram, ol dərgaha zarı qılsam, xoş gəlməz,

Bağrım elə qaimdir, öhdəsindən daş gəlməz,

Daşdan betər qatıyam, gözlərimdən yaş gəlməz,

İcabət nişanına niyaz oxum tuş gəlməz,

Xudaya, mən nə asi, şərməndə qulun oldum.
DEDİM – DEDİM
Dedim: «Üzün tabana». Dedi: «Bənzər!» Mənli xan,

Dedim: «Qoydun ərmana». Dedi: «Könüldür viran»,

Dedim: «Ölürəm indi». Dedi: «Qalarsan aman»,

Dedim: «Ox kirpiklərin». Dedi: «Qaşlarım kaman»,

Dedim ki: «Puşeş geymiş». Dedi: «Doni-zərəfşan».
Dedim: «Üzdə xallar var». Dedi: «Ruyda güllər, hey»,

Dedim: «Qumru zəbandır». Dedi: «Şəhdi-dillər, hey»,

Dedim: «Gəl, sən xəbərləş». Dedi: «Bilər ellər, hey»,

Dedim: «Ol nə sərvdir?» Dedi: «İncə bellər, hey»,

Dedim: «Tavus bəs hardan?» Dedi: «Cayi-Hindistan».
Dedim: «Gecən qaranlıq». Dedi: «Uyğuda ayım»,

Dedim: «Kimlər yasavul?» Dedi: «Kirpiyim − yayım»,

Dedim: «Harda məskənin?» Dedi: «Laməkan cayım»,

Dedim: «Zərəfşan olar». Dedi: «Kövsərdir çayım»,

Dedim: «Ondan ver mənə!» Dedi: «İstərmiş bican».
Dedim: «Bu nə tütündür?» Dedi ki: «Qara marlar»,

Dedim: «Qorxaram ondan». Dedi: «El-oba zarlar»,

Dedim: «Sözün əslini». Dedi: «Sorar, duyarlar»,

Dedim: «Sirri faş etdin». Dedi: «Demiş əğyyarlar»,

Dedim: «Ölüm var sənə». Dedi: «Sənə həm fərman».
Dedim: «Ey Məxdumqulu!» Dedi: «Gözlər yaş olar!»

Dedim: «Ol nə oğlandır?» Dedi: «Sizə baş olar»,

Dedim: «Yaxındır Kəbə». Dedi: «Köhnə daş olar»,

Dedim: «Yaxşı zamandır». Dedi: «Bu həm düş olar»,

Dedim: «İndi gedərəm». Dedi: «Getsən, var aman!»
BİZİ
Bir eşqli su eyləyib əvvəl atada bizi,

Surət edib can verdin sonra anada bizi,

Xoşbəxt edib gəzdirdin darül-fənada bizi,

Hər işə mail etdin nəfsi-həvada bizi,

Kim bilər ki, neylərsən, darül-bəqada bizi?
Gah dünya tələb edib, həm yortaram, yelərəm,

Gah ağlar öz halıma, gah şux olub, gülərəm,

Mən bir aciz bəndəyəm, sənə ərzim qılaram,

Xudaya, qılma rüsva, kərəmindən dilərəm,

Bu dünyayi-qiyamət qoyma, uyuda bizi.
Asi olub yürürsən çox gülə-gülə bu dəm,

Əzab çəkib yatarsan yerin altında bi dəm,

Ağlayıb tənha qalsan, kim sənə ola həmdəm?

Yer sənə deyər bunu: «Eşit, ey qafil adəm!»

Qoymazlar xoş gəzməyə yalan dünyada bizi.
Tutsalar qıl körpüdə, durmasa onda daban,

Sorulan vaxt xeyrü şər, «Yəssirləna hesaban»8,

Möminə xoş vədədir «Vəssaqahum şəraban»9,

Desə ol vəxt kafirlər: «Yə leytəni türaban»10,

Ya rəb, ol gün lütf edib, atmagil oda bizi.
Həqiqətin yolunu rəhbərsiz gəzmək olmaz,

Camal istəyən aşiq görmədən qızmaq olmaz,

Aşiqliyin bəlasın çəkmədən sızmaq olmaz,

Vüsala doymaq olmaz, hicrana dözmək olmaz,

Yandırma eşq oduna bundan ziyada bizi.
Gəl, könül, səbr eyləgil, bunca bir oda düşmə,

Az bilib, çox sözləyib, qəm çeşməsini içmə,

Bitap olub tökərəm, gözyaşım çeşmə-çeşmə,

Yaxşı-yaman işimə, ya Birivar, qarışma,

Günahim güzəşt edib, yetir murada bizi!
Məxdumqulu, binəva, biçarə-əndəlibi,

Bir parça qəm dövranı, olmuş onun nəsibi,

Yığilsa, qılmaz çarə, ona dəhrin təbibi,

Hər məclisdə söhbətdə şad eylə biz qəribi,

Ey yaranlar, yad edin xeyrü duada bizi.

FAYDA
Gəlsə novruz aləmə, rəng qılar cahan fayda,

Əbrlər avaz vurub, dağ qılar duman fayda,

Bicanlar cana gəlib, açarlar dəhan fayda,

Göyərməyən bitkilər göyərib rəvan fayda,

Edərlər heyvanata həm sudu ziyan fayda,

Yer üzündə yayılıb, yürürlər nihan fayda,

Vabəstə dəhan quşlar qılarlar zəban fayda.
Çöl tərəfın bərk edib, dər açar suya xərçəng,

Zəmin səbzəvar olub, tənindən ayrılar zəng,

Cünbəndələr məst olub, sanki içmiş araq, bəng,

Hər əşyanın özünə öz avazı olar dəng,

Səbzə içrə sanduvaç yüz dildə qılar ahəng,

Zəmin xızırpuş olub, gül bitirmiş rəngbərəng,

Xüruca gəlib aləm, qılarlar fəğan fayda.
Sürudi-səda birlə cahan üzü abaddır,

Olma süruda məğrur, peymanəsi bərbaddır,

Haq eşqində zində can, bilin, baqi həyatdır,

Hər təndə eşq olmasa, ruzi-əzəl məmatdır,

Yaz ötüncə yerü göy gündən-günə ziyaddır,

Bir həşri-qiyamətdir, bir yövmi-ərasatdır,

Dəhr içrə olar hər dəm cahan içrə can fayda.
Zərbaba zövqün olma, bəqa yoxdur dövlətdə,

Ömrünü bada vermə, sən bu darül-möhnətdə,

Yetər sənə tez, ya gec, nə yazılsa qismətdə,

Canına cəfa edib, bunca gəzmə həsrətdə,

Səvab yaxşı amalda, ya cud yaxşı niyyətdə,

Aləm bütün xidmətdə, adəm yatıb qəflətdə,

Hasilin atəş olar, eyləsən yaman fayda.
Məxdumqulu, ağlaram bu bəxti-siyahımdan,

Qorxaram can afəti əl-ayaq güvahımdan,

Ümidim hasil olmaz bu ömri-təbahımdan,

Can yandı cəsəd içrə bu atəşi-ahımdan,

Əlim açıb dilərəm hacətim Allahımdan,

Bəndəyəm, ümidim çox ol kərəmli şahımdan,

Eyləyər ərasatda gül kimi iman fayda.

NİŞAN
Tapdı şöhrət xəlq içində bu cəhalətdən nişan,

Qaldı dərvişlər dilində dağü həsrətdən nişan,

Qalmadı məzlumlara dəsti-nüsrətdən nişan,

Sərbəsər doldu cahana bu bəd afətdən nişan,

Dəydi aləm əhlinə yüz min xəcalətdən nişan,

Ər bilərlər kimdə olsa ol şərarətdən nişan,

Yada salmaz xeyir işi tapan zəlalətdən nişan,

Nə mürüvvətdən əsər var, nə ədalətdən nişan,

Şək deyildir, dostlarım, gəldi qiyamətdən nişan.
Hər kişi bidətə batır, onu ki ər bildilər,

Məhşərə münkir olub, yox dünyanı var bildilər,

Şər işin bəd anlayib, bəd işi xub kar bildilər,

Rastları xain bilıb, xainləri yar bildilər,

Tamuya kani deyib, kaniləri zar bildilər,

Kim şəriət əhli olsa, həcv edib, xar bildilər,

Münkirü mürşüd bilib, yalanı iqrar bildilər,

Gümrahı təqva sanıb, təqvanı inkar bildilər,

Şək deyildir, dostlarım, gəldi qiyamətdən nişan.
Hörmət əhli oldu ol kimin əlində sazıdır,

Kim kəlam oxusa, xəlq yanında xar avazıdır,

Virdləri dərvişlərin xəlvətdə xəlq ənbazıdır,

Ortada qızü cüvan, dersən ki toydur, bazıdır,

Sıçraşar qızü gəlin üstünə, guya tazıdır,

Həqq işindən bixəbər xəlq içrə bəzi qazıdır,

Tabei cindir onun, həqqən ki, şeytan özüdür,

Tamunun tıkanjıdır, hər kim bu işə razıdır,

Şək deyildir, dostlarım, gəldi qiyamətdən nişan.
Tanrı, peyğəmbər sözündən bixəbərdir bu pirlər,

Fasiqi qazı bilib, zalıma naib derlər,

Hər kişi əvvəl gəlib görsə ki, rüşvət verlər,

Bağlayıb böhtan ilə fəqr əhlinə təqsirlər,

Əmmamə qor başına ac böri, sofu-pirlər,

Eyləyib xəlq üstünə çox hileyi-təzvirlər,

Gər halalü, gər haram tapsa tıxarlar, yerlər,
Ruzi-məhşər həqq-rəsula nə cəvabın verlər,

Şək deyildir, dostlarım gəldi qiyamətdən nişan.


Egsewer, Məxdumqulu, söz birlə dərdin hər zaman,

Nə üçün zalıma növbə verdi bu dövri-zaman,

Onunçün göz görən–eşidəndən ötə keçdi güman,

Eyləyib bir-birinə dəvayi-batili həman,

Bir şahılıq mal üçün dəqiq verər əldən iman,

Özünü ər saydırar, kim artıq iş etsə yaman,

Çün nahaqdan kişi yüz şövq edər tökməyə qan,

Gücü yetsə gürbänin, qaplana heç verməz aman,

Şək deyildir, dostlarım, gəldi qiyamətdən nişan.

DÖNDÜ DÖVR YAMANA
Ey aşiqlər, ağlaram, gəldi, keçdi zamana,

Yaxşı qədri bilinməz, döndü dövr yamana,

Yaman aldı cahanı, dönməz dili imana,

Çox fəqirlər ağlaşıb, gələr ondan amana,

İstəyi var az vaxtdan dərhəm ola zamana.
Nə səfalı tay-tuş ilə baş qoşman,

Alıb getdin başını, nə dost bildin, nə düşman,

Ey yaranlar, xeyri yox, indi olsan min peşman,

Dünyasına dolaşman, oğul-qıza bulaşman,

Nə hüzurlu gün olar olub getsək divana.
Düşməyin xam xəyala: dəhrə gələn ölməzlər,

Gələn keçər dünyadan, biri aman qalmazlar,

Canlar çəkib çağırsam, doğru yola gəlməzlər,

Hər nə olsa udarlar, halal, haram bilməzlər,

Derlər: haqdır Məhəmməd, əməl etməz Qurana!.
Dövran, necə dövransan, qərib ağlar, el dinməz,

Zülmü artar zalımın, heç könlünə rəhm enməz.

Cahanı yaxdı getdi, yamanın odu sönməz,

Bir Məhəmməd xətrinə yer yarılmaz, göy enməz,

Çərx güvənir bu işə, olmaz axır zamana.
Qafil qaldım, yaranlar, öz-özümdən riştim yox,

Haqdan qeyri heç yerdə pənahım yox, puştum yox,

Fikir bəhrinə girdim, yelkənim yox, kiştim yox,

Məxdumqulu, mən burdan hara çıxım, dəştim yox,

Əlim versəm tutan yox, düşdüm dibsüz ümmana.

Dİdar var
Bəndə olan haqq əmrin tut, tutmasan cabbar var,

Düz gedən bəndələrə yaxşılıq ü didar var,

Kim yamanlıq eyləsə, həm bilgici qaffar var,

Qılı qırx ayırmağa Münkər-Nikir təyyar var,

Burda bir azar versən, orda min bir azar var.
İki aləm yaradan qadiri-qaffar, əhəd,

Bir adın qulhuvAllah, biri Allahüs-səməd,

Dur səhər, yad et xudanı, ertə durmaq qıl adət,

Asi ümmətlərə vergil, ya Məhəmməd, sən mədəd,

Əzrayıldır, Cəbrayıldır, cəllad, həm səttar var.
Bəllisi Dəccal çıxar, budur qiyamətdən nişan,

Kimsələr gəldi, yüyürdü kimin oldu bağrı qan,

Ol xudanın əmrindən həm bixəbər bəndəsi kan,

Binamaznın həmdəmidir ol ilan birlə çayan,

Uzaq yollar, böyük dağlar, onda susuz çöllər var.
Ol peyğəmbər yeddi duzəxdən atasın almadı,

Padişahlarda adillik, yurdda rastlıq qalmadı,

Namazxon alimi Allah duzəx içrə salmadı,

Binamaz bəndələri ol cənnət içrə girmədi,

Qıldan incə, qılıncdan iti, onda neçə yollar var.
Neçələr rəydə-fikirdə, neçələr iman tələb,

Neçələr dünyasına məğrurdur, ağılsız cələb,

Binamazı min güzərlərdən çağırarlar gəlib,

Ol müvəkkillər külünü sovurarlar ələyib,

Binamaz bəndələrə onda zəqqum sular var.
Binamazın ağzından həm qan ilə irin axar,

Həm ilanlar toplaşıb, qurdlar ilə murlar soxar,

Arxadan gəlsə müvəkkil, cayıdır duzəx saqar,

Binamazlar çar tərəfə fırlanıb hər yan baxar,

Binamaz bəndələrə oddan libas-donlar var.
Binamaz çəkən əzaba dağ ilə daşlar ərir,

Binamazlar su diləsə, su yerinə zəhər verir,

Arxadan gəlsə müvəkkil, duzəxə sudräp gəlir,

Binamaz, birövzələrin halı onda bilinir,

Binamaz bəndələrə onda irin, zəhər var.
Əl-ayağın bağlayıb, buzdan sənə kəfən biçər,

Binamaz bəndələr onda varıb zəhər içər,

Kimsə gər bifərzənd isə, öldü, onun şəmi sönər,

Min əzabdır başlarında, neçələr hər yan keçər,

Binamaz bəndələrə qəzəb bilən qəhər var.
Ol xudanın qüdrətin gör, yeddi duzəx var imiş,

Binamazlar dad edər: «Allah, xudayım bu nə iş»,

Namazxan bəndələrə müyəssərdir səkkiz behişt,

Huri-qılmanlar qaşında, aşıdır nurdan yemiş,

Namazxan bəndələrə səkkiz behişt təyyar var.
Sözləsəm, Məxdumqulu, sözüm əcaib dür olar,

Ol xuda əmrində düz bəndə behiştdə gül olar,

Rast yürüyən bəndələr ərş üstündə bülbül olar,

Binamaz-fasiq xudanın altında münkir olar,

Odlu gürzü, odlu kösöv, onda iki əyyar var.

ƏYLƏNMƏZ
Aşiqlər, seyr eyləyin, aləm-cahan əylənməz,

Bülbüllər, nəğmə bağlar, bağda reyhan əylənməz.

Qafil qalma, adəmzad, beş gün dövran əylənməz,

Yer, güvənmə dənizə, dərya-pürxan əylənməz.

Ötün, tuti, qumrular, sizdə zəban əylənməz,

Məclis qurun, igidlər, bədəv-məstan əylənməz.

Ey qocaman böyük dağ, sizdə duman əylənməz,

Hökm yürüdən şahlar, əldə fərman əylənməz.

Ötər bircə-bircədən, yaxşı-yaman əylənməz,

İnanmazlar kitaba, əldə Quran əylənməz.

Deyər Fəraqi zar-zar, bizdə iman əylənməz.
CAN EYLƏDİ
Ey yaranlar, eşqə düşdüm, ürəyim qan eylədi,

Gündə yüz vəxt can alıb, hər gündə yüz can eylədi,

Taci-təxti-bəxtimi, mülkümü viran eylədi,

Mərdləri pünhan qılıb, namərdə dövran eylədi,

Ayırıb qardaş, atadan, könlümdə ərman eylədi.
Dillərim lal oldu mənim, əl ilə söz olaram,

Kar oldular guşlərim, düşməyin, zar qalaram,

Gəldi firqət at salıb, açılmaz gül, solaram,

Gündə yüz min yalvarıb, qaşa taət qılaram,

İki didəm zari-giryan, seli-rəvan eylədi.
Hər kəs görüb halım mənim, zari-giryan ağlayır,

Hər gecələr «hu» çəkərəm, mahi-taban ağlayır,

Dərdimə bir çarə tapmaz, gəlib Loğman ağlayır,

Mali-mülküm oldu viran, gör, Süleyman ağlayır,

Yeni başdan qəhbə fələk dünyanı zindan eylədi.
Görsə bu zəbun halımı badi-səba dan-səhər

Əsməyir ol fani-cahan işinə qılıb qəhər,

Fəslimiz qış içrə qaldı, yad olubdur ol bahar,

Geyimimdir kəfən mənim, yediyim oldu zəhər,

Şad olubdur ol fələk, hər gündə seyran eylədi.
Duzəx görüb bu narım, behişt olubdur ol zaman,

Yaxşılar yerinə yiyə olub qalandır yaman,

Həmra olub gedən ellər, varisidir arguman,

Bu nə lənət yeridir, bəs, nə külfət oldu zaman,

Qaib olan ol ərənlər özün qurban eylədi.
Dövrə-başım sel alıbdır, qalmışam yalnız mənəm,

Pədərim Azadi ötdü, qalmadı Kəbəm - anam.

Mat olubdur, oxumaz, bağ içrə yesirdir sənəm,

İbrahim tək nar içrə mərdi-mərdan sərmənəm,

Bizləri oda atıb, gör, narı reyhan eylədi.
Məxdumqulu, bu sözümü elə aşkar qılsanız,

Bir nəsihət verərəm mən, gər ki qulaq salsanız,

Budur nəsihətim mənim, fikr eyləyib alsanız,

Qılmayın bu sırri aşkar, bizə həmra olsanız,

Ol Süleyman taxta çıxıb, bunu fərman eylədi.


Yüklə 2,7 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin