O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 20-oktabrdagi



Yüklə 1,24 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə32/44
tarix30.07.2023
ölçüsü1,24 Mb.
#138030
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   44
ona tili mashqlar to\'plami

26-mashq

Quyidagi fe’llarni o‘qing, bir o‘zakdan hosil 
bo‘lgan turlicha fe’l shakllari orasidagi farqni tushuntiring. Ularni 
qatnashtirib gaplar tuzing. 
Yasadi, yasandi, yasaldi, yasashdi, yasatdi; yutdi, yutishdi, 
yutqizishdi, yuttirdi, yutindi, yutildi; ko‘rildi, ko‘rishdi, ko‘rsatdi, 
ko‘rindi, ko‘rgazdi, ko‘rdi; kiydi, kiygizdi, kiyindi, kiyildi, kiyishdi; 
o‘tishdi, o‘tindi, o‘tkazdi, o‘tildi, o‘tdi; qirdi, qirindi, qirdirdi, qirishdi, 
qirildi; urdi, urildi, urindi, urishdi; yechishdi, yechildi, yechdirdi, 
yechindi, yechdi; so‘radi, so‘ratdi, so‘rashdi, so‘raldi. 
27-mashq

Quyidagi fe’llardan turli fe’l nisbatlarini yasang. 
Atamoq, bastalamoq, bilmoq, bitmoq, boshlamoq, bog‘lamoq, 
bo‘ysunmoq, gapirmoq, gullamoq, dimlamoq, yemoq, yelpimoq, 
yozmoq, yoymoq, juftlamoq, jo‘valamoq, zerikmoq, yig‘moq, 
kertmoq, kuylamoq, laqillamoq, mustahkamlamoq, nikellamoq, 
ovlamoq. 


36 
28-mashq. O‘qing. Fe’l zamonlarini aniqlang. Yaqin va uzoq 
o‘tgan zamon fe’li ishtirok etgan gaplarni ko‘chirib, zamon 
ma’nosinn ifodalovchi affiks tagiga to‘g‘ri, tuslovchi (shaxs-son) 
affiks tagiga to‘lqinli chiziq chizing. 
I. Har faslning o‘z quvonchi bor. Qish ham kattadan-kichik 
hammaga bir olam shodlik baxsh etadi. Ikki kundan buyon 
muzdekkina qish farishtasi shahar ustida kezib, elagini silkitar, quloq-
burni qizargan odamlar “Yangi yilbop qor bo‘lyapti-da”, deb kulishar, 
havoda musaffo chilla isi kezar edi. Kinoteatrlar, madaniyat 
saroylarida ta’tilga chiqqan bolalarning kulgisi yangraydi. Katta 
maydonlarda archalar bezatildi. 
Yilning so‘nggi oqshomida Toshkent yashnab ketdi. Katta 
binolar peshtoqida son-sanoqsiz lampochkalar marjoni porladi, 
archalar nurga belandi. Oziq-ovqat magazinlari tirband bo‘lib ketdi. 
Sumka, to‘rxalta ko‘targan odamlar uy-uyiga shoshishar, tanish-
bilishlarini ko‘rib, bayram bilan qutlashar edi. (O‘.H.) 
II. 1. U sultonning o‘ng qo‘li ekanligini ta’kidlamaslik uchun 
jo‘rttaga boshqalardan keyinroq kelgan edi. Har vaqtdagidek u o‘zini 
kamtar va xushmuomala tutdi. (L. Bat.)2. Onaning dili o‘g‘lining 
yuziga tepib chiqqan alamli norozilikni darrov sezgan edi. 
(S.Anorboyev) 3. Tug‘ilib o‘sgan shahrini u allaqachon tark etgandi. (L. 
Bat.) 4. Odamlarning ko‘ziga tushmaslik uchun kun bo‘yi yong‘oqzorda 
dam olishib, namozgarda yana yo‘lga tushishgan. (O. Y.) 

Yüklə 1,24 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   44




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin