N. M. AĞABƏyli

 Hiqroskopiklik. Materialın havadan su buxarını udması qa-
biliyyətinə hiqroskopiklik deyilir. Hiqroskopiklik materialın təbiəti ilə 
əlaqədardır. Bir qrup materiallar (ağac, sement, gips və s.) öz səthləri 
ilə havadan su molekullarını intensiv olaraq çəkir, digərləri isə 
(mılonaft, asidol və s.) onları itələyir. Birinci qrup materiallara 
hidrofil, ikinci qrup materiallara isə hidrofob materiallar deyilir. 

Nəmayırma. Materialın bir gün ərzində nisbi nəmliyi 60 
% və temperaturu 20
0
S olan havada kütləsinə yaxud həcminə görə 
itirdiyi suyun miqdarına nəmayırma deyilir. 
Nəmayırma materialın nəmliyi ilə havanın nisbi nəmliyi ara-
sındakı fərqdən və materialın təbiətindən, məsaməliliyindən asılıdır. 
Nəmliklər arasındakı fərq çox, məsamələr iri və material hidrofob 
olduqca nəmayırma da çox olur. 

Suhopma. Materialın suyu çəkib özündə saxlama qabiliyyə-
tinə suhopma deyilir.
Materialın suhopması su ilə doydurulmuş material nümunə-
sinin kütləsi (m
1
) ilə quru nümunənin kütləsi (m
0
) arasındakı fərqlə 
müəyyən edilir və quru materialın kütləsinin yaxud həcminin (V) faizi 
ilə ifadə olunur. Buna görə suhopmanın iki növü vardır: kütləyə görə 
və həcmə görə. 

---

8 
8 
Kütləyə görə suhopma 
%,
100
0
0
1



m
m
m
W
k
həcmə görə suhopma isə
%
100
0
1



V
m
m
W
h
düsturu ilə təyin edilir.
Inşaat materiallarının suhopması, başlıca olaraq, məsamələrin 
həcmindən, onların növündən və ölçülərindən, eləcə də materialı təşkil 
edən maddənin təbiətindən və hidrofilliyindən (islanma dərəcəsindən) 
asılıdır. 
Materialların kütləyə görə suhopması geniş hədd daxilində də-
yişir. Məs., qranitin suhopması 0,1

0,7, ağır betonunku 

2

4, gil 
kərpicinki 

8

15, qazlı silikatınkı 

50

75, oduncağınkı

150

200, 
mineral pambığınkı isə 600 %-ə qədər olur. 
Materialın quruluşunu qiymətləndirmək üçün onun suhopma-
sından istifadə edilir. Bundan ötrü məsamələrin su ilə doyma əmsalı 
təyin edilir. 
Suhopma materialın əsas xassələrinə mənfi təsir göstərir: ma-
terialın sıxlığı və istilikkeçirməsi artır, möhkəmliyi və şaxtayada-
vamlılığı azalır, bəzi materiallar şişir (ağac, gil) və s. 
