Müxt r kinci n r b dilind n t rcüm ed n lixan Musayev
-ci f sil. Susuzlu u yatmayan v
Yüklə 8,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
20-ci f sil. Susuzlu u yatmayan v ya qotur d nin sat n al nmas - : - . . - - . . . . ] : [ 1002. vay t edilir ki, Amr (ibn Dinar) demi dir: “Burada (M kk rind ) vvas adl bir adam var idi. Onun susuzlu u yatmayan x st d ri var idi. bn Öm r gedib bu d ri onun rikind n sat n ald . H min rik vvas n yan na g lib: “O d ri satd q”– dedi. N vvas: “Onlar kim sat- san?”– dey soru du. Adam: “Filan qocaya”– dey cavab verdi. N vvas (ona): “Vay s nin hal na, vallahi ki, bu ibn Öm rdir”- dedi, sonra da ibn Öm rin yan na g lib: “ rikim s ni tan mad ndan s x st d
r sa- b”- dey (ona dil-a z etdi). bn Öm r dedi: “Sür apar onlar !” N vvas d - ri sürüb aparmaq ist dikd ibn Öm r dedi: “Qoy qals n! Biz Allah n El- çisinin : “X st lik (öz-özün ) yoluxmur” dey verdiyi hökm raz q.” ( l- Buxari, 2099) 1 708-ci h disin qeydl rin bax. hih l-Buxari Al -veri kitab . 366
. ] : [
vay t edilir ki, s demi dir: “ bu Teyb Pey mb rd n qan ald Pey mb r d (bunun müqabilind ) ona bir saa xurma verm yi buyurdu. Sahibl rin d günd lik olaraq ondan ald qlar x rac azaltmalar mr etdi.” ( l-Buxari, 2102) - : . ] : [ 1004. vay t edilir ki, ibn Abbas demi dir: “Pey mb r qan ald rd v qan alan adama (z hm t haqq ) verdi. r (bu i in müqabilind n is almaq) ha- ram olsayd , Pey mb r ona (z hm t haqq ) verm zdi.” ( l-Buxari, 2103) 22-ci f sil. (Qazanc ld edilm si) b nil- n eyl rin al -veri i - : - : » « . . : » « . : » «. ] : [ 1005. vay t edilir ki, (bir d ) möminl rin anas Ai kill rl b dilmi
bir yast q ald . Pey mb r yast gördükd qap n a nda dayand v iç ri girm di. (Ai ) dedi: “M n onun üzünd n naraz oldu unu görüb dedim: “Ya sulullah, m n Allaha v Onun Elçisin tövb 1 edir m. M nim günah m dir?” Pey mb r buyurdu: “Bu n yast qd r?!” Dedim: “M n onu s nin üçün alm am ki, üstünd oturasan, (yatanda da) ba n alt na qoyasan.” Pey mb r buyurdu: “Bu r sml ri ç nl r Qiyam t günü zaba düçar olacaqlar. Onlara deyil kdir: “Yaratd qlar za can verin (gör k)!” Sonra da lav edib dedi: “ çind kil olan ev m kl r girm z!” ( l-Buxari, 2105) 1 Etdiyi s hv ld n pe man olub bu i i bir daha etm yin söz verm , hd etm . 367 23-cü f sil. Adam n bir ey sat n al b h min vaxt, t fl r 1 ayr lmadan önc onu ba qas na h diyy etm si - : - : : » « . . : » « . : » «. ] : [
vay t edilir ki, ibn Öm r demi dir: “Biz Pey mb rl birlikd s - ç xm
q. M n (atam) Öm rin hürk k cavan bir d sin minmi dim. n onu idar ed bilmirdim. O ir li keçir, Öm r d nin üstün q b onu geri qaytar rd . O (yen ) ir li keç rk n Öm r d nin üstün q b onu geri qaytar rd . (Ax rda) Pey mb r Öm : “Onu m sat!”- dey buyurdu. Öm r dedi: “O s nindir, ya R sulullah!” Pey mb r (yen ): “Onu m
sat!”– dey buyurdu. Öm r d onu Pey mb satd . Sonra Pey mb r (m ) dedi: “O s nindir, ey Abdullah ibn Öm r, onunla n is- yirs ns , ed bil rs n.” ( l-Buxari, 2115)
: » «. ] : [ 1007. Abdullah ibn Öm r r vay t etmi dir ki, bir n r Pey mb rin yan na lib al -veri etdikd aldan ld ona x
r verdi. Pey mb r buyur- du: “Alver etdikd (qar t ): “Aldatmaq yoxdur!”– de.” ( l-Buxari, 2117)
2
deyil nl r - : - : : » « . : . : » «. ] : [ 1 Burada t fl r deyildikd sat v al n rd tutulur. 2 bn B ttal demi dir: “Mü llif “bazarlar” dem kl ticar t etm yin caiz olmas , zad gan insanlar n bazara girm sinin mümkün olmas dem k ist mi v bazarlar n r yuvas oldu una i ar etmi dir” (F thul-Bari, 6/441). hih l-Buxari Al -veri kitab . 368
r vay t edir ki, Pey mb r dedi: “Bir ordu K nin üz rin hü- cum ed
k. (N hay t,) Beyda deyil n yer g lib çatd qlar zaman onlar n v- lincisind n ax nc nad k (ham ) yer bat lacaq. 1 ” M n dedim: “Ya sulullah, ax onlar n aras nda sad v heç k qar mayan adamlar oldu- u halda, onlar n vv lincisind n ax nc nad k (ham ) nec yer bat la bil r?” Pey mb r dedi: “Onlar n vv lincisind n ax nc nad k (ham ) yer bat lacaq, sonra is öz niyy tl rin uy un olaraq h r olunacaqlar.” l-Buxari, 2118) - : . : . : » «. ] : [
s ibn Malik r vay t etmi dir ki, (bir d ) Pey mb r bazarda ik n bir n r onu: “Ey bul-Qasim”– dey ça rd v Pey mb r ona t f dön- dü. Lakin h min adam: “M n (sizi yox,) filank si ça rd m”– dedi. Onda Pey mb r buyurdu: “ (Özünüz ) m nim ad qoya bil rsiniz, lakin kunyam
2 qoymay n. ” ( l-Buxari, 2120)
: » « . : » «. ] : [
vay t edilir ki, bu Hureyra d-Dövsi demi dir: “(Bir d ) günortaüs- tü Pey mb r (evind n) ç xd . N o m bir söz dedi, n d m n ona bir söz dedim. N hay t, g lib Qaynuqa 3 bazar na çatd q. O, Fatim nin evinin tind yer oturdu v : “Balaca oradad rm ? Balaca oradad rm ?”– dey soru du. (Fatim ) u bir müdd t l ngitdi. M n onun u a tirli boyun- ba taxd v ya onu yuyundurdu unu z nn etdim. Sonra H n qaça- qaça g lib (Pey mb rin quca na at ld ), Pey mb r onu qucaqlay b öpdü v dua edib dedi: “Allah m, onu sev v onu sev n kims ri d sev!” l-Buxari, 2122) - . : . ] : - [
r vay t etmi dir ki, insanlar Pey mb rin zaman nda rza- g n karvanlardan ( rin k nar nda) alard lar. Bel olduqda, Pey- mb r karvan hlinin yan na adam gönd rib onlara, (karvan n satma a tirdiyi) rzaq bazara yeti inc q r onu satma yasaq etdi.” bn Öm r demi dir: “Pey mb r rza sat n alanlara, ald qlar tam ll rin almay nca onu satma qada an etdi.” ( l-Buxari, 2123-2124) 1 Y ni, yer onlar n ham udacaq. 2 92-ci h disin qeydl rin bax. 3 983-cü h disin qeydl rin bax. 369 26-c f sil. Bazarda ucadan q rma n nilm si - : - . : [ + , - . / 0 1 Z . . ] : [
vay t edilir ki, Abdullah ibn Amr ibn l-Asdan Pey mb rin Töv- ratdak v sfi bar soru dular. O dedi: “B li, vallahi ki, onun Quranda v sf edil n (b zi) sif tl ri Tövratda da v sf edilmi dir: “Ey Pey mb r! H qiq n, Biz s ni ahid, müjd çi, x rdar ed n 1 ” v ümmil ri 2 müdafi ed n olaraq gönd rdik. S n M nim qulum v r su- lumsan. S “Mut
kkil 3 ” ad verdim. O Pey mb r n s rt ür kli, n kobud, n d bazarda q r-ba r salan birisi deyildir; pisliyi pislikl d f et- z, ksin , fv ed r v ba layar. Onun vasit sil yri yolda olan mill t “L ilah ill llah” deyib düz lm yinc , Allah onu Öz yan na aparmaz; v bu (tövhid k lm si) say sind kor gözl ri, kar qulaqlar v ba q lbl ri açar.” l-Buxari, 2125) 27-ci f sil. m sat , h m d borcunu öd n k s (mal ) km lidir - : - : : » «. : » « . . ] : [ 1013. vay t edilir ki, Cabir demi dir: “Abdullah ibn Amr ibn H ram borclu oldu u halda v fat etdi. M n Pey mb rd n borc yiy rinin alacaqlar n bir hiss sini ba lamalar xüsusunda biz köm k etm yi xahi etdim. Pey- mb r onlara müraci t etdi, lakin onlar (buna) raz olmad lar. Onda Pey- mb r m
dedi: “Get, xurmalar çe idl ay r: Acv xurmas bir ra a, Zeyd 4 salx mlar da bir q ra a qoy. Sonra m x r gönd r.” 1 Ay bel dir: “Ey Pey mb r! H qiq n, Biz s ni ahid, müjd çi v x rdar ed n olaraq gönd r- dik” ( l- hzab sur si, 45). 2 678-ci h disin qeydl rin bax. 3 T kkül ed n. 4 Acv v Zeyd – xurma növl ridir. hih l-Buxari Al -veri kitab . 370 n bel d etdim, sonra da Pey mb x r gönd rdim. (Pey mb r lib) xurmalar n üst t find v ya ortas nda oturdu v : “(Xurmalar ) borc yiy ri üçün ç k!”– dey buyurdu. M n onlara ver yimi tam öd yib qur- taranad k (xurmalar ) onlar üçün ç kdim. Bundan sonra yerd bir o q r xurma qald , sanki ondan heç bir ey ksilm mi di.” ( l-Buxari, 2127) 28-ci f sil. (Mal ) ç kdikd nil n davran - : - : » «. ] : [ 1014. Miqdam ibn M 'dik rib r vay t etmi dir ki, Pey mb r buyurmu dur: rza
ç kin ki, sizin üçün b tli olsun. 1 ” ( l-Buxari, 2128) 29-cu f sil. Pey mb rin saas n muddunun 2 b ti - : - : » «. ] : [ 1015. Abdullah ibn Zeyd r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “ brahim M k- ni müq dd s yer 3 elan etmi v ora üçün dua etmi dir. brahimin M k- ni müq dd s yer elan etdiyi kimi m n d M din ni müq dd s yer elan et- dim v brahim leyhiss lam M kk üçün dua etdiyi kimi m n d M din - nin saas v muddu üçün dua etdim.” ( l-Buxari, 2129)
: . ] : [ 1016. vay t edilir ki, ibn Öm r demi dir: “M n Pey mb rin dövründ rzaq mallar t zid ç km n (topdan) sat n alan v ald qlar (yerin- sat b) sat yerin çatd rmayan (möht kir) kims rin c zaland ld gördüm.” ( l-Buxari, 2131) 1 Al -veri etdikd rza t zid düzgün ç km k haqq nda Quranda bel buyrulur: “Ölçüy tam riay t edin v ksik ölç nl rd n olmay n. Düz t zi il ç kin. nsanlar n yalar ksik verm yin v yer üzünd sad yayaraq pis i r görm yin. Sizi v vv lki n sill ri Yaradandan qorxun!” ( ra” sur si, 181-184). 2 Saa – ölçü vahididir v dörd mudda b rab rdir. Bir mudd is insan n iki ovucuna b rab rdir. Bu da yeddi yüz qrama b rab rdir. (S rul Müst tab, 1/28) 3 “M din nin haram say lan razisi” f slinin qeydl rin v bu f sild qeyd olunmu 902-ci h dis bax. 4 Mal, rzaq v s.-ni ucuz qiym al b sonradan baha qiym tl satma i i; spekulyasiya. Bu i m ul olan adama möht kir deyilir. 371 - . : : . ] : [
vay t edilir ki, ibn Abbas demi dir: “Pey mb r bir kims nin (sat n ald ) rzaq mal na tam yiy nm yinc onu satma qada an etmi dir. bn Abbasdan): “Bu nec olur?”– dey soru dular. Dedi: “Bu, dirh ml ri dirh ml (satmaq) v rzaq mal yubatmaqd r. 1 ” ( l-Buxari, 2132) - : » «. ] : [ 1018. Öm r ibn X ttab r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Q q la d - yi k s mdir. Yaln z (onun eyni miqdarda v lb l d yi dirilm si) istis- nad r. Bu dan bu daya d yi k s mdir. Ancaq (onun eyni miqdarda v lb l d yi dirilm si) istisnad r. Xurman xurmaya d yi k s mdir. T k- (onun eyni miqdarda v lb l d yi dirilm si) istisnad r. Arpan arpaya yi k s mdir. Birc (onun eyni miqdarda v lb l d yi dirilm si) is- tisnad r.” ( l-Buxari, 2134) 31-ci f sil. (Adam) qarda n 2 alveri üstünd n alver etm li onun ticar t i rin qar ma- mal r; (o bunu yaln z o t qdird ed bil r ki,) qarda ona izn ver- sin v ya özü bundan imtina etsin - : - . ] : [
vay t edilir ki, bu Hureyra demi dir: “Pey mb r rliy k nd- linin ad ndan (onun mal ) satma qada an etmi , (üst lik demi dir): “Bir- biriniz k k g lm k m qs dil mal n qiym tini qald rmay n. Kims qar- da n alveri üstünd n alver etm sin, ni an qoydu u q za ni an aparmas n. Heç bir qad n da öz bac bo atd b onun yerini tutma a çal mas n.” ( l- Buxari, 2140) 1 Y ni mü ri ald mal n pulunu öd n onu bir müdd t mal yiy sinin yan nda saxlay b sonra ona mü ri tap b bir az baha qiym sat r v öz pulunu daha art q pula satm olur. M n: bir n r mal yiy sin mal yüz dirh alaca na v d verir, lakin bunun müqabilind pul verm yib sat dan mal öz yan nda saxlama xahi edir, sonra da h min mala mü ri tap b onu yüz iyirmi dirh sat r v bel likl d , o, slind , v il ald mal yox, dirh ml rini baha qiym satm olur. 2 Burada qarda deyildikd ist nil n müs lman n rd tutulur. Bundan ba qa bir çox aliml rin fikrin gör müs lmanlar n himay si alt nda olan, habel müs lman ölk sind muzdla i n kafirl r d bu hökm aid edilir. hih l-Buxari Al -veri kitab . 372
: » « . ] : [
r vay t etmi dir ki, bir n r ölümünd n sonra öz köl sini azad ed yin q rar verdi. 2 Sonra is ona yoxsulluq üz verdi. Pey- mb r o köl ni götürüb: “Bunu m nd n kim alar?”– dey soru du. Nu- eym ibn Abdullah onu filan qiym sat n ald v Pey mb r köl ni ona verdi. ( l-Buxari, 2141)
3
- : - . ] : [
r vay t edir ki, Pey mb r ana b tnind olan balan satma qada an etdi. Bu, cahiliyy t dövründ insanlar n h yata ke- çirdiyi bir sat növü idi. O dövrd insanlar, di i d nin b tnind ki balan n (böyüdükd n sonra) balalayaca d nin (pulunu öd yib vv lc n) onu alma a q rar ver rdil r.” ( l-Buxari, 2143) 34-cü f sil. Sat ya d ni, in yi qoyunu sa lmam v ziy- td saxlamaq qada and r - : - : : » «. ] : [
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Kim südü sa lma- bir qoyun al b sa qdan sonra qoyun onun xo una g ls , onu özünd saxlaya bil r, xo una g lm (v qoyunu yiy sin qaytarmal olsa,) üstünd sa südün qar olaraq bir saa xurma da verm lidir.” ( l-Buxari, 2151) 35-ci f sil. Zina etmi köl nin sat lmas - : - : : » «. ] : [ 1 Bir mülkün, eyin n çox pul ver verilm k üzr aç q sat a qoyulmas ; auksion, müzaid . 2 Köl sin : “M n öl nd n sonra azadsan”– dey söz verdi. 3 Söhb t heyvan n qarn ndak balas ndan gedir. 373 1023. bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “K niz zina ed rs bu i in üstü aç larsa, qoy (a as ) ona ( lli) çubuq vursun v onu t hqir et- sin.
r (bir d ) zina ed rs , (yen ) ona ( lli) çubuq vursun v onu t h- qir etm sin. Üçüncü d zina ed rs , ( zind ) tükd n yrilmi ip (alm ) olsa da bel , onu sats n 1 ”. ( l-Buxari, 2152) 36-c f sil. rli z hm t haqq almadan k ndlinin ad ndan (onun mal ) sata bil rmi? rli k ndliy köm k göst bil rmi v ya ona n sih t ed bil rmi? - : - : : » « . : : . ] : [ 1024. bn Abbas r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “( mal g tir n) karvan ( rin k nar nda) qar lamay n 2 . Qoy rli k ndlinin ad ndan (onun mal ) satmas n.” bn Abbasdan soru dular: “ rli k ndlinin ad n- dan (onun mal ) satmas n” n dem kdir?” bn Abbas dedi: “( rli) onun üçün d llall q 3 etm sin!” ( l-Buxari, 2158) 37-ci f sil. Karvan rin k nar nda) qar lama n qada an olunmas - : - : » «. ] : [ 1025. Abdullah ibn Öm r r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Biriniz dig rinin alveri üstünd n alver etm sin. (Ticar t mal g tir n) karvan bazara lib çatanad k, onu ( r k nar nda) qar lamay n!” ( l-Buxari, 2165)
. ] : [ 1 Y ni onu tez bir zamanda d r-d ym zin sat b onu ba ndan r dd etsin. 2 Pey mb r k ndl rd n v ya ba qa m ml tl rd n mal g tir n k ndlil ri v tacirl ri rin k nar nda qar lama ona gör qada an etmi dir ki, yerli sakinl r onlar aldatmas n. Çünki f l- daqç v möht kir alverçil r onlar n bazar qiym tl rind n x rsiz oldu undan istifad ed k mal n ham
ucuz qiym onlardan al b bazar hlin ist dikl ri baha qiym sat rd lar. 3 Ticar t i rind mü yy n faiz almaq rtil vasit çilik etm k. hih l-Buxari Al -veri kitab . 374
r vay t edir ki, Pey mb r müzab ni qada an etmi dir. Müzab – (t ) xurmalar n quru xurmalarla d yi dirilm si, ha- bel ki mi in üzüml d yi dirilm sidir. ( l-Buxari, 2171) 39-cu f sil. Arpan arpaya yi k - : - :» «. ] : [ 1027. vay t edilir ki, (bir d ) Malik ibn vs yüz dinar (dirh ) d yi k is-
yirdi. (Malik ibn vs) dedi: “T lh ibn Ubeydullah m ni yan na ça rd v biz qiym t dan qdan sonra o, (pulu d yi ) raz q verdi. O, q götü-
rüb lind o üz bu üz çevirdi, sonra dedi: “X zin dar m ab n 1 qay - danad k (gözl li olacaqsan 2 )!” Bunu e id n Öm r dedi: “Vallahi, (pu- lunu) almay nca ondan ayr lmamal san. (Ax ) Pey mb r demi dir: “Q - q la d yi k s mdir. Yaln z (onun eyni miqdarda v lb l d yi diril- si) istisnad r. Bu dan bu daya d yi k s mdir. Ancaq (onun eyni miqdarda v lb l d yi dirilm si) istisnad r. Arpan arpaya d yi k s -
mdir. Birc (onun eyni miqdarda v lb l d yi dirilm si) istisnad r. Xur- man xurmaya d yi k s mdir. T kc (onun eyni miqdarda v lb l d - yi dirilm si) istisnad r.” ( l-Buxari, 2174) Yüklə 8,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
|