O ’z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I o LI y va o ’rta maxs us t a ’lim
G’ulamov Ya.G’ Xorazmning sug’orilish tarixi. ^ sh R e ^ , 1957. b.200
Yüklə 1,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
21G’ulamov Ya.G’ Xorazmning sug’orilish tarixi. ^ sh R e ^ , 1957. b.200.
17 Urganch hokimi etib tayinlangan edilar. Farzandlari orasida ahillik bo’lmadi. Ayniqsa Habash bilan Elbars boshqa inilarga qaraganda taxtni egallab, xon bo’lishdan ko’proq manfaatdor edilar. Hatto o’z otasiga bo’ysunishdan bosh tortdilar va har qanday yovuzlik yo’li bilan bo’lsada, xonlikni qo’lga olishga intildilar. Xabash va Elbarsning bu harakatidan Arab Muhammaddan norozi bo’lgan o’zbek sultonlari, ayniqsa, uyg’ur va nayman qabilalari boshliqlari qo’llab quvvatlay boshladilar. Ular Arab Muhammadxonga qarshi isyon ko’tardilar. Bu vaziyat Arab Muhammad lashkarlari va muxolifchi kuchlar o’rtasida to’qnashuvga olib keldi. 1621 -ilda Toshli yormish arig’i bo’yida Xabash va Elbars qo’shinlari Arab Muhammad qo’shinlarini mag’lubiyatga uchratdi. Xon ana shu jangda asir olindi va o’g’li Xabash sulton huzuriga jo ’natildi. Mansabparast, nopok, imonsiz, diyonatsiz farzandlar otasi Arab Muhammadxonni ikki ko’zini ko’r qilib, Xivaga jo ’natdilar. Xiva xonligida hokimiyat Xabash va Elbars sulton qo’liga o’tdi(1621-1623). Ular 1623-yilda Arab Muha.mma.dni xotinlari, yosh farzandlari, nabiralarini qatl qilishga farmon berdilar. Ularning mudhish ishlari va yovuzligidan g’azablangan Isfandiyor sulton qo’shin to’plab, ularga qarshi kurash boshladi. Urganch yaqinida Xabash- Elbars va Asfandiyor qo’shinlari o’rtasida keskin jang bo’lib, bu jangda Asfandiyor qo’shinlari g’alaba qozondi. Elbars asir olinib, darhol qatl qilindi. Xabash sulton qolgan askarlari bilan Sirdaryo vodiysidagi Qoraqalpoqlar orasiga qochib ketdi. Biroq keyin u ham ushlanib qatl qilndi. Xiva xonligi taxtiga Asfandiyor chiqib oldi (1623-1643). U davlat boshqarishda o’ziga madadkor bo’lgan turkman sardorlariga tayandi. Davlat tizimidagi barcha yuqori 22 lavozimlarga turkman vakilliri qo’yildi. Ularga katta imtiyozlar berildi . Asfandiyorxonning turkmanlarga yon berish siyosati o’zbek qavmlari o’rtasida kuchli norozilik keltirib chiqardi. Asfandiyorxonning og’ainilari ham u olib borayotgan siyosatdan norozi bo’ldilar. Abulg’oziy sulton Asfandiyor xonga qarshi ko’tarilgan kurashga boshchilik qildi. Yüklə 1,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|