Microsoft Word qurani-kerim-de-qida-kinci-n-r-2015. doc
çıxarmasanız da Allah ona müvafiq sizinl
Yüklə 16,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
çıxarmasanız da Allah ona müvafiq sizinlə haqq- hesab çəkər...” mənasını ifadə edir (əl-Bəqərə, 2/284). Dəstəmaz alarkən dua oxumaq düşüncəni və diləyi beyin dalğaları şəklində suya yönləndirərək su kristalını şəkilləndirir və o suyu osmos yolu ilə bədənə daxil edir. Insan bədəninin təxminən 70-80%-nin sudan ibarət olduğu üçün sudan istifadə edildiyi zaman müsbət, ya da mənfi düşüncə dalğalarının təsirinə məruz qalır.
Həzrəti Əli (ə) buyurub: 1. “Asimandan gələn suyu için, çünki o bədəni pak edir, dərdləri dəf edir”. 2. “Qaynanmış su hər şeyə faydalıdır və heç bir ş eyə zərər verməz”. 72 3. “Hamama daxil olanda üç ovuc isti su için ki, o, üzün nurunu artırar və bədəndən dərdləri aparar”. Imam Cəfər Sadiq (ə) buyurub: 1.”Behişt əhlinin içdiyi şeylərin ağası sudur”. 2. “Zəm-zəm suyu bütün xəstəliklərə şəfadır”. 3. “Məbadə çox su içəsən, çünki bu iş bütün naxoşluqların mayasıdır”. 4. “Əgər insanlar suyu az içsələr, bədənləri istiqamət tapar, möhkəmlənər”. Ə bu Teyfur təbib rəvayət edir ki, mən Imam Musa Kazıma (ə) su içməyi məsləhət görmədim, lakin o Cənab (ə) buyurdu ki, bunun heç bir qorxusu yoxdur. Su, mədədə təamı əridib həzm edir, səfranı aparır, qəzəbi sakit edir, dərrakəni artırır, hərarəti söndürür.
73
Beləliklə, istehsal olunan anormal DNT sayı azalır. 7. Immunitet sisteminin (bütün mexanizmlərin) mərkəzi olan sümük iliyinin, xərçəng də daxil olmaqla müxtəlif xəstəliklərə qarşı müqavimətini artırır. 8. Qidalara enerji verir və parçalanan qidalar həzm prosesində bu enerjini bədənə ötürür. Susuz yeyilən yeməyin bədən üçün heç bir enerji dəyəri yoxdur. 9. Qidaların lazımlı maddələrinin orqanizmdə qəbul edilməsini artırır. 10. Onurğanı təşkil edən fəqərələrarası mayenin ə
11. Ürək və beyin damarlarında laxtalanmanın qarşısını alır. 12. Orqanizmin soyuma (tərləmə) və isinmə (elektrik) sistemləri üçün əvəzolunmazdır. 13. Düşünmək prosesi də daxil olmaqla, beynin bütün funksiyaları üçün bizə güc və enerji verir. 14. Serotonin (şən əhval ruhiyyə yaradan hormon) və digər «nevro-transmitter»lərin (sinir ötürücülərinin) yaradılması üçün əvəzolunmazdır. 15. Bağırsaqların işləməsini yaxşılaşdıran yağlayıcı maddədir, qəbizliyin qarşısını alır. 16. Infarkt və iflicə qarşı qoruyucudur. 17. Uşaqlarda və yeniyetmələrdə diqqətin az olması probleminin həllinə yardım edir. 18. Iş görmək qabiliyyətini və diqqəti artırır. 19. Dünyadakı bütün içkilərdən daha asan əldə edilir və sağlam orqanizm üçün heç bir zərərli təsiri yoxdur. 20. Melatonin də daxil olmaqla, beyində istehsal 74
QEYD: Melatonin adamdan adama dəyişsə də, təxminən saat 23.00 ilə 05.00 arasında ifraz olunan bir hormondur. Hormonun əsas işi bədənin bioloji strukturunu qoruyaraq ritmini müəyyənləşdirməkdir. Bu hormon digər antioksidant təsirləri də gücləndirir, xərçəng hüceyrələrinin inkişafının qarşısını alır, törəmə sistemindəki problemlərin həllinə yardım edir. Hormon çatışmayanda yorğunluq, həvəssizlik kimi hallar ortaya çıxır. Bu gün də qocalmağı gecikdirmə təsirinə görə bu hormonun üzərində çox ciddi müşahidələr aparılır. Əhəmiyyətli xüsusiyyətlərdən biri də hormonun uşaqlar üzərindəki təsiridir. Avropada qan xərçəngi və ümumiyyətlə, xərçəngli uşaqların sayını tamamilə qaranlıq bir otaqda sax- lamaları tələb edilmişdir. Çünki qaranlıqda sürətlə yaranan melatoninin xərçəngdən qoruyucu gücü olduğu bilinir. Bu hormon işığa həssasdır. Sınaq- larda yatan adamın orqanizminin hormon istehsalını izləyərkən işıq yananda hormonun azaldığını, qaran- lıqda isə kifayət qədər çox istehsal olunduğu müəyyənləşdirilmişdir. 21. Bütün qidaların, vitamin və mineralların əsa- sını təşkil edir. Bədəndəki qidaları kiçik parçalara ayı- rır, həzmə və son metabolik mərhələyə xidmət göstərir. 22. Stress, gərginlik və depressiyanın azalmasına yardım edir. 23. Yuxunu tənzimləyir. 24. Yorğunluğun çıxarılmasına yardım edir və gənclik enerjisi verir. 25. Dərini yumşaldır və qocalıq əlamətlərinin azalmasına yardım edir. 75
Gözlərə canlılıq və parlaqlıq gətirir. 27. Göz təzyiqini sabit saxlamağa yardım edir. 28. Sümük iliyində qan yaradan sistemləri tənzimləyir, qan və limfa vəzi xərçənginin yaranmasının qarşısını alır. 29. Bədəndə yoluxucu və xərçəng hüceyrələrinin inkişaf etdiyi bölgələrdə immunitet sistemini gücləndirmək üçün çox gərəklidir. 30. Qanı duruldur və laxtalanmanın qarşısını alır. 31. Qadınlarda menstruasiya aktını və qızdırmanı yüngülləşdirir. 32. Ürək döyüntüləri ilə birlikdə qanı duruldur, dövretmə zamanı qatı maddələrin çökməsinin qarşısını alır. 33. Insanın bədənində dehidratasiya (bədənin həddindən çox maye itirməsi) zamanı istifadə edə biləcəyi su anbarı yoxdur. Buna görə də gün ərzində müntəzəm su içməyimiz vacibdir. 34. Dehidratasiya cinsi hormonun yaranmasına mane olur. Bu, halsızlıq və cinsi həvəsin olmamasını yaradan əsas səbəblərdən biridir. 35. Qida elementlərinin bədənə daşınmasına yardım edir. 36. Ağciyərlərdə oksigen toplayan qırmızı qan hüceyrələrinin işçi qüvvəsini artırır, hüceyrəyə çatan su ona oksigen verir və tullantı qazların bədəndən xaric edilməsi üçün ağciyərlərə daşıyır. 37. Bədənin müxtəlif bölgələrindən zəhərli tullantıları toplayır və atılması üçün qaraciyər, ya da böyrəklərə daşıyır. 38. Oynaq boşluqlarındakı əsas yağlayıcı 76
olur. 39. Susuzluq və aclıq hisslərini ayırd etməyə yardım edir. 40. Çəkini azaltmağın ən yaxşı yolu su içməkdir. Müntəzəm su içmək ciddi rejim saxlamadan arıqla- mağa yardım edir. Ac olanda həddən çox qida qəbul etmək olmaz, amma susuzluq zamanı bol su içmək vacibdir. 41. Dehidratasiyanın toxuma boşluqlarında, oy- naqlarda, böyrəklərdə, qaraciyərdə, beyində və dəridə toplanmasına səbəb olduğu zəhərli çöküntüləri tənzimləyir. 42. Hamiləlikdə sübh çağı ürək bulanmalarını azaldır. 43. Zehin və bədən funksiyalarını çulğalaşdırır, qərarvermə və hədəfi müəyyənetmə qabiliyyətini artırır. 44. Qocalıqda yaddaş itkisinin qarşısının alın- masına yardım edir. Altsheymer, dağınıq skleroz və parkinson xəstəliyinə tutulma riskini azaldır. 45. Kofein, alkoqol və bəzi dərmanlara olan ası- lılığın azalmasına yardım edir.
