tanlab o’qish dir. Masalan, 3-sinfda
X. To’xtaboevning «Yaxshilik ketidan yaxshilik keladi» asari bilan o`rganish jarayonida “Dehqon yigitning gapiga podshoning
munosabati ifodalangan o`rinni” yoki
«Bobur va kabutar» rivoyatidagi
“Kabutarning “g`ulu-g`ulu” deb keltirgan xabari haqidagi Boburning izohini topib
o`qing” degan o’qituvchi topshirig’iga ko’ra mazkur o’rinlarni tanlab qayta o’qilishi
natijasida ushbu asarlarning badiiy-estetik qimmatini chuqurroq o’zlashtirishga
erishiladi.
Izlanish metodi . Bu metod asardagi voqea va tafsilotlar asosida o’quvchilarga
savol-topshiriqlar tuzishda, qahramonlarga baho berishda keng qo’llaniladigan
usuldir.
O’qish darslarida
reproduktiv metod keng qo’llaniladi. Masalan, o’qituvchi
dastlabki darslarda o’zi asar matnini qismlarga bo’ladi, yozuvchi yoki shoirning
aytmoqchi bo’lgan muhim fikriga o’quvchilar diqqatini jalb qiladi, uni aniqlab
ko’rsatadi, o’quvchilar bilan birga tasvir vositalariga yuklatilgan ma’noni ochib,
o’quvchilarga ko’maklashadi. Bularning bari o’quvchilar uchun bir ko’rsatma
vazifasini o’taydi. SHundan so’ng o’quvchilar o’qituvchining ko’rsatmalari
yordamida yuqorida ko’rsatib o’tilgan vazifalarni o’zlari mustaqil ravishda
bajaradilar.
Dasturlashtirilgan ta’lim o’quv materialini kichik-kichik qismlarga
bo’lish, uni muayyan tartibda bayon etish, ushbu qismlarning biridan
ikkinchisiga o’tish tartibi (qoidalari)ni belgilash, xususan, har bir qismni
o’zlashtirish yuzasidan aniq ko’rsatmalar, topshiriqlar berish, o’z-o’zini nazorat
qilishni ta’minlash kabi yo’llar bilan amalga oshiriladi.
Bahs-munozara metodidan o` qish darslarida foydalanish imkoniyati keng.
Ta’lim jarayonida muayyan muammo jamoa bo’lib muhokama qilinadi. Ba’zi
hollarda biri ikkinchisining fikrini inkor qilishi mumkin, shu asosda ham muammoni
yagona yeichimi topilishi mumkin. Masalan, asar voqealarida ilgari surilgan axloqiy
217
masalalar yuzasidan tarbiyaviy xulosalar chiqarishda foydalanish yaxshi natijalar
beradi. Masalan,
