O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi sh. Dj. Ergashxodjaeva strategik marketing toshkent – 2019

10.2.-jadval 
Shaxsiy va shaxssiz kommunikasiyani o‘zaro taqqoslash 
Kommunikasiya 
jarayoni 
elementlari 

Shaxsiy kommunikasiya 

Shaxssiz kommunikasiya 
Uzatkich
- Suhbatdoshni bevosita aniqlash
- Mo‘ljaldagi auditoriyaning tipik
profilini bilish
Axborot
- Moslashtiriladigan axborot
- Asoslar ko‘p
- SHakl va mazmun nazorat
qilinmaydi
- Bir jinsli axborot asoslar kam
- SHakl va mazmun nazorat qilinadi
Kanallar
- SHaxsiy aloqalar
- Vaqt birligidagi aloqalar kam
- SHaxssiz aloqalar
- Vaqt birligidagi aloqalar ko‘p
Qabul qilgich
- Kodni o‘qishdagi xatolarning
oqibatlari engil
- E’tiborni qo‘llab-quvvatlash oson
- Kodni o‘qishdagi xatolarning
oqibatlari og‘ir
- Qo‘llab-quvvatlash qiyin bo‘lgan
e’tibor
Samara
- Darhol javob kelishi mumkin
- Darhol javob olish mumkin emas

---

---

186

10.2-jadval ma’lumotlaridan foydalangan holda, bu xarajatlarning turli
mamlakatlar iqtisodiyotidagi nisbiy ahamiyatini baholash mumkin.
Bir savdo xodimiga to‘g‘ri keladigan xarajatlar ayniqsa sanoat tovarlari
bozorlarida tinimsiz ortib boradi; bir reklama aloqasining qiymati esa, aksincha,
axborot vositalarining o‘sib borayotgan tanlovchanligi tufayli pasayib boradi
Kommunikasiya
xarajatlarining
taraqqiy
etishi
va
ayniqsa
yangi
kommunikasiya vositalarining tez rivojlanishi reklama kanallari va bevosita
savdoning nisbiy rolini qayta baholashni talab qiladi.

10.2. Shaxsiy muloqot 

Bevosita savdo - xarid jarayonining ma’lum bir bosqichlarida, ayniqsa

xaridorning o‘zi sotayotgan tovarni afzal ko‘rishiga erishish va uni sotib olishga
undash kerak bo‘lganda eng samarali kommunikasiya vositasidir. SHuning uchun,
soddaroq vazifalar kommunikasiyaning arzonroq texnik vositalari orqali uzatilgan
sari, savdo xodimlarining strategik marketingdagi roli kuchayib boradi.