“Susuz həyat yoxdur” başlığı altcnda verilən məlumatlar Əli Poladın “Bir damla su” (Taksim, stanbul. 2011) adlı kitabından istifadə etməklə və müəllifin öz tədqiqatları əsasında yazılmışdır. 77
SÜD HAQQINDA SLAM DƏYƏRLƏR Ə t və balıqdan sonra qidalılıq cəhətdən insan orqa- nizmi üçün ən əhəmiyyətli olan qida məhsulu süddür. nsanın anadan olduğu andan südlə qidalanmasını nəzərə alsaq, süd ən vacib həyat məlhəmidir. Dahilərin dediyi kimi süd təbiətin insanlara bəxş etdiyi əvəzedil- məz qida məhsuludur. Süd haqqında “Qurani Kərim”in əl – Bəqərə - 2/233, ən – Nəhl – 16/66, əl – Muminun – 23/21, Loğman – 31/14, Yasin -36/73 surələrində ayələr var- dır. “Qurani Kərim”də buyurulan mənəvi qida dünya aləmin möcüzəli bəhrəsi misalında yada salınır. Allah Təbarəkə Təalanın buyuruqlarının hikmətlərindən biri də təbii aləmdə müşahidə olunan möcüzəli dəyişik- liklərdir. Südün qidalanmada çox böyük fizioloji əhəmiy- yəti vardır. Lakin heyvanın sağlam olması vacibdir. Ə bu Bəkr Razinin südlə bağlı söylədiklərini bu gün də qəbul etmək olar: “Təzə südün qidası çoxdur. Ancaq süd lazımınca qaynadılmalıdır.” mam Həsən (ə) buyurub ki, Rəsuli – Əkrəm (s.ə.v.) cənabları südü çox xoşlayırdı və həmişə süd içəndə buyurardı: “Ey mənim Allahım, onu bizə mübarək qıl və onu bizə artır.” Peyğəmbərimiz (s.ə.v.) təmr (qurudulmuş xurma) ilə südü – “iki ən pak və xoş şey” adlandırmışdır. O Həzrət süd içəndə ə vvəlcə məzməzə edib (tamsınıb), sonra içərdi və əlavə edərdi: “Onda yağ var.” Bir kişi mam Cəfər Sadiqə (ə) ərz edir ki, ya Əba Ə bdəllah, mən süd içirəm, mənə zərər verir. O Cənab 78 (ə) buyurur ki, süd əsla zərər verməz, amma sən onunla birlikdə başqa şey yeyirsən; sənə zərər verən də o ş eydir; amma sən güman edirsən ki, süd sənə zərər edir. Həzrət Əli (ə) buyurur ki, “inək südü dərmandır.” O Cənabdan (ə) inəyin sidiyi barəsində xəbər aldılar və dedilər ki, bəzi adamlar onu içir. Buyurdu ki, ə gər dərman kimi ona ehtiyac olsa, onu içməyin eybi yoxdur. Məlumdur ki, ərəblər dəvənin sidiyini içirlər. Bu barədə mam Rza (ə) buyurub: “Dəvənin sidiyi südündən yaxşıdır, lakin Allah Təala şəfanı onun südündə qərar veribdir.” Süd və süd məhsulları azərbaycanlıların qidasında qədimdən istifadə olunur. Müxtəlif süd məhsullarının, o cümlədən nəhərə kərəsi, qatıq, qaymaq, ayran, süzmə, şor, motal pendiri, qurut, müxtəlif pendirlərin hazırlanması heyvandarlıqla məşğul olan azərbaycan- lıların gündəlik süfrə təamları olmuşdur. Bizim şə nliklərimizdə, bayramlarda, qonaq qəbulu zamanı və eləcə də bəzi dini mərasimlərdə içilən şərbətlər içərisində süd şərbəti öz layiqli yerini tutur. Haşiyə: Müsəlman xalqları arasında Peyğəmbərimizin (s.ə.v.) anadan olduğu gün (Rəbiül- ə
mövlud oxunması el arasında sərin südlü-ədviyyəli şə
oxunması mərasimində plovdan sonra hamıya şərbət verilir. Həmin şərbətə gülab, reyhan, keşniş toxumu və hil qatılır. Bədii formada yazılmış mövludun avazla oxunmasından məlum olur ki, Muhəmməd Peyğəmbər (s.ə.v.) anadan olandan sonra anası 79 Ə minəxatunun ürəyi yanarkən ona qar kimi ağ, buz kimi sərin, bal kimi şirin və ətirli süd şərbəti veriblərmiş. Həmin mərasimin icra edilməsidir ki, Azərbaycan şərbətləri içərisində südlü şərbət xüsusi yer tutur.
Bədənin qidalanmasını təmin edən əsas maddələr həzm sistemindəki kimyəvi reaksiyalar nəticəsində ə mələ gəlir. Həzm olunan bu qida maddələri daha sonra bağırsaq divarından sorularaq qan dövranı sisteminə keçir. Beləliklə, bu qida maddələri qan dövranı nəticəsində müvafiq orqanlara ötürülür. Bədənin başqa toxumaları kimi süd vəziləri də onlara qan dövranı yolu ilə gətirilən həzm olunmuş qida maddələri ilə qidalanır. Buna görə də qan qidaların yığılıb ötürülməsində çox mühüm rol oynayır. Süd də bütün bu mərhələlərdən sonra süd vəziləri tərəfindən ifraz edilir və həzm edilmiş qidanın qan dövranı ilə ötürülməsi nəticəsində əmələ gəldiyi üçün onun qidalılığı və dəyəri çox yüksəkdir. Bununla da insanların birbaşa istehlak edə bilməyəcəyi qandan və yarımçıq həzm olunmuş qidadan qidalandırıcı süd ə mələ gəlir. Südü əmələ gətirən ünsürlərin heyvan vücudunda meydana gəldiyi məqam haqqında “Qurani-Kərim”- dəki buyuruqlar müasir dövrdə elmin çatdığı nəticələrə eyniylə uyğundur. Mövzu ilə əlaqəli “Qurani Kərim”də süd haqqında belə buyurulmuşdur: “Şübhəsiz ki, davarda (sağmal heyvanlarda) da sizin üçün bir ibrət vardır. Biz onların qarınla- |