Sa’diy Sheroziyning fikriga ko'ra, inson o ‘ziga-o‘zi saboq
berish, o‘zini-o‘zi tergab turish malakasiga ham ega bo‘lmog‘i
darkor.
Odamlar boshiga urgandan tayoq,
0 ‘zingga g o ‘dakdek ch o‘p ur, ber saboq'.
Insonning xulq-atvori, xatti-harakatining shakllanishida tarbiya-
ning roli beqiyos ekanligi haqida fikr-mulohaza yuritgan Sharq-
ning buyuk shoiri insonning tarbiya ko'rganlik darajasini aniq-
lovchi mezonlarni aniqlab berishga harakat qiladi. Uning fikriga
muvofiq o'shanday mezonlardan biri sabr-qanoat, toqatdir. Fu-
qarolar xulq-atvorida, xatti-harakatida, turmush tarzida sabr-
qanoat, toqat mustahkam o‘mashib, ularning urf-odatlariga ay-
lansa, ana o‘shanda jamiyatda shoh ham, gado ham teng bo‘ladi.
Qanoatni odat qilsa nafs — balo,
Uning nazdida teng bo'lur shoh — gado.
* * *
Kiyim s o ‘rab badavlatga parcha qog'oz yozgandan,
Parcha-parcha yamoq tikib, sabr qilgan yaxshiroq2.
Sa’diy Sheroziy sabr-qanoatning ikki qutbi borligi, birinchi
qutbi insonga yaxshilik, ezgulik olib kelsa, ikkinchi qutbi unga
yomonlik, kulfat olib kelishi mumkinligini qayta-qayta ta’kidlaydi.
Shuning uchun ham, sabr-qanoatning antipodi (qarama-qarshi
tom oni) b o ‘lgan g‘iybatga hech qachon sabr-toqat qilib
bo‘lmasligiga e’tiborni qaratadi.
To‘nimni yirtsa ham qilardim toqat,
Dostları ilə paylaş: