Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

ISNOASH’ARIYLAR (arab. - o‘nikkichilar, ya’ni o‘n ikki imom tarafdorlari) - q. 
Imomiylar. 
 
ISNOD (arab. - tirgak, dalil, asos) - islomda har bir hadisning tarkibiy qismi. I. -aytilgan 
so‘zni aytuvchisiga bog‘lashlik. Muhaddis olimlar sanad bilan I.ni bir ma’noda 
qo‘llaydilar. Hadisning boshlanishida uni birinchi bo‘lib aytgan va eshitgan kishidan 
boshlab, hadislarni to‘plovchiga qadar barcha shaxslarning ismlari birma-bir ko‘rsatib 
chiqiladi va bu hadisning asosi, dalili hisoblanadi. Hadisning haqiqiy yoki soxta ekanini 
ulamolar shu ismlarni taqqoslash yo‘li bilan tekshirgan. Hadisni naql qiluvchi kishilarning 
yashagan yillari va ijobiy sifatlari shartga to‘g‘ri kelsa, I. to‘g‘ri, demak, hadis ham to‘g‘ri 
deb hisoblangan (yana q. Hadis). 

---

Islom Ensiklopediyasi 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
141
 
ISO (as), Iso Masih (Iisus Xristos) - Qur’onda zikri kelgan payg‘ambarlardan biri. I.(as) 
islomda Muhammad (sav)dan oldingi payg‘ambar - Isoi Ruhulloh (Allohning ruhi) sifatida 
e’zozlanadi, shuningdek, "Masih", "Hakni so‘zlovchi", "Ibn Maryam", "Allohning 
muqarrabi" (yaqini) deb ta’riflanadi. I.(as) yoshi 30 ga yetganida Alloh uni "Bani Isroil" 
qavmini hidoyatga boshlash uchun payg‘ambar qilib yuboradi. I.(as)ning da’vatida 
shijoat va sidqidildan yordam bergan 12 nafar shogirdlari bo‘lgan, ular Qur’onda 
"havoriylar" deb nomlanadi. I.(as)ni ko‘ra olmagan gumroh qavmi undan o‘z 
payg‘ambarligini isbotlash uchun mo’jiza ko‘rsatishini talab qilgan. Allohning irodasi bilan 
I.(as) loydan qush shaklini yasab, unga puflasa qush bo‘lib uchar, tug‘ma ko‘r bo‘lib 
tug‘ilganlarni qo‘li bilan silasa, u ko‘radigan bo‘lar, peslarga qo‘lini tekkizsa, u tuzalar 
edi. I.(as) Muhammad(sav)ning dunyoga kelishini ham bashorat qilgan edi. Qur’on 
ta’limotiga ko‘ra, I.(as) - Allohning o‘g‘li emas, Xudo ham emas. I.(as) - Allohning qulidir 
va bokira qiz Maryamning mo’jiza bilan tug‘ilgan o‘g‘lidir. Alloh tomonidan I.(as)ga Injil 
nozil qilingan. Qur’onda yana ta’kidlanishicha, I.(as)ni dushmanlari o‘ldirishmagan, u 
chormix etib qatl qilinmagan, bu hodisa ular ko‘ziga ko‘ringan, xolos. Aslida I.(as) 
tiriklayin osmonga ko‘tarilgan va Qiyomat kuni arafasida Yer yuzida yana paydo bo‘ladi 
("Maryam" surasi). I.(as) haqida Oli Imron surasi 52-59-oyatlarda, Maryam surasi 33-
37-oyatlarda, Saf surasi 6-oyatda, Moida surasi 112-115-oyatlarda bayon qilingan.