Nozima zufarovna

Anorganik birikmalarning eng muhim sinflari

Kimyoviy elementlar 300 mingdan ortiq anorganik birikmalar hosil qiladi. Bu birikmalarni eng muhim 4 ta sinfga ajratish mumkin.

• 
  Oksidlar
  
• 
  Asoslar
  
• 
  Kislotalar
  
• 
  Tuzlar
  

OKSIDLAR

1)Biri kislorod bo’lgan ikki elementdan iborat murakkab moddalar 2)Umumiy formulasi: E_xO_y E-element.

3. 
   Oksidlarda kislorod doim II valentli bo’ladi.
   
4. 
   He, Ne, Ar lardan tashqari barcha elementlar oksidlari aniqlanga
   

Oksidlar nomlanishi

1. 
   E – o’zgarmas valentli bo’lsa:
   

Element nomi + Oksid M:NaO – natriy oksid

2. 
   E – o’zgaruvchan valentli bo’lsa:
   

Element nomi + (valentlik) + oksid M:P₂O₃ – fosfor (III) – oksid P₂O₅ – fosfor (V) – oksid

3. 
   Grekcha nomlash. 1-mono, 2-di, 3-tri, 4-tetra, 5-penta, 6-geksa
   

M:CO-uglerod monoksid; SO₂-oltingugurt dioksid; P₄O₆-tetrafosfor geksaoksid

4. 
   Tarixiy yoki turmushda nomlash. M:CaO – so’ndirilmagan ohak; SiO₂ – qum kvars; NO₂ – tulki dumi; N₂O – kuldiruvchi gaz
   

Eslatma: E – E, O – O mumkin emas!!! E – O mumkin.
Oksidlar 6 ta guruhga bo’linadi:

• 
  Asosli oksidlar
  
• 
  Kislotali oksidlar
  
• 
  Amfoter oksidlar
  
• 
  Betaraf (befarq, indiferent) oksidlar
  
• 
  Qo’sh (aralash) oksidlar
  
• 
  Peroksidlar