Qızdırmalı xəstələrə qulluq: I mərhələdə xəstəni yerinə uzandırmaq, üstünü qalın örtmək, ayaqlarına isitqac qoymaq, tünd şirin çay
vermək və xəstənin fizioloji funksiyalarına fikir vermək lazımdır. Yaxşı olar ki, xəsənin yanında daim tibb
bacısı olsun. Vəziyyəti pisləşərsə, həkim çağırmaq lazımdır. Temperatur nə qədər yüksək olsa və çox
qalxıb düşsə, xəstə daha çox zəifləyir.
II mərhələdə orqanizmin müqavimətini qaldırmaq üçün xəstəyə duru və yarımduru, tez həzm olunan
yüksək kalorili yemək vermək lazımdır. Sutkada 5-6 dəfə az-az yedizdirmək lazımdır. Toksiki maddələri
bədəndən çıxartmaq üçün çoxlu meyvə, şirələr, mineral su vermək lazımdır. Xörək duzu azaldılmalıdır ki,
bu da diurezi artırır. Xəstənin ağzı tez-tez soda məhlulu ilə silinməlidir, dodağı yağlanmalıdır. Şiddətli baş
ağrıları olarsa, xəstənin alnına buz qoyulur, həmçinin sirkədə isladılmış salfet də qoymaq olar. Nəbz və
A/T-ə xüsusi fikir vermək lazımdır. Xəstədə qəbizlik varsa, təmizləyici imalə olunmalıdır.
III dövr-hərarət 2 cür enə bilər:kritik və litik. Əgər xəstənin hərarəti birdən düşərsə, bu hal damar
tonusunun zəifləməsinə və kollapsa gətirib çıxara bilər:A/T düşür, nəbz sapvari olur. Bu zaman xəstənin
bədəni soyuyur, dodaqlar göyərir, xəstə çox zəifləyir, tərləyir. Buna böhran (kritik) halı deyilir. Həkim
çağrılır, dəri altına kofein, mezaton, adrenalin vurulur. Tünd ilıq çay və ya kofe içirdilir, böyrünə isitqac
qoyulur. Adətən temperatur normaya düşdükdən sonra xəstə yuxuya gedir, bu zaman onu oyatmaq olmaz.
Xəstələrin əksəriyyətində hərarət litik (tədricən) olaraq bir neçə gün ərzində yavaş-yavaş enir. Hərarətin
bu cür enməsi xəstələrin ümumi əhvalının tədricən yaxşılaşması ilə müşayiət olunur.
Fənn: Tibb bacısının iĢi ġöbə: “Mamalıq iĢi” 2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci
