MühaziRƏ MİkrobiologiYA, sanitariya və GİGİyenanin iNKİŞAF tariXİ VƏ VƏZİFƏLƏRİ

Enterokokklar,  yaxud  fekal  streptokokklar.  İnsan  və  istiqanlı  heyvanların 
bağırsaqlarının normal mikroflorasının tərkibinə daxildir. Onlar bağırsaq infeksiyası 
törədicilərinə qarşı antoqonist xassəyə  malikdir. Onlar da həmçinin torpaqda, suda, 
bitkilərdə tapılır. 
Qida toksikoinfeksiyasının əsas törədicisi Streptococcus faccalis hesab edilir. 
Kokklar cüt-cüt, az halda qısa zəncir kimi düzülür. Fekal streptokokklar salmonella 
və  bağırsaq  çöplərinə  nisbətən  bir  çox  fiziki-kimyəvi  amillərə  (qurumaya,  yüksək 
temperatura, soyudulmağa, turş reaksiya mühitinə) daha davamlıdır. 
St.  faecalis  –  fakultətiv  anaerob  olub,  mühitdə  NaCl  6,5%  miqdarında  inkişaf 
edir,  onun  inkişafının  temperatur  həddi  10-dan  45°C  qədərdir.  O,  60-65°C 
qızdırılmaya 30 dəqiqə müddətində dözür, 80-85°C isə ölür. Zəhərlənməni müxtəlif 
məhsullar  törədə  bilər.  Son  illər  bir  çox  tədqiqatçı  enterokokklardan  qida 
məhsullarının  və  suyun  sanitar  vəziyyətini  səciyyələndirməklə  istifadə  etməyin 
mümkünlüyünü göstərirlər. 
B.cereus – iri, qram-müsbət, spor əmələ gətirən aerob bakteriyalardır. Onların 
inkişafı  üçün  optimal  temperatur  30-32°C,  minimal  5-10°C-dir.  Bu  bakteriyalar 
NaCl qatılığının 10-15%-də və şəkərin qatılığının 30-60%-nə qədər inkişaf edə bilər. 

---

102 
 
Onlar  məhlulda  pH-4,0  aşağı  olduqda  inkişaf  etmirlər.  Sporları  yüksək  istiliyə 
davamlılıq qabiliyyətinə malikdir və məhsulda adi isti kulinar olmaqla yanaşı, hətta 
konservanın sterilizasiyası zamanı da qala bilər.  
Zəhərlənməyə  səbəb  müxtəlif  heyvan  və  bitki  mənşəli  məhsullar  səbəb  ola 
bilər.  Hazır  məhsullar  ilə  zəhərlənməyə  qarşı  əsas  profilaktik  tədbir  orada  qalan 
sporlarının  inkişafını  və  sonra  isə  vegetativ  hüceyrələrin  çoxalmasının  qarşısını 
almaqdır.  İsti  emaldan  çıxmış  məhsulların  saxlanması  zərurəti  olduqda,  onları 
10°C-dən aşağı temperaturda tez soyutmalı və soyuqda saxlamaq lazımdır.