O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent Moliya instituti Islomov A. Egamov E


Turli mamlakatlarda merkantilizm ta’limotining o’ziga



Yüklə 5,04 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə29/72
tarix07.01.2024
ölçüsü5,04 Kb.
#201716
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   72
Iqtisodiy ta\'limotlar tarixi

3. Turli mamlakatlarda merkantilizm ta’limotining o’ziga 
xos xususiyatlari 
 
Har bir davlatda merkantilizm o’ziga xos usulda namoyon bo’ldi. 
Iqtisodiy rivojlanish darajasi, mamlakatdagi siyosiy vaziyat, turli 
xalqlarning milliy-psixologik xususiyatlari uning o’ziga xos tomonlarini 
39


keltirib chiqardi. 
Merkantilizm Ispaniya, Italiya, Angliya va Frantsiyada ancha keng 
tarzda rivojlandi. 
Masalan, Ispaniyada boylik qimmatli metall, pul bilan bir narsa 
deb qaralgan. Shu bois, Ispaniyada XVII asrning boshigacha 
mamlakatdan oltin va kumushni olib chiqish (o’lim jazosi tah-likasi 
ostida) taqiqlangan. Ispan bimetall monetar nazariyasi-ning etuk 
himoyachisi 
Marian 
XVII asrning 20-yillarida qimmat-li toshlardan 
iborat xorijiy monetalarga ayirboshlanadigan tovarlarni chetga 
chiqarishdan boshqa, barcha har qanday tashqi savdoni man etish 
talabini ilgari surdi. 
Bunday qattiq chora-tadbirlar mamlakat hayotiga salbiy ta’-sir 
ko’rsatadi. Xalqaro savdoda chetga chiqib qolgan Ispaniya iqti-sodiy 
rivojlanishda ancha orqada qolib ketdi. 
Merkantilizm iqtisodiy ta’limot va davlat siyosati sifa-tida 
Frantsiyada ancha rivoj topdi. Frantsiyada merkantilizm vakillaridan 
biri, mashxur 
«Siyosiy iqtisod traktati» (1615)
asarining muallifi 
Antuan Monkreten (1576-1621) hisobla-nadi
. U davlatning 
iqtisodiyotga faol aralashuvini – jamg’armani ko’paytirishning, 
mamlakat xo’jaligini mustahkamlash va rivoj-lantirishning asosiy omili 
sifatida qaradi. A.Monkreten pul boyligini ko’paytirish yo’llarini qidirdi, 
o’z takliflarini qi-rol Lyudovik XIII ga tavsiya etdi. U manufakturani
rivoj-lantirish, xunarmandchilik maktablari tashkil etish, mahsulotlar 
sifatini yaxshilash, o’z mamlakati savdogarlariga tashqi savdoda 
monopol huquq berish, mamlakatda ishlab chiqarilgan tovarlar sav-
dosini kengaytirish bilan Frantsiya bozoridan xorijiy savdogar-larni 
siqib chiqarishni taklif qildi. A.Monkreten xorijiy savdogarlarni 
mamlakat boyligini so’rib oluvchi nasosga taqqos-laydi. A.Monkreten 
dasturi Frantsiya tashqi savdosini kengay-tirishni ko’zda tutadi, u 
nisbatan monetarizm g’oyasini, shuningdek, savdo balansi 
kontseptsiyasini aks ettiradi. 
Frantsiyadagi amaliy merkantilizmning eng yorqin vakili 

Yüklə 5,04 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   72




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin