Microsoft Word P. doc titul doc

__________________Milli Kitabxana__________________ 
19 
şın müqəddəs borcudur» kimi ifadə hər dərsdə təkrar olunsa belə heç 
bir iəticə verməyəcəkdir. Lakin fizika müəllimi öz mövzularını 
asanlıqla bu problemlə əlaqələndirərək şagirdlərin diqqətini həmin 
məsələyə cəlb edə bilər. Əgər o, Arximed qanununu öyrədirsə, yeri 
gəldikcə qeyd edər ki, ördəklərin və bir sıra başqa qazların suda 
üzməsi Arximed qanununa əsaslanır. 
Onların orqanizminin istehsal etdiyi xüsusi yağlı maddə 
lələklərini suda islanmağa qoymur. Nəticədə yumşaq tüklər 
arasında qalan hava qabarcıqları heeabına Arximed itələmə qüvvəsi 
artır və ona görə də onlar üzərkən batmır. Bu izahatdan sonra 
müəllim 
ədəbiyyatda dəfələrlə qeyd edilən bir faktı,
kapitalistölkələrində ördəklərin kütləvi şəkildə suda boğulduğunu 
onların nəzərinə çatdırır və qeyd edir ki, bunun səbəbi, sənaye 
tullantıları şəklində suya qarışan yuyucu maddədir. Onlar ördəyin 
lələyindəki yağı təmizlədiyindən o asanlıqla islanır. Orada olan hava 
qabarcıqları kənara çıxır. Arximed itələmə qüvvəsi azalır və ördək 
bataraq suda boğulur. Birləşmiş qablar qanununu öyrədərkən 
şagirdlərin nəzərinə çətdırmaq olar ki, yer altında gözə görünməyən 
birləşmiş qablar onlarla kilometr məsafələrdə yaranır. Ona görə də 
bataqlığı qurutduqda, hər şeydən əvvəl, ona yaxın olan meşələr və 
quşüzümü plantasiyaları tələf olur. Bu nöqteyi-nəzərdən bəzi 
bataqlıqları qurutmaq iqtisadi cəhətdən əlverişli deyil. Hazırda bizim 
ölkədə 100-ə qədar bataqlıq dövlət tərəfindəi qorunur və bunların 
qorunması iqlimin da əlverişli olmasında böyük rol oynayır. 
Enerjinin saxlanması və çevrilməsi qanununu öyrətdikdə fizika 
müəlliminin təbiəti mühafizə mövzusunda söhbət aparması üçün daha 
çox imkanı var. Burada, hər şeydən əvvəl, oksigensiz enerji verən su 
və atom elektrik stansiyalarının indiki dövrdə daha əlverişli 
olmasından söhbət açmaq olar. İstilik elektrik stansiyaları havanı 
zəhərləməklə yanaşı, onun tərkibindəki oksigenin miqdarını da 
azaldır. Tökülən suyun enerjisindən və zəncirvari nüvə 
reaksiyalarından istifadə etdikdə isə bütük canlı orqanizmlərin həya- 

